Page 193 - kayseride_ticaret_ve_sanayi
P. 193
Kayseri’de Ticaret ve Sanayi
şekerini üretmiş. Uşak’ta mahalli birçok müteşebbisin iştiraki ile 6.11.1925 tarihinde
Şeker Fabrikasının temelini atmış ve fabrika 17.12.1926 tarihinde işletmeye açılmış.
1933 yılına kadar ülkemizin şeker ihtiyacı bu iki fabrikanın üretimi ile kısmen
karşılanmıştı. Bu iki fabrika ile pancar tarımında ve şeker fabrikası işletmesinde hayli
tecrübeler edinilmiş olduğundan yeni şeker fabrikaları kurulması gerekli görülmüştü.
Bunları, Eskişehir Şeker Fabrikasını (1933) ve Turhal Şeker Fabrikası (1934) takip
etmiş. Şeker üretim faaliyetleri 1950 yılına kadar zaman zaman tevsi edilen dört şeker
fabrikası ile yürütülmüştü. Her yıl artan şeker ihtiyacının tamamen yerli üretimle
karşılanabilmesi için 1951 yılında hazırlanan “Şeker Sanayii’nin Tevsi Programı” ile
yeni şeker fabrikaları kurulması dönemine girilmişti. Diğer taraftan da pancar eki-
cilerinin teşkilatlandırılması amacı ile tarım kesiminde toplumsal dayanışmanın bir
örneği olan kooperatifleşme hareketi başlatıldı; yurdumuzun dört bir yanına yayılan
Şeker Fabrikaları peş peşe üretime geçmişti. 2018 yılında kamuya ait şeker fabrikaları
özelleştirme kapsamında satışa çıkartıldı. 24 Haziran seçimleri öncesinde özelleşen 13
şeker fabrikasından 6’sında henüz devrin gerçekleşmedi. Özelleştirilen Turhal Şeker
Fabrikasını 569 milyon liraya Kayseri Şeker Fabrikası aldı.
Kayseri Şeker Fabrikası.
Kayseri sanayisi ve tarımı için önemli bir rol üstlenen bu fabrikaya kısaca değinelim.
Kayseri Şeker Fabrikası, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş’den (TÜRKŞEKER) bağımsız bir
kuruluştur. Ama daha sonra Özelleştirme idaresine geçen yüzde 10 kadar bir hissesi var.
Büyük ortağı “Sınırlı Sorumlu Kayseri ve Civarı Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatifi” olan
1955’ten beri üretim yapan Kayseri Şeker Fabrikası, aradan geçen yarım asırlık zaman
sonunda, Türkiye’nin gurur olan bir Şirket konumuna geldi.
“Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.” ismi ile kurulmasına, Bakanlar Kurulu’nun 26.11.1954
tarihli kararı ile izin verilmiş, 7 Nisan 1954 tarihinde düzenlenen görkemli tören ile temeli
atılan Kayseri Şeker Fabrikası, 24 Ocak 1955 tarihinde makine montajına ve 2 Ekim 1955
tarihinde deneme kampanyasına başlamış; 6 Kasım 1955 tarihinde Başbakan merhum
Adnan Menderes tarafından işletmeye açılmıştı. Açılışta 10 yaşındaydım. Yürüyerek,
ahali ile birlikte açılışa gitmiştim. Rahetli Menderesi ilk kez orada görmüştüm.
12 milyon lira sermaye ile kurulan (30.04.2008’de 150 milyon TL) ve bölgede bulunan
çiftçilerin ürettiği pancarı işleyen Kayseri Şeker Fabrikası, günümüz yıllarında yaşadığı
atılım süreci içerisinde, kurulduğunda günlük 1.800 ton olan pancar işleme kapasitesini
bugün itibariyle (2015) 12 bin tona çıkarardı. Türkiye’nin “Büyük 500 Sanayi Kuruluşu”
içerisinde kendine hep üst sıralarda yer bulan Kayseri Şeker Fabrikası 2017 yılında 99.
193