Page 156 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 156
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ EMİ / 147 [627]
Emineddin Mikail’in Kayseri’de yaptır-
mış olduğu zaviyeye gelince; Mevlâna’-
nın yakınları olan Vezir Muineddin Per-
vane*, Vezir Sahib Ata Fahreddin Ali
Kayseri’ye birer medrese, Alameddin
Kayser* ve Emineddin Mikail de birer
zaviye yaptırmışlardır. Bugün zaviyesin-
den ve vakıflarından bir eser kalmamış
olan Emineddin Mikail’in bu hayratına
ait kayıtlar XVI. yüzyıl vakıf tahrirlerinde
bulunmaktadır. 1500 tarihli tahrirde Pa-
dişah (II. Bayezid’in)’ın beratı ile Mevlâ-
na Şuca’nın tasarrufunda (mütevelliliğin-
de) bulunan zaviyenin akarları, Koşdin-
yolu Mezraası (bugün bir köy olan Sük- Şeyh Emir Çoban Zaviyesi (R. Aydoğan)
sün Köyü’ndeki Yörükan Cemaatı’na ait)
malikânesi (vergi) geliri ile Talas yolunda Develi Karahisarı, yani şimdiki Yeşilhi-
iki arazinin gelirleri olarak belirtilmiştir. sar* olmalıdır.
1584 tarihli kayıtta ise Gesibüke (Kesib- Emîr Çoban’ın yaptırmış olduğu bu türbe
büke) Mezraası ile yine Talas yolundaki yukarıda bahsedildiği gibi Şeyh Şaban
bir arazinin gelirleri gösterilmiştir. (bu isimde köy içinde bir türbe bulun-
Kaynakça: İbn Bibi, el-Evâmir; Kerimüddin makta) Köyü ile Kulpak Köyü arasında,
Mahmud-i Aksarayî, Müsameretü’l-Ahbar, Erciyes Dağında köylülerin “Evliya Dağı”
(Çev Mürsel Öztürk), TTK, Ankara 2000; Os- dedikleri sarp bir tepe üzerinde bulun-
man Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, maktadır. Gerçekten bu kadar sarp bir
İst. 1971, Abdülbaki Gölpınarlı,Mevlâna Celâ- tepeye nasıl malzeme çıkarılıp böyle bir
leddin-Mektuplar, İstanbul 1963; Ahmet Eflâki, türbe yapıldığı hayreti mucip olmaktadır.
Ariflerin Menkıbeleri, (Çev Tahsin Yazıcı), İst. Tek katlı türbe klasik Selçuklu türbeleri-
1973; Yasemin Demîrcan (Özırmak), Tahrir ve
Evkaf Defterlerine Göre Kayseri Vakıfları, ne benzerlikler göstermektedir. İçten ve
Kayseri 1992. dıştan kesme taşla inşa edilmiş doğu-batı
MEHMET ÇAYIRDAĞ istikametinde uzanan bir sivri tonoz’dan
ibaret olan türbenin bu tonozunu içten
EMİR (ŞEYH) ÇOBAN iki kemer takviye etmektedir. Güneydeki
Anadolu Selçuklu emîri. Erciyes Dağı* mihrap nişi yuvarlak kemerle neticelen-
eteklerinde İncesu* Şeyh Şaban* ve Deve- dirilmiş olup iki yanda iki yuvarlak rozet
li Kulpak Köyleri arasına çok sivri bir bulunmaktadır. Nişin etrafı dikdörtgen
tepe üzerine türbe yaptırdı. Söz konusu bir silme ile çerçevelenmiştir. Doğu ve
türbede bulunan kitabe tarihine göre H batıda iki penceresi bulunmakta olup
680 (M 1281) tarihinde hayatta bulunu- doğu penceresine özenilerek, yuvarlak
yordu. O 1279 tarihinde, “sahte Selçuklu delikli taş pencere kafesi etrafındaki sö-
Sultanı Cimri” (Alâeddin Siyavuş)’ nin veler, üçlü geçme bordür, üç köşeli yarım
isyanında, Siyavuş’un kuvvetlerine karşı, yıldız ve palmet motifleri ile süslenmiştir.
Selçuklu Sultanı III. Keyhüsrev’in tarafın- Giriş kapısı güney duvarında doğuya ya-
da oldu. Kazanılan savaşta önemli gö- kındır. Dış cephe ile beraber bozulup
revler yaptı ve Siyavuş’u esir alıp sultana tekrar gelişi güzel yapılan kapı sövelerin-
getirdi. Selçuklu tarihçisi İbn Bibi’nin kı- den motifli parçalar da sağa sola yerleşti-
saltılmış Farsça Selçukname’sinde “Ço- rilmiştir. Bina bu hali ile dış cephesi bu-
ban Cemal” olarak geçen Emîr Çoban, radaki sert tabiat şartları sebebi ile yıkıla-
Eksiksiz İbn Bibi tercümesinde “emîrle- rak basit şekilde yenilendiği görülmekte-
rin ve seçkinlerin efendisi Emîr-i Meclis dir. Türbe’nin üzerinin şu anda toprak
Karahisarlı Cemaleddin Ebu Bekir” ola- örtülü olduğu görülmektedir. Binadaki
rak geçmektedir. “Karahisar” herhalde tezyinatlı taşlar devrinin özelliklerini gös-
onun türbe yaptırdığı yere yakın olan termektedir.