Page 153 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[624] 144 / EME KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

kında başka açıklamalar bulunmamakla yukarıdaki yorumumuz gibi değerlendiri-
birlikte, bu rivayetin de doğru olduğu lebilir. Bu son üç sefer beraberce düşü-
kanaatindeyiz. Abdulmelik devrinde tam nüldüğü zaman, H 108 (M 726) tarihin-
istikrarın bu tarihten iki sene sonra İbn deki Kayseri’nin ele geçirilmesinden
Zübeyr’in öldürülmesiyle sağlandığını sonra üçer yıl aralıklarla peş peşe Kayse-
veya Bizans’ın durumunu dikkate alarak ri’ye iki seferin gerçekleştirilmiş olması,
bahsettiğimiz rivayetin yanlışlığı ileri sü- bu tarihlerde Kayseri’nin Emevilerin
rülebilse de bu yorumlar çürütülebilir. elinde kaldığı ve Bizans’a karşı korunma-
İbn Zübeyr hareketinin tamamen orta- ya çalışıldığı şeklinde yorumlanabilir.
dan kaldırılması tarihinin birkaç yıl ön- Kaynakça: el-Belâzûrî, Futûhu’l-Buldân, Ter-
cesinde durumun Abdulmelik lehine cüme: Mustafa Fayda, Ankara 1987; Şahin Uçar,
döndüğü ve Emevi yönetiminin güç ka- Anadolu’da İslam-Bizans Mücadelesi, İstan-
zanmaya başladığı bilinmektedir. Bu du- bul 1990; el-Vâkidî, Futûhu’ş-Şâm, Kahire, t.y.,
rumda Abdulmelik’in H 71 (M 690-691) C. I; Ostrogorsky, Bizans Tarihi, Tercüme: Fik-
tarihinde Kayseri’yi ele geçirmesi hak- ret Işıltan, Ankara 1995, s. 108;Ya’kûbî, Tarih,
Beyrut (Necef 1358’den ofset), C. II; et-Taberî,
kındaki rivayet doğrudur denebilir. Eme- Tarîh, C. V; Abdulkerim Özaydın, “Ankara”,
viler devrinin uzun hükümdarlık yapan DİA, III, 203., Rıza Savaş, “Emeviler Devrinde
ve bu sebeple istikrarı yakalamış olan Sâife Seferleri ve Kayseri”, KYTSB , s. 445-458;
3
halifelerinden biri de yirmi yıl bu görevde Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, İs-

kalmış olan Hişam b. Abdilmelik’dir. tanbul 1986, C.II; Işın Demîrkent, “Bizans” DİA,
Emevi yöneticilerinin Mervanîler kolu- C.VI; Gregory Ebu’l-Ferec, Abu’l-Farac Tari-
nun zirveye çıktığı bir dönemde halifelik hi, C. I; Fikret Işıltan, Urfa Bölgesi Tarihi, İs-
tanbul 1960; Ernst Honigmann, Bizans Devleti-
yapan Hişam, kendinden evvel bu görevi nin Doğu Sınırı, (Ter: Fikret Işıltan), İstanbul
yapan kardeşi ve ondan evvel de babası- 1970; İlhan Şahin-Feridun Emecan, “Amasya”,
nın başarılı yöneticiler olduğu bilinmek- DİA, C.III; Abdulkerim Özaydın, “Ankara”,
tedir. Hişam da bu başarılı iki selefinden DİA, C.III; Guy le Strange, Buldân’l-Hilfeti’ş-
sonra Anadolu akınları konusunda bü- Şarkiyye, (Ter. Beşir Frensis, Korkis Avvad,)
yük tecrübeler kazanmış olan kardeşi Beyrut 1985.
Mesleme’nin Anadolu akınlarını sürdür- RIZA SAVAŞ
mesini istemiş ve ona gerekli desteği
sağlamıştır. İşte bunun sonucu olarak EMİN AKİF ERSOY’UN KAYSERİ
Mesleme de diğer başarılarının yanında HATIRALARI
H 108 (M 726)’de Kayseri’yi tekrar ele Emin Akif Ersoy, “İstiklal Marşı” şairimiz
geçirmiştir. Bu tarihten sonra Müslü- Mehmet Akif Ersoy’un oğludur. Kurtuluş
manların bu şehri ne kadar ellerinde tut- Savaşı yıllarında babasıyla İstanbul’dan
tukları açık değildir. Elimizdeki kaynak- çıkıp Ankara’ya gidişlerini ve sonrasında
larda bu konuda yeterli izah ve kayıtlar gelişen hadiseleri anlattığı hatıraları Ce-
bulunmamaktadır. Kayseri’nin Mesleme mal Kutay’ın çıkarttığı Millet gazetesinde
tarafından alınmasından yaklaşık üç yıl tefrika edilmiştir (12 Şubat 1948, S. 106 -
sonra H 111 (M 729)’de Halife Hişam’ın 10 Haziran 1948, S. 122). On beş bölüm-
oğlu Said b. Hişam’ın Malatya’dan hare- lük bu hatıra dizi yazısının on birinci ve
ketle Kayseri’ye kadar geldiği rivayeti on ikinci bölümlerinde, o sıralarda (1921)
değişik şekillerde yorumlanmış olabilir. eşi ve çocuklarıyla Ankara’da ikamet
Kayseri’nin bu süreç içerisinde Emevile- eden Mehmet Akif’in, Ankara’nın işgali
rin yönetiminde olduğu ve bu sebeple de ihtimali dolayısıyla birçok kimse gibi ai-
korunmaya çalışıldığı veya elden çıktığı lesini Kayseri’ye gönderişine dair teferru-
için tekrar elde etme çabalarının bir so- atlara yer verilmiştir.
nucu olarak, İslam ordularının bölgeye Emin Akif’in ifadelerine göre Yunanlıla-
geldiği söylenebilir. Yine H 114 (M 732)’de rın Haymana’ya doğru ilerlemesi ve top
Halife Hişam’ın Süleyman isimli bir oğ- seslerinin gece ıssızlığında Ankara’dan
lunun, üç sene önce gerçekleştirilen sefe- duyulabilir olması Ankara ve civarında
rin aynısını Kayseri’ye yaptığı rivayeti bir panik havası yaşattı. Meclis’in 22