Page 110 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ EĞİ / 101 [581]

ikinci yarısında müstakil sancak olunca Okulun Adı Öğretmen Sınıf Ortalama Öğrenci
(1914) okullaşma oranında artış görüldü. Darü’l-Edep - 6 90
Aynı yıllarda Kayseri; Sivas, Kastamonu,
Hüdavendigar’dan (Bursa) sonra 1040 Darü’l-İrfan - 6 90
okulla başı çeken dördüncü ildir. Top- Ahmet Paşa 2 4 60
lam 152 erkek ve 33 hanım öğretmenin Terakki 2 4 60
görev aldığı bu okullarda kız ve erkek Merkez İnas (Kız) 3 6 60
öğrencilerin toplam sayısı 8815’tir ki
bunlardan 8517’si iptidaiye öğrencisidir. Hunat İnas 3 6 60
Kayseri merkezde bulunan okullardan Toplam 16 32 420
bazıları ve öğretmenleri şunlardır: 1918 yılında Kayseri merkezindeki modern okullar.
Ahmed Paşa İptidaiye Mektebi* 1894’te
öğretime başladı. Kurucu müdür Remzi Rüştiyeler
Efendi (Akgöztürk)*, ikinci öğretmen ise İptidaiye mekteplerinin bir devamı olan
Abdullah Efendi’dir. rüştiyeler, üç yıllıktır. 1838 yılında uygu-
Darü’l Edeb Karakürtlü Mahallesi’nde lanmaya başlanmıştır. En az 20 iptidaiye
açılmıştır. Kurucu müdür Osman Efendi, mezunu olan yerlere açılmıştır. Kayseri-
ikinci öğretmen ise Ali Efendi’dir. ’de ilk rüştiye mektebi, Kaptan-ı Derya
Darü’l-İrfan: 1927’de bugünkü Gazi Paşa Ahmed Paşa* tarafından binası yaptırıla-
İlköğretim Okulunda öğretimine devam rak 1869 yılında “Mekteb-i Rüşdî” adıyla
etmiştir. Daha sonra adı “Çorakçılar İl- açılmıştır.
kokulu” olmuştur. 1928’de de bugünkü Kayseri Rüştiye Mektebinin müdürü
adını almıştır. Ömer Efendi’dir. Diğer öğretmenleri ise
Fevziye İptidaiye Mektebi: 1893’te Tacet- Ahmed Şakir, Nazif, Ali, Hafız Mehmed
tin Mahallesi’nde Hacı Kolağası’nın ko- Efendi ile Mustafa Efendilerdir. Sonra-
nağında öğretime başlamıştır. Müdür dan bu rüştiye 1894 yılında idadiye katı-
Sait Efendi olup ikinci öğretmen Ali lınca bu okul ilkokul sayılarak Ahmed
Efendi’dir. Paşa İptidai Mektebi olmuştur.
Hasinli İptidaiye Mektebi: 1899’da öğre- Geçen zaman içerisinde 1907’de 3 erkek
time başlamıştır. Müdür Osman Efendi, rüştiyesi, 1910’da da 1 kız rüştiyesi bunla-
olup ikinci öğretmen Ali Efendi’dir. ra ilave edilmiştir. Ayrıca kazalardan Azi-
Saçan Hasan Mektebi: Eskici Yahya Ma- ziye (Pınarbaşı)*, Bünyan*, Develi*
(1884), İncesu*, Talas (1869)* ve Yeşilhi-
hallesi’nde öğretime başlamıştır. sar’da* birer rüştiye açılmıştır. 20. yüzyı-
Terakki İptidaiye Mektebi: 1893’te açıl- lın başına kadar bu rüştiyelerden 800’ün
mıştır. Okulun müdürü Ali Bey olup öğ- üzerinde öğrenci mezun olmuştur. Bun-
retmenleri Mehmet Hilmi ve Abdullah ların çoğu devlet hizmetinde görev almış-
Efendilerdir. Ayrıca müdür olarak Ömer tır. İptidai mektepleri beş sınıflıydı. Bu-
Efendi, öğretmen olarak da Halis Efendi günkü ilköğretimin temelini teşkil etmiş-
bu okulda görev yapmışlardır. tir. İdadilerin bir nevi hazırlık sınıfını
Bu okullar erkek okullarıdır. Bunlar ya- oluşturan rüştiyeler üç sınıflıydı.
nında kızlar için de şu okullar açılmıştır:
Feyzü’l-Hamid İnas İptidaiye Mektebi: İdadi
1898’de, Şahoğlu Konağı’nda öğretime İptidaiye ve Rüştiyeden sonraki dördün-
başlamıştır. Müdire Ganime Hanım, cü ve beşinci sınıflar idadiyi oluşturmuş-
ikinci öğretmen ise Pembe Hanım’dır. tur. Kayseri’de ilk idadi, Seyfullah Efendi
Bu okul yanında Ravzatü’l-Benat, Hunat Konağı’nda 13 Eylül 1893 yılında Derece-
Hatun ve Hacı Mansur adında önemli kız i Ula Mekteb-i Mülkiye İdadisi adıyla
okulları açılmıştır. açılmıştır. Kurucu müdürü Memduh
Okulu bulunan köy sayısı ise 20’yi bul- Bey’dir. 1904 yılında bugünkü binasına
mamaktadır. kavuşmuştur. Öğrenci sayısının artma-