Page 432 - Bezemeli Mezar Taşları

YRD.DOÇ.DR. ASLI SAĞIROĞLU ARSLAN |KAYSERİ ZAMANTI IRMAĞI ÇEVRESİNDEKİ BEZEMELİ MEZAR TALARI
aşağı, sol, sağ, ön ve arka olmak üzere altı yönü temsl eder . Altı sayısı matematkte
45
lk mükemmel sayıdır .
46
Mühr-ü Süleyman Anadolu’da, tabat üstü kuvvete sahp olma arzu ve steğ le; ka-
natın, kuvvet ve kudretn, Tanrının şaret anlamına alınmış, tılsımın yan şer güçlerden
korunma sembolü olduğu kanaatne varılmış ve Selçuklular, Beylkler ve Osmanlılar
zamanında, Türk kültüründe bol mktarda, çeştl eşyalarda ve mezar taşlarında gerek
dekor- süsleme, gerekse güç- kuvvet- hkmet sembolü olarak kullanılmıştır .
47
Altı Kollu Yıldızlı, Geometrik Geçmeli Madalyon
Br madalyonun merkezne yerleştrlen altı kollu yıldız ve bu yıldızın etrafındak
geometrk geçmelerden oluşan bu bezeme, kataloğa alınan 70 adet mezardan altı mezar
üzerndeyer alır. Altı mezarın üçünde (kat. no: 3, 4, 53) baş ucu taşı, dğer üç adetnde
se (kat. no:21, 43, 44) ayak ucu taşı üzerne şlenmşlerdr.

Çok köşel yıldız şeklndek mot¼er esk Türk kozmogonsne bağlı olarak Alevlk,
Bektaşlk ve Ahlkte sayılara verlen özel anlamlarla lgl olarak görülmektedr .
48
Menşen yıldızlara tapma kültünden alan yıldız mot¼er sanatta çok yaygın olarak
kullanılmaktadırlar .
49
Anadolu’dak mezar taşı süslemeclğnde çok beğenlerek kullanılan, altı kollu
yıldız ve bu yıldızın etrafındak geometrk geçmelerden oluşan madalyonlara Btls’de
Kültür Müdürlüğü’nün bahçesnde bulunan br adet laht mezarın yan taşı üzernde
de bulunmaktadır .
50
Üçgenler
İncelenen 70 adet mezardan dört mezar üzernde üçgen bezemeler vardır. Dört adet
mezarın (kat. no:16, 44, 48, 49) baş taşları üzernde yer almaktadır.

45 Laleh Bakhtıar, Suf, London, 1976. s.105.
46 Altı sayısının sembolk anlamları çn bkz., Annemara Schımmel, Sayıların Gzem, Kabalcı yayınev,
İstanbul,1998, s. 135-139.
47 Sad Bayram, “Mühr-ü Süleyman ve Türk Kültüründek Yer”, Sanat Tarhnde İkonografk Araştırmalar
Güner İnal’a Armağan, Ankara, 1993, s.63.
48 Seyf Başkan, age, s.76.
49 Cevdet Çulpan, Servler, Clt: II, s.150.
50 Kadr Pektaş, age, s. 316.

432