Page 163 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 163
[634] 154 / EMİ KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
vermemesi nedeniyle Emîr Erdoğmuş’un
kimliği bilinmemektedir. Emîr Erdoğ-
muş ismi Salnamelerde makam ve ziya-
retgâhlar sayılırken aynı zamanda “Tatar
Haniye” adıyla da geçtiği görülür. Bu
isimden hareketle yapılan araştırmada
türbenin “Tatarhaniler” adıyla bilindiği
konusunda bulduğumuz en eski kayıt
Evliya Çelebi’de geçen Kayseri’de bulu-
nan büyük evliya kabirleri içindedir. Bu-
rada “Şeyh Molla Tatar: Fetva verici
olup, Tatarhâniye adlı kitabın sahibi-
dir. Birçok şer’i meseleler bu kitapta
bulunur.” şeklinde kısa bilgi verilmekte-
dir. Ahmed Nazif Efendi* ise 1914 yılın-
dan önce yazdığı kitabında “Meşhur Ki-
şilerin İsimleri ve Defnolundukları Yer-
ler” başlığında sıraladığı listede Emîr Er-
doğmuş ismini vermekte, “Tatar Haniler”
Emir Erdoğmuş Türbesi eski hâli (TTK)
için ise “Burhaneddin Hazretleri’nin
içeri türbesinde” diye bir kayıt düşmek-
almıştır. Kesme taştan inşa edilen Emîr
Erdoğmuş Türbesi, kuzey-güney yönün- tedir. Halil Ethem ise konumuz olan tür-
de, dikdörtgen planlı olarak inşa edilmiş, be için “buraya Tatarhaniler Türbesi
üzeri içten sivri beşik tonoz, dıştan kur- de derler.” demektedir. Tatarhaniler is-
şun kaplı kırma çatıyla örtülmüştür. Do- mi üzerine yaptığımız araştırmada, Feta-
ğu ile batı duvarı saçaklarının ortasına va Tatarhaniya veya Zâdü’l-Müsafirîn
birer çörten konulmuştur. Cenazeliğinin isminde bir yazmaya, Adana İl Halk Kü-
varlığı bilinmeyen türbenin mescit kısmı, tüphanesi ve Müzesinde rastlanmıştır.
yapıyı kuzeyi hariç üç yönden dolaşan, Aynı isimli yazmaların başka kütüphane-
yuvarlak ve düz profilli bir korniş kuşağı lerimizde de var olduğu görülmektedir.
üzerine oturmaktadır. Doğu ve batıdaki Ancak bütün bunlar, türbe hakkında bilgi
duvarları sağır bırakılan yapının, güney vermemekte ve kitabesindeki isimden
duvarına pencereden dönüştürüldüğü başka bir isimle anılmasına da kesin bir
Emir Erdoğmuş Türbesi planı anlaşılan alçak bir kapı açılmıştır. Bu ka- açıklık getirmemektedir. Ayrıca Emîr Er-
(çizim: S. Cirtil) doğmuş ile ilgi kurabilecek bir bilgi de
pıyla Seyyid Burhaneddin Türbesi’ne ge-
çilmektedir. Kuzey duvarı diğer duvarlar- içermemektedir. Sadece en erken 17. yüz-
dan daha yüksek tutulmuş ve ortasına bir yıl öncesinden itibaren yapının isminin
taç kapı yerleştirilmiştir. Taşkın olmayan, değiştiğini göstermektedir. Bahsi geçen
saçak altına kadar yükselen taç kapı, pro- Fetava-yı Tatarhaniye kitabında Şeyh
filli iki başlığın taşıdığı beş sıra mukarnas Molla Tatar isminde birinden bahsedildi-
kavsaralı, süslemesiz üç bordürlüdür. ği görülmektedir. Zadü’l-Misafirîn adlı
Kapı açıklığıyla kavsara arasına bir pen- eseri ise Emîr Seyyid Hüseynî adında bi-
cere açılmıştır. Alınlıkta geometrik süsle- rinin yazdığından bahsedilmektedir.
meli iki kabara arasında beyaz mermer- Emîr Seyyid Hüseynî’nin ölüm tarihi,
den iki satırlık sülüs kitabesi vardır. Ze- kaynaklarda H 718 (M 1318) olarak verilir.
mini taş kaplı türbenin kuzey-güney doğ- Dolayısıyla türbenin kitabe tarihiyle ör-
rultudaki dikdörtgen iç mekânındaki tüşmeyen bu ismin aynı kişi olması ihti-
sandukalar, kesme taştan sonradan yapıl- mali uzaktır. Fakat bahsi geçen yazmala-
mıştır. rın ayrıntılı yayımlarının yapılmasıyla
Emir Erdoğmuş ve S.
Burhaneddin Türbesi planı Türbe içindeki mezar taşlarının yenilen- bazı yeni bilgilerin ortaya çıkacağı mu-
(çizim: S. Cirtil) miş olması ve kitabesinin de ayrıntılı bilgi hakkaktır.