Page 166 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ EMİ / 157 [637]

Cesedin sol eli de bilekten kopmuş du- Türbesi ve Kalesi yanına ceddi Emir
rumdadır. Çevrede bunun sonradan ko- Halil’in ruhu için mescid ve zaviye yaptır-
parılmış olduğu hakkında bir söylenti dığı kayıtlı olup aynı ifadeler daha sonra
varsa da üzerinde yaptığımız inceleme- kardeşi Alaüldevle Bozkurt Bey’in vakfi-
lerde elin tahnitten önce kopmuş olduğu yesinde de tekrar edilmiştir.
ve o şekilde tahnit edildiği görülmüştür. Türbe, küçük ebatta kare planlı içten ke-
Böylece Melik Gazi’nin sol elini bileğin- merlere dayanan ahşap kırlangıç tavanı
den hayatta iken savaşlarda kaybettiği örten küçük kubbeli bir yapıdır. Tama-
anlaşılmıştır. mı kesme taşla inşa edilmiş türbenin girişi
Dekoratif tuğla ile Selçuklu kümbet tar- güneyde olup binada Emir Halil’e ait her-
zında inşa edilmiş muhteşem Melik Gazi hangi bir kitabe veya mezartaşı bulunma- Emir Halil Türbesi Planı
türbesi onarılmış halde bugün de önemli maktadır. Sonradan değişikliğe uğramış (çizim: C. Arslan)
ziyaret yerlerindendir. Kayseri bölgesin- olması muhtemel olan türbe 1964 yılında
deki en eski İslâmî eserdir diyebiliriz. vakıflarca yeni baştan onarıldı. Türbe içe-
Arkasındaki muhteşem Melik Gazi Kale- risinde ayrıca çevreden toplanmış bir kıs-
si çok harap durumda olup onarım bek- mı Dulkadıroğlu ailesine ait tam veya
lemektedir. parça mezar taşları bulunmaktadır.
Emîr Gazi zamanında Danişmendlilerin Türbenin giriş kapısı üzerinde bina ile
ilk parası basılmıştır. Bizans paraları tar- alâkası bulunmayan, sonradan buraya
zında olan bu bakır paranın yüzünde Hz. yerleştirilmiş bir Selçuklu kitabesi bulun-
İsa tasviri, arkasında Rumca aslından maktadır. Arapça olan bu kitabede:
tercüme olarak “Büyük emîr Emîr Gazi”
yazılıdır. Emîr Gazi’nin bu tarz para bas-
tırmasının sebebi halkın Bizans paraları-
na alışık olmasıdır.
Kaynakça:Mükremin Halil Yinanç, “Daniş-
mendliler”, İA, C. 3, s. 469-470; Prof. Dr. Os-
man Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye,
İst. 1971; Halil Edhem, “Melik Gazi”, Tarih-i
Osmanî Encümeni Mecmuası, No 32, 1331, s.
449 vd.; Tahsin Özgüç – Mahmut Akok, “Melik
Gazi Türbesi ve Kalesi”, Belleten, No 71, 1954, s.
331 vd.; Mehmet Çayırdağ, Melik Gazi Türbesi
Rehberi ve Danişmendliler’in Kayseri’deki
Eserleri, Kayseri 1987; Behzat Butak, XI, XII ve
XIII. Yüzyıllarda Resimli Türk Paraları, İst.
1947, No 104. Emir Halil Türbesi kitabesi (C. Arslan)
MEHMET ÇAYIRDAĞ

Fi eyyamı sultanü’l-âzam
EMİR HALİL TÜRBESİ Gıyas ed-dünya ve’d-din Ebu’l-Feth
Pınarbaşı İlçesi Melikgazi Köyü’nde Dul- Keyhüsrev bin Keykubad
kadıroğlu ailesine ait iki türbeden birisi- Kasım emirü’l-mü’minîn hazihi’l-
dir. Emir Halil Türbesi, Danişmendlile- imareti
rin ikinci hükümdarı olan Melik Emir
Gazi*’nin mumyalı cesedinin içinde bu- Ömer b. Hasan Engürî fi
lunduğu Melik Gazi Türbesi’nin* hemen Sene tis’a selâsîn sitte-mie yazılıdır.
kuzeyindedir. Türbeye ismini veren Emir Anlamı: Keykubad’ın oğlu, büyük sultan,
Halil, Dulkadıroğullarının ikinci hüküm- müminlerin emirinin (Halife’nin) yar-
darı olup o da babası Karaca Bey gibi dımcısı, fethin babası Gıyaseddin
Memluklular tarafından 1389 yılında öl- Keyhüsrev’in günlerinde bu bina, Anka-
dürüldü ve başı Kahire’ye götürüldü. Ha- ralı Hasan oğlu Ömer tarafından altı yüz
lil Bey’in torunu Süleyman Bey’in otuz dokuz (1241/42) senesinde (yaptırıl-
1438/39 tarihli vakfiyesinde Melik Gazi dı).