Page 155 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 155
[626] 146 / EMİ KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
Gönül bir şûha mâildir değil hiç EMİNEDDİN MİKAİL
kâbil-i teshîr Kayseri’de zaviye (tekke) yaptırmış Ana-
Ümîd eyler visâl-i ni’metiyle olmayı dolu Selçuklu devlet adamı.
dil-sîr Emineddin Mikail devrin kaynakların-
dan İbn Bibi’nin bildirdiğine göre Rum
Dağılmış sû-be-sû mâr-ı siyeh şeklinde (Anadolulu Hristiyan) asıllı olup Selçuk-
gîsûlar lu devlet adamı ünlü Hoca Müstevfi (ma-
Virüp yek nazrada dehşet kılur liye bakanı) Sadeddin Ebu Bekr-i Erdebi-
üftâdesin dil-gîr li’nin azat ettiği kölelerindendi. Üstün
gayreti, engin bilgisi, sağlam inancı ve
güçlü kalemi ile kendini gösterdi ve en
Şeb-i yeldâ gibi zülfin hayâl-i dilde
dâimken üstün mertebelere erişti. Hadis, fıkıh ve
Nasıl ‘uşşâkının boynu olur vâreste-i hikmet ilimlerine vâkıftı. Herkes tarafın-
dan sevilirdi. Yaptığı hayırlar ve bağışlar-
zincîr
la meşhur olmuştu. Sınırsız cesaret ve yi-
ğitliğe sahipti. Gürz, yay ve mızrak gibi
Hezâran nâz u istiğnâ ile teşrîfe meyl silahları ve çevganı (polo oyunu) en iyi
itse şekilde kullanır ve oynardı. Devrin büyük
Ziyâ-yı mihr-i hüsni bezm-i rindânı mutasavvufu Mevlâna Celâleddin-i Rû-
kılur tenvîr mi’nin yakınlarından olup, Mevlâna’nın
mektup yazdığı kişilerden biri idi. Mevle-
Emîn olmaz gönül bast-ı merâmın vi menakibnâmesi olan Menakibû’l-âri-
‘arz-ı hâl ile fin de onun ve hanımının Mevlâna ile
Mürüvvet itse de hâlim şifâhen eylesem münasebetlerinden bahis vardır. Yine
takrîr devrin kaynaklarından Müsamertü’l-
Ahbar da, onun cömertlik ve belagattaki
* * üstünlüğünden, devlet adamı olarak liya-
katinden, çevresindekileri yetiştirip ka-
zandırdığı makamlardan bahis bulun-
Sevdiğim hâlini sen bilemezsin
Gelmesin başına hasâr-ı gurbet maktadır.
Bir kere düşersen kurtulamazsın Emineddin Mikail’in Selçuklu sultanla-
rından II. İzzeddin Keykâvus’un ikinci
Enhâr imiş sû-yı çehâr-ı gurbet
saltanatı sırasında müstevfi (maliye baka-
nı) iken, saltanat naibi meşhur vezir Sa-
Hâme keşîd olmaz garîb ismine
hib Ata Fahreddin Ali*’nin vezirliğe geti-
Belki kendi mâlik olmaz cismine rilmesi üzerine saltanat naibliğine terfi
Gecelerde uyku girmez çeşmine ettirildi ve bu makamda uzun süre, IV.
Yeksân olur leyl ü nehâr-ı gurbet Kılıç Arslan ve III. Keyhüsrev dönemle-
rinde de devam etti. 1277 yılında Karama-
Mürg-i dil zâr ider hâr-ı verdinden noğlu Mehmed Bey, Selçuklu şehzadesi
Vatan muhabbeti sıla derdinden olduğunu ileri sürdüğü Alaaddin Siyavuş
Kurtulunmaz aslâ germ ü serdinden (Cimri)’u, mevcut sultan III. Keyhüsrev’in
Tiz gelüp geçmekde bahâr-ı gurbet yerine sultan yapmak üzere başkent
Konya’yı muhasara ettiğinde şehirde bu-
Emin ancak Hakdan istimdâd ider lunan Saltanat Naibi Emineddin Mikail
Vîrâne gönlümü ol âbâd ider müdafaaya başlamıştı. Kale kapılarını
Gâhi nâ-şâd ider gâhi şâd ider ateşe veren Karamanlılar şehre girmiş,
Böyledir ahvâl-i diyâr-ı gurbet kaçmakta bulunan Emineddin Mikail’i
de Konya-Kayseri arasında yakalayarak
Kaynakça: A. E. Güven, Zıllî-zâde Hacı Emin
Efendi, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri merkeze getirmişler ve ona işkence edip,
1994; Güven, Kayseri’de Mecmualar, s. 110-111. gömülü olan hazinelerinin yerini öğrene-
ATABEY KILIÇ rek hayatına son vermişlerdir.