Page 192 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ERC / 183 [663]

yöresini seyahatnamesinde yakın dönem
Avrupa’sına tanıtan ilk kişidir. Lucas, Ür-
güp üzerinden Kayseri’ye 7 Ekim 1705 ta-
rihinde gelmiş, Erciyes Dağı eteklerinden
geçerken bu dağın yüksekliği ve yılın dört
mevsiminde tepesinde bulunan kardan
etkilenmiştir.
John Macdonald Kinneir yirmi süvari
eşliğinde Boğazlıyan’dan Kayseri’ye ge-
lirken yüksek bir tepeden Erciyes Dağı’nı
görmüş ve Strabon’un naklettiği rivayete
dayanan Kinneir’e göre “Bu Dağ o kadar
yüksek ki söylenenlere göre onun zir-
vesinden Akdeniz ve Karadeniz görün- Erciyes’te kayak
mektedir. Bu Dağ’ın yüksekliği şüphesiz
muazzamdır; fakat onun zirvesine bir ları için üzerinde bulundukları irtifadan
insanın çıkıp çıkmadığını bilmek zordur. 20–25 feet (6,1 m-7,6 m) yüksekte bulu-
Temin ettiğim bilgiler bana böyle bir şe- nan zirveye ulaşamamışlardır. Erciyes
yin imkânsız olduğunu göstermektedir. tırmanışında kendisine yardımcı olan
Bu tepenin büyük bir bölümü ezelî kar- Türk hamallar ve Ermeni rehberlerin eş-
larla kaplıdır. Kayseri’de bulunduğum liğinde yola çıkan Hamilton, Erciyes ile
Ekim ayında karın kalınlığı sekiz veya on ilgili halk inanışları, Erciyes efsaneleri,
feet yüksekliğe ulaşabilir.” şeklinde ifade kaya yapısı hakkında önemli bilgiler ile
etmektedir barometrik hesaplama yöntemleri kulla-
1837 senesinde Kayseri’ye İncesu üzerin- narak Erciyes Dağı’nın zirvesinin yakla-
den gelen William John Hamilton, bura- şık 13.000 feet (3962 m) olduğunu be-
da bir hafta kalmıştır. Şehre gelir gelmez lirtmektedir.
Erciyes Dağı’nın tepesine tırmanmanın Charles Texier, Fransa Hükümeti tarafın-
en sağlam yolunu araştıran Hamilton, dan Anadolu’da araştırmalar yapmakla
Everek Köyü’nden (Develi) bulacağı Er- görevlendirilen ünlü bir mimardır. Ana-
meni rehberler sayesinde bu işi başarabi- dolu’nun hem tarihi hem de coğrafyasıy-
leceğini öğrenir. İki sene önce bir Ameri- la ilgili önemli bilgiler sunan Texier, 1834
kalı’nın kendi dikkatsizliği ya da rehber- senesinde Kayseri’ye gelmiş ve yazdığı
lerinin dikkatsizliği yüzünden tırmanış Seyahatname’sinin “Kapadokya” başlığı
esnasında düşerek hayatını kaybetmesin- altında Erciyes Dağı, Volkanik Patla-
den dolayı Ermeniler, Hamilton’un Erci- malar başlığını taşıyan yirmi sekizinci
yes Dağı’na tırmanmasına izin vermeme- bölümünde “Erciyes Dağı’nı eski kavim-
si için Mazaka (Kayseri) Valisine ricada ler Küçük Asya’nın en yüksek dağı olarak
bulunurlar. Fakat dönemin Kayseri Vali- kabul eder ve ayrıca onun volkanik nite-
si, Erciyes Dağı’na tırmanmayı çok arzu- likte olduğunu bilirlerdi.” şeklinde ifade
layan Hamilton’a gerekli desteği sağla- etmektedir.
mıştır. Bir hafta içinde gerekli hazırlıklar Alman uyruklu bir subay olan Helmuth
yapıldıktan sonra 28 Temmuz 1837 Cu- von Moltke, Osmanlı ordusunda görevli
ma günü Kayseri’den ayrılan Hamilton, olarak 1838 yılında Anadolu’nun pek çok
Erciyes Dağı’nı tırmanmak amacıyla altı bölgesini dolaşmış ve 7 Kasım 1838 tari-
saatte Everek Köyü’ne (Develi) gelen Ha- hinde Kayseri’ye gelmiştir. Türkiye’nin
milton ve maiyeti 30 Temmuz Pazar gü- en güzel şehirlerinden biri diye tanımla-
nü saat sekize beş kala Erciyes Dağı’nın dığı Kayseri’de sadece bir gün kalmıştır.
ulaşılabilecek en yüksek noktasına ulaş- Seyyah daha Kayseri’ye gelmeden Palas’-
mışlardır. Fakat yanlarına halat ve kaya ta havanın açılması sayesinde Erciyes
tırmanışı için gerekli malzeme almadık- Dağı’nı ilk kez görüşünü, “Muazzam Er-