Page 108 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 108
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ EĞİ / 99 [579]
“Dârüttalim”, “Dârülilim”, “Muallimha- tebi (yaptıran Hacı Arap’tır), Hacı Kasım
ne” gibi adlar verilmiştir. Genelde her Mahallesi* İslam Mektebi, Hacı Mansur
mahallenin cami veya mescidi ile kilise- Mahallesi İslam Mektebi (kurucusu Ha-
ler yanında açıldıkları için, çoğunlukla ya san Fatıroğlu’dur), Hacı Veled Mahallesi
cami ya da mahallenin adıyla anılmışlar- İslam Mektebi, Halaçoğlu Mahallesi İs-
dır. Tek odalı küçük binalardır. Müslü- lam Mektebi (kurucusu Osman Efendi’-
man ve gayrimüslimlerin erkek ve kız dir), Hamurcu Gubaroğlu Bölgesi İslam
çocukları için ayrı ayrı açılmıştır. Azınlık- Mektebi, Harput Mahallesi İslam Mekte-
lar çoğu zaman Türkçe yanında kendi bi, Hasan Fakı Küçük Ali İslam Mektebi,
dilleriyle eğitim ve öğretim yapmışlardır. Hasan Fakı Emîr Ağa Mahallesi* İslam
Bu okulların amacı 5–6 yaşlarındaki kız Mektebi, Hasanlı Mahallesi İslam Mekte- Medaris-i İlmiyye Encümen
ve erkek çocukları okutmak ve onlara İs- bi, Hasbek Mahallesi* Hoca Hasan Böl- üyesi Ahmet Remzi Efendi
lam dininin kurallarını ve Kur’an-ı Kerim gesi İslam Mektebi, Hasinli Mahallesi* (Akgöztürk)
okumayı öğretmekti. Yenileşme hareke- İslam Mektebi, Hatıroğlu Mahallesi İs-
tinden sonra yazmaya da önem verilmiş- lam Mektebi, Hunat Mahallesi Mektebi
tir. Perşembe günü öğleden sonra okulda (yaptıran Zennecizade’dir), Kalenderha-
ders biterdi. Cuma günü tatildi. ne Şeyh Bölgesi İslam Mektebi, Kalpak-
Bu okulda çoğunlukla imamlar, müez- lıoğlu Mahallesi Mektebi (yaptıran Os-
zinler, kayyumlar, az da olsa medrese çı- man Efendi’dir), Kapan Mahallesi İslam
kışlı olanlar öğretmenlik yapmışlardır. Mektebi, Karakürkçü Mahallesi İslam
Salnameler ve yabancı raporlarından öğ- Mektebi, Kazgancılar Mahallesi İslam
reniyoruz ki 1858 yılında 22.647’si il Mektebi, Konuklar Mahallesi İslam Mek-
merkezinde olmak üzere 5 kaza ve 299 tebi, Kurşunlu Mahallesi İslam Mektebi,
köyde toplam nüfus 247.048’dir. Mer- Kürtler Seyfullah Bölgesi Mektebi (yaptı-
kezdeki bu nüfusun 14.769’si Müslüman, ran Hayri Paşa’dır), Kürtler Fethullah
6499’u Ermeni ve 1379’u Rum’dur. Müs- Bölgesi Mektebi (yaptıran Kadızade Hacı
lüman ve Hristiyanların eğitim yaptığı Ahmed Efendi’dir), Lala Paşa Mahallesi*
okul sayısı 104’tür. 1900 yılları başında Mektebi, Musagazi Mahallesi Mektebi
(yaptıran Musagazi’dir), Mükremin Ma-
Kayseri’de 150 cami ve mescitle 56 Sıb- hallesi İslam Mektebi, Oduncu Süleyman
yan Mektebi olduğu kaydedilmiştir. Bu Mahallesi İslam Mektebi, Seyitgazi Ma-
mektepleri azınlık mekteplerinden ayır- hallesi İslam Mektebi (yaptıran Seyit
mak için bunlara İslam Mektebi denil- Gazi’dir), Şeyh Cami Mahallesi İslam
mektedir. Bu İslam Sıbyan Mekteplerin- Mektebi, Şeyh Taceddin Mahallesi İslam
den tespit edilebilenler şunlardır: Mektebi, Tac-ı Kızıl Mahallesi* İslam
Alaca Mescit Mahallesi İslam Mektebi, Mektebi, Taşkıncık Pamuk Atan Bölgesi
Bozatlı Kilercioğlu Bölgesi İslam Mekte- İslam Mektebi (kurucusu Çukurluoğlu’-
bi, Bozatlı Paşa Mahallesi* İslam Mekte-
bi, Bozatlı Sokağı’ndaki İslam Mektebi,
Büyük Bahçe Mahallesi* İslam Mektebi,
Cafer Bey Mahallesi* Köy Yıkan Bölgesi’-
ndeki İslam Mektebi, Cami-i Kebir Ma-
hallesi* İslam Mektebi, Çakaloz Mahalle-
si İslam Mektebi, Deliklitaş Mahallesi*
İslam Mektebi, Dilaver Paşa Mahallesi*
İslam Mektebi, Emîr Sultan Mahallesi*
İslam Mektebi, Eski Bedesten Mahallesi*
İslam Mektebi, Gavremzade Mahallesi*
Mektebi (yaptıran Gavremzade’dir), Ge-
be İlyas Tahir Ağa Mahallesi İslam Mek-
tebi, Gülük Mahallesi İslam Mektebi,
Hacı Arap Eskici Yahya Mahallesi Mek- Taceddin Mektebi öğretmen ve öğrencileri (F. Çetinkaya Arşivi)