Page 368 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 368

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                           GER / 359 [839]


           Mimarlığı’nda Kayseri Yöresi Hristiyan Yapıları:
           Germir ve Endürlük Kiliseleri” Belleten, C.LII,
           1988, S. 205, 1663-1683, s. 1670;İlter, F., “The
           Christian  Settlements  and  Iconography  of  the
           Greek  and  Armenian  Churches  from  the  Late
           Ottoman  Period  in  Anatolia”,  Actes  du  II’eme
           Congres  du  Corpus  d’Archeologie  Ottomane
           Dans le Monde sur: Architecture Des Demeures
           İnscriptions Funeraires et Dynamique de Resta-
           uration,  Fondation  Temimi,  Zaghouan,  1998.
           81-90,,  s. 82; F. İlter, “19. Yüzyıl Osmanlı Dö-
           nemi  Mimarlığı’nda  Kayseri  Yöresi  Hıristiyan   Germir Surp Stepanos Ermeni Kilisesi
                                              (Ş. G. Açıkgöz)
           Yapıları; Germir ve Endürlük Kiliseleri”, Belle-
           ten, C. LII, 205, s. 1663-1683, Ankara 1988.
                        ŞEYDA GÜNGÖR AÇIKGÖZ   bezendiği  görülmektedir.  Batı  duvarın-
                                               da;  kapı  ve  pencere  çevrelerinde,  stilize
          GERMİR SURP STEPANOS ERMENİ          edilmiş bitkisel motiflerden oluşan mavi
          KİLİSESİ                             kenar şeritleri ve protesisteki sarı ve ye-
           1858’de yanan eski kilise yerine, 1860 yı-  şille  renklendirilmiş  silmeyle,  silmenin
           lında 1500 altın harcanarak tamamlanan   altındaki perde saçakları ve yeşil kuşak,
           yapının örtüsü ve yan duvarlarının büyük   yapının bezeme üslubunun ipuçları ola-
           bölümü bugün mevcut değildir. Narteks   rak değerlendirilmelidir.       Germir Surp Stepanos
           ve galeri kapatılarak eve dönüştürülmüş,   Kaynakça:  A.  Alboyacıyan,  Badmootiun  Hye   Ermeni Kilisesi planı
           ek  duvarlarla,  diakonikonun  önünde   Gesaria, Cairo 1937,  s. 762; Ş. Güngör Açıkgöz,   (çizim: F. İlter)
           ikinci bir “ev” daha yapılmış, naosun or-  Kayseri ve Çevresindeki 19. Yüzyıl Kilisele-
           tasında,  muhtemelen  kilisenin  taşlarıyla   ri ve Korunmaları İçin Öneriler, (Basılmamış
           örülen  duvarlarla  sınırlandırılmış  bir   Doktora Tezi), İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İs-
           bahçe oluşturulmuştur.              tanbul 2007, s. 104; F. İlter “19. Yüzyıl Osmanlı
                                               Dönemi Mimarlığında Kayseri Yöresi Hıristiyan
           Alboyacıyan,  yapının  “muhteşem”  bir   Yapıları; Germir ve Endürlük Kiliseleri”, Belle-
           kubbesi  olduğunu  ve  1919’da  sadece   ten, C. L II, 205, s. 1163;1683, Ankara 1988.
           ikonastasisinin  yıkıldığını  belirtmiştir.      ŞEYDA GÜNGÖR AÇIKGÖZ
           Doğu ve batı duvarları, kilisenin üç nefli
           bazilikal planlı olduğunu göstermektedir.   GERMİR TÜRKÜSÜ (GİNE YEŞİLLENDİ
           Narteks  eve  dönüştürüldüğünden,  giriş   GERMİR BAĞLARI)
           özgün  durumunu  yitirmiştir.  Doğuda,   Germir* Bağları Türküsü Kayseri’de ve
           yarım  daire  planlı  apsis  ve  iki  yanında   Türkiye’de Gesi Bağları Türküsü* kadar
           pastoforion odalarıyla bu odaların kuzey   bilinmemekle birlikte sevilen ve anlamlı
           ve güneyine bitişik mekânlar bulunmak-  bulunan türkülerden biridir. Bu türküde
           tadır. Dışarıdan da girilebilen bu mekân-  de  Gesi  Bağları  Türküsü’nde  olduğu
           lardan  kuzeydeki  vaftizhane,  güneydeki   gibi hasret ve derin bir özleyişin ifadesi
           şapel  olmalıdır.  Narteksin  kuzeyindeki   vardır. TRT Müzik Bairesi Başkanlığı ar-
           merdivenle galeriye ulaşılmaktadır.   şivinde  repertuar  sırası  1075  olan  türkü
           Kesme  taştan  yapılan  kilisede,  mevcut   TRT radyolarında özellikle yurttan sesler
           kısımlardan  anlaşıldığı  kadarıyla  iç  yü-  korosunda birçok defa seslendirilmiştir.
           zeylerin  yer  yer  kalem  işi  tekniğinde   Türkünün bir hikâyesinin olup olmadığı
                                               kesin  olarak  bilinmemekle  birlikte  tür-
                                               kü, Kayserinin doğusunda bulunan, bir
                                               zamanlar köy olan Germir Mahallesi ve
                                               bağlarına atfedilen isimle bilinmektedir.
                                               Ancak türkünün sözleri içerisinde giri-
                                               şinden başka bir dizede de Germir ismi
                                               yer almamaktadır. Eserin ağır ve sanat-
                                               sal  bir  üslupla  seslendirilmesi,  duygu
         Germir Surp Stepanos Ermeni Kilisesi içi
         (Ş. G. Açıkgöz)                       yönünden  etkililiğini  daha  da  hissettir-
   363   364   365   366   367   368   369   370   371   372   373