Page 156 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 156

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                           EMİ / 147 [627]


           Emineddin  Mikail’in  Kayseri’de  yaptır-
           mış  olduğu  zaviyeye  gelince;  Mevlâna’-
           nın yakınları olan Vezir Muineddin Per-
           vane*,  Vezir  Sahib  Ata  Fahreddin  Ali
           Kayseri’ye  birer  medrese,  Alameddin
           Kayser*  ve  Emineddin  Mikail  de  birer
           zaviye  yaptırmışlardır.  Bugün  zaviyesin-
           den  ve  vakıflarından  bir  eser  kalmamış
           olan  Emineddin  Mikail’in  bu  hayratına
           ait kayıtlar XVI. yüzyıl vakıf tahrirlerinde
           bulunmaktadır. 1500 tarihli tahrirde Pa-
           dişah (II. Bayezid’in)’ın beratı ile Mevlâ-
           na Şuca’nın tasarrufunda (mütevelliliğin-
           de) bulunan zaviyenin akarları, Koşdin-
           yolu Mezraası (bugün bir köy olan Sük-  Şeyh Emir Çoban Zaviyesi (R. Aydoğan)
           sün Köyü’ndeki Yörükan Cemaatı’na ait)
           malikânesi (vergi) geliri ile Talas yolunda   Develi  Karahisarı,  yani  şimdiki  Yeşilhi-
           iki arazinin gelirleri olarak belirtilmiştir.   sar* olmalıdır.
           1584 tarihli kayıtta ise Gesibüke (Kesib-  Emîr Çoban’ın yaptırmış olduğu bu türbe
           büke) Mezraası ile yine Talas yolundaki   yukarıda  bahsedildiği  gibi  Şeyh  Şaban
           bir arazinin gelirleri gösterilmiştir.  (bu  isimde  köy  içinde  bir  türbe  bulun-
           Kaynakça:  İbn  Bibi,  el-Evâmir;  Kerimüddin   makta) Köyü ile Kulpak Köyü arasında,
           Mahmud-i  Aksarayî,  Müsameretü’l-Ahbar,   Erciyes Dağında köylülerin “Evliya Dağı”
           (Çev Mürsel Öztürk), TTK, Ankara  2000; Os-  dedikleri  sarp  bir  tepe  üzerinde  bulun-
           man  Turan,  Selçuklular  Zamanında  Türkiye,   maktadır.  Gerçekten  bu  kadar  sarp  bir
           İst.  1971,  Abdülbaki  Gölpınarlı,Mevlâna  Celâ-  tepeye nasıl malzeme çıkarılıp böyle bir
           leddin-Mektuplar, İstanbul 1963; Ahmet Eflâki,   türbe yapıldığı hayreti mucip olmaktadır.
           Ariflerin Menkıbeleri, (Çev Tahsin Yazıcı), İst.   Tek katlı türbe klasik Selçuklu türbeleri-
           1973; Yasemin Demîrcan (Özırmak), Tahrir ve
           Evkaf  Defterlerine  Göre  Kayseri  Vakıfları,   ne benzerlikler göstermektedir. İçten ve
           Kayseri 1992.                       dıştan kesme taşla inşa edilmiş doğu-batı
                             MEHMET ÇAYIRDAĞ   istikametinde uzanan bir sivri tonoz’dan
                                               ibaret  olan  türbenin  bu  tonozunu  içten
          EMİR (ŞEYH) ÇOBAN                    iki kemer takviye etmektedir. Güneydeki
           Anadolu  Selçuklu  emîri.  Erciyes  Dağı*   mihrap nişi yuvarlak kemerle neticelen-
           eteklerinde İncesu* Şeyh Şaban* ve Deve-  dirilmiş olup iki yanda iki yuvarlak rozet
           li  Kulpak  Köyleri  arasına  çok  sivri  bir   bulunmaktadır.  Nişin  etrafı  dikdörtgen
           tepe üzerine türbe yaptırdı.  Söz konusu   bir  silme  ile  çerçevelenmiştir.  Doğu  ve
           türbede  bulunan  kitabe  tarihine  göre  H   batıda  iki  penceresi  bulunmakta  olup
           680 (M 1281)  tarihinde hayatta bulunu-  doğu  penceresine  özenilerek,  yuvarlak
           yordu. O 1279 tarihinde, “sahte Selçuklu   delikli taş pencere kafesi etrafındaki sö-
           Sultanı  Cimri”  (Alâeddin  Siyavuş)’  nin   veler, üçlü geçme bordür, üç köşeli yarım
           isyanında, Siyavuş’un kuvvetlerine karşı,   yıldız ve palmet motifleri ile süslenmiştir.
           Selçuklu Sultanı III. Keyhüsrev’in tarafın-  Giriş kapısı güney duvarında doğuya ya-
           da  oldu.    Kazanılan  savaşta  önemli  gö-  kındır.  Dış  cephe  ile  beraber  bozulup
           revler yaptı ve Siyavuş’u esir alıp sultana   tekrar gelişi güzel yapılan kapı sövelerin-
           getirdi. Selçuklu tarihçisi İbn Bibi’nin kı-  den motifli parçalar da sağa sola yerleşti-
           saltılmış Farsça Selçukname’sinde “Ço-  rilmiştir. Bina bu hali ile dış cephesi bu-
           ban  Cemal”  olarak  geçen  Emîr  Çoban,   radaki sert tabiat şartları sebebi ile yıkıla-
           Eksiksiz İbn Bibi tercümesinde “emîrle-  rak basit şekilde yenilendiği görülmekte-
           rin ve seçkinlerin efendisi Emîr-i Meclis   dir.  Türbe’nin  üzerinin  şu  anda  toprak
           Karahisarlı Cemaleddin Ebu Bekir” ola-  örtülü  olduğu  görülmektedir.  Binadaki
           rak  geçmektedir.  “Karahisar”  herhalde   tezyinatlı taşlar devrinin özelliklerini gös-
           onun  türbe  yaptırdığı  yere  yakın  olan   termektedir.
   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161