Page 151 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[622] 142 / EMD KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Laboratuarını kurdu (1953). Eczanesini İlk sâife seferinden birkaç yıl sonra M
Cumhuriyet Mahallesi Serdar Caddesi’ne 647 yılında Muaviye Kapadokya’ya girdi
taşıdı (1956) ve 1971 yılına kadar burada ve Kayseri’yi ele geçirdi. Buradan Amori-
eczacılığa devam etti. on (Ammuriyye) Kalesi’ni almaya çalış-
HALİL TEKİNER tıysa da başarılı olamadı. Muaviye, bu
seferden değerli ganimetler ve çok sayıda
EMEL GAZETESİ esirle Dımaşk’a döndü. Ebu’l-Ferec, bu
Yayın hayatına 30 Temmuz 1960 tari- harekâtı anlatırken, özetle şöyle der:
hinde başladı. İsmail Uluyağmur tarafın- “Müslümanlar, Kayseri yakınlarına ça-
dan yayımlanan Emel’in başlangıçta Yazı dırlarını kurduktan sonra on gün kadar
İşleri Müdürlüğünü Mehmet Özrendeci savaştılar. Daha sonra geri çekildilerse de
yaptı. Gazetenin imtiyaz hakkını daha kısa bir zaman sonra tekrar geri geldiler.
sonra Rasim Öztürkmen aldı. Emel gaze- Halk vergi vererek onlarla anlaştı. Bura-
tesi de, dönemin kısa ömürlü gazetele- dan Amorion (Ammuriye) şehrine vardı-
rinden biri oldu. lar. Ancak, burada da başarılı olamadılar.
MAHMUT SABAH
Muaviye’nin iç problemler sebebiyle ara
verdiği, hatta Bizans saldırılarını önle-
EMEVİLERİN KAYSERİ SEFERLERİ
Hz. Ömer’in hilafeti döneminin sonların- mek için 659 yılında vergi ödediği nakle-
dan başlayıp yaz aylarında Anadolu’ya dilmektedir. Ancak yönetime geçtikten
yapılan askerî hareketlere İslam tarihin- sonra M 661 yılında Bizans’a karşı askerî
de “savâif” denir. “Savaif” kelimesi, “sâi- seferlere hemen başladığı anlaşılmakta-
fe” kelimesinin çoğuludur. Arapça’da dır. Nitekim Habib b. Mesleme’nin H 41
“sayf” ve “sâif’”, “yaz mevsimi” anlamına (M 661–662) tarihinde Anadolu’ya as-
gelmektedir. Arapların sıcak güne “yev- kerî bir sefer gerçekleştirdiği kaydedil-
mün sâifün” dedikleri kaydedilmektedir. mektedir.
Emeviler devrinde Müslümanların hede- İslam ordularının, H 42 (M 662–663)
fi Kostantiniyye (İstanbul) idi. Bunun tarihinde Anadolu’ya yaptığı askerî bir
için, Bizans Devleti’ne karşı hem karadan harekâttan bahsedilmektedir. Pek itibar
hem de denizden askerî hareketler ger- görmeyen bir rivayete göre de Busr b. Ebî
çekleştirilmiştir. H 21 (M 641-642) yılın- Ertat H 43 (M663) tarihinde Anadolu’ya
da gerçekleştirilen ilk sâife seferinden yaptığı askerî harekâtını İstanbul’a kadar
itibaren Kayseri, Emevi ordularının gü- sürdürmüştür. H 48 (M 668) tarihinde
zergâhında yer almıştır. İslam orduları Süfyn b. Avf el-Ezdî komutasındaki bir
en fazla Kilikya geçitlerini ve Maraş-El- ordunun Malatya, Kayseri, Amorion ve
bistan geçidini kullanmak suretiyle Ana- Eskişehir üzerinden İstanbul’a sefer yap-
dolu’ya geçiyorlardı. En önemli geçit, tığı ve kışı Kadıköy’de geçirdiği zikredil-
Tarsus’dan Pozantı yoluyla Gülek Boğa- mektedir. Baharda H 49 (M 669) Yezid
zı’ndan Kapadokya’ya geçilen yerdi. Bu- b. Muaviye’nin komutasındaki takviye
nun kuzey ucuna Kilikya Kapıları denir güçler İstanbul’a gelir. Bu ordunun için-
ve yol buradan itibaren üçe ayrılır. Bun- de İbn Abbas, İbn Zübeyr, İbn Ömer ve
lar Pozantı’dan doğruca Kayseri’ye; Po- Ebu Eyyüb el-Ensarî gibi önemli kişiler
zantı, Lülüe, Tyana yoluyla Kayseri’ye; de bulunmaktaydı.
Pozantı, Ereğli, Konya istikametinden Araştırmacılar, Bizans Kralı Konstans
İznik’e giden yoldur. zamanında (H 20/M 641-H 48/M 668)
Emevi-Bizans sınır bölgelerinin boşaltıl- Kayseri bölgesinin Müslümanların akın-
ması, İç Anadolu’daki yerleşim merkez- larına uğradığını ortaya koymaktadırlar.
lerinin önemini artırdı. Bu şehirlerden Muaviye devrinden sonra iç meseleler
biri de el-Vâkidî’nin, Şâm bölgesindeki yüzünden ara verilen Anadolu seferleri
Kayseriyye’den ayırmak için “en uzaktaki Abdulmelik b. Mervan devrinde (M 651-
Bizans topraklarında bulunan Kayseriy- 685) yeniden başladı diyebiliriz. Yezid b.
ye” dediği şehirdir. Muaviye’nin ölümünden (H 63/M 683)