Page 152 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ EME / 143 [623]

sonra Kostantinos, antlaşmayı bozmuş
ve Malatya’yı tahrip etmekle kalmamış,
Müslümanların Maraş’ı terk etmeleri ile
sonuçlanan adımlar atmıştır. Abdulmelik
H65 (M685) tarihinde Bizans’a haraç
ödemek zorunda kalmıştır. Ancak, bu yıl
Kostantinos ölmüş, yerine Jüstinianos
geçince antlaşmayı bozup saldırıya geç-
miş ve 68/688’de Antakya’yı almıştır.
Bunun üzerine Abdulmelik, Bizans’a da-
ha fazla tavizler vererek anlaşmıştır.
et-Taberi’nin Vâkidî’den aktardığı bir ri-
vayete göre, H 71 (M 690-691) tarihinde
Abdulmelik Kayseri’yi almıştır. Ebu’l-Fe-
rec, tarih vermeden Justinianos’un ant-
laşmayı bozduğunu ve bu sebeple Müslü-
manların Kapadokya’ya girip, Kayseri
civarında Bizanslıları yendiklerini H 108
(M 726)’de Mesleme b. Abdilmelik’in
Anadolu’ya başarılı bir askerî harekât
gerçekleştirdiği ve hatta Kayseri’yi aldığı
rivayet edilmektedir. Aynı yıl İbrahim b.
Hişam’ın da bazı şehirleri aldığı gelen ri- Sonuç olarak Emeviler devrinde Müslü-
vayetler arasındadır. Ebu’l-Ferec, Kayse- manların Anadolu’ya yaptıkları yaz sefer-
ri önlerinde çadırlarını kuran İslam or- leri sırasında bölgedeki diğer yerleşim
dularının burayı tamamen tahrip ettikle- merkezleri gibi Kayseri’ye de akınlar dü-
rini kaydetmektedir. Muaviye b. Hişam’- zenledikleri anlaşılmaktadır. İlk defa H
ın, Tarsus tarafından yaptığı yaz seferinin 25 (M 646) veya H 26 (M 647) tarihinde
(es-sâifetü’l-yüsra) H 111 (M 729)’de ger- (Hz. Osman döneminde) Şam valisi olan
çekleştirildiği, aynı yıl Halife’nin diğer bir Muaviye komutasındaki bir ordunun
oğlu olan Said b. Hişam’ın da Malatya Kayseri’yi aldığı belirtilmektedir. Muavi-
tarafından bir akın (es-sâifetü’l-yümna) ye’nin bu hareketinden sonra İslam ordu-
düzenlediği, hatta, Kayseri’ye kadar gel- sunun geri dönmesi üzerine alınan böl-
diği rivayet edilmektedir. H 113 (M 731)’te gelerin tekrar Bizans’ın eline geçtiği ka-
Maraş’a kadar varıp geri dönen Muaviye naatindeyiz. Çünkü İslam ordusu bura-
b. Hişam’ın, H 114 (M 732)’te yine Tarsus larda yeterli derecede asker bırakamıyor-
tarafından bir yaz seferi yaptığı kaydedil- du. Esasında İslam ordusunun hedefi
mektedir. Süleyman b. Hişam’ın da Ma- İstanbul’u almaktı. Muaviye, Anadolu’ya
latya tarafından H 114 (M 732)’de çıktığı yaptığı bu ilk seferde Amuriyye kuşatma-
yaz seferinde Kayseri’ye kadar ulaştığı sında başarılı olsa idi belki de İstanbul’a
gelen rivayetler arasındadır. et-Taberi, kadar gidecekti. Emeviler iş başına gel-
Muaviye b. Hişam’ın H 115 (M 733) ve H dikten sonra Muaviye devrinde İstanbul,
116 (M 734)’da sâife seferlerini sürdürdü- karadan ve denizden iki defa kuşatılmış,
ğünü nakletmektedir. Anadolu’da deği- ancak başarılı olunamamıştır. H 48 (M
şik şehirlerde adı anılan ve türbesi oldu- 668) ’de bu amaçla yapılan kara seferin-
ğu bilinen, bu arada Kayseri’de de adına de İslam ordusu Malatya, Kayseri, Amu-
bir cami bulunduğu kaydedilen Abdullah riyye ve Eskişehir yolunu izlemiştir. et-
el-Battal’ın (Battal Gazi*) H 122 (M 740)’ Taberî’nin el-Vâkidî’den aktardığı bir ri-
de Anadolu’ya yapılan seferlerde büyük vayete göre de H 71 (M 690–691) sene-
kahramanlıklar gösterdiği ve öldüğü nak- sinde de Abdulmelik b. Mervan’ın Kayse-
ledilmektedir. ri’yi aldığı anlaşılmaktadır. Bu kayıt hak-