Page 42 - İbrahim Tennuri
P. 42

Dr. Mustafa Fidan
               Burada İbrahim Tennûri zamanımızda çokça söz konusu edilen tarikatın yolunun
            ancak ilimle mümkün olacağını belirtmiştir. Doksan altıncı beyitte bu eserin gönüllere
            hidayet vermek için yazıldığını açıklamaktadır.
               Bitiş Bölümü: Bu kısma hâtime de denir. Son elli beyittir. Bu bölümde İbrahim
            Tennûri önce Cenab-ı Hakka du’a ve niyâzda bulunduktan sonra “din ve hakikat
            güneşi” diye vasıflandırdığı şeyhinden inayet, Hz. Peygamber’den şefâat dileyerek
            sekiz yüz elli yedi yılının sefer ayının yarısında eseri tamamladığını beyân etmiştir.
            Fakat burada çoğu mesnevilerde olan, veznin açıklanması gerekirdi ki bu da yoktur.
            Bu özellik, XIII-XV. Asırlarda yazılan mesnevilerde görülür. Buradan şairin gayesinin
            sanat yapmak değil halkı İrşad etmek için mesnevi yazmış olduğunu anlıyoruz. Mes-
            nevinin vezni “Mefailün Mefailün Feûlün”dür.

               İbrahim Tennûri bu eserini yazarken, zamanında Arapça ve Farsça okuma yazma
            muteber olduğu halde, mesnevide kendisini hiç zorlamadan, öz Türkçe kelimeleri
            çokça kullanmıştır. Yalnız şu var ki, İbrahim Tennûri de zamanın dil hastalığına
            tutulmamış değildir. Çünkü Mesnevi’nin “Mukaddime” kısmı tamamiyle terkiblerle
            doludur. Çünkü zamanın şair ve alimleri bütün kudretlerini burada gösterirlerdi.
            Aşağıda mesneviden almış olduğumuz Türkçe kelimeler Gülzâr’ın ne kadar sade bir
            dilinin olduğunun belirtisidir. Kelimeleri metinde geçtiği şekilde almayı uygun gördük.


               A                  Berk               Dulunmak          Gün
               Ad                 Biçme              Dün
               Ak                 Biliş              Düzetme           I
               And                Bir olmak          Düzme             Ir, Irma
               Arınma                                                  Irak
               Aş                 Ç                  E                 Irma
               Aşlam              Çıra               El el alma
               Aşlatma            Çırağ              El ele verme      İ
               Ata                Çizmek             Ermek             ile
               Ayık               Çumruk             Eşik              ir
               Ayruk                                 Eyü               İssiz
                                  D                                    işik
               B                  Dağlama            G
               Bahşiş             Dağlanma           Gerçek            K
               Bay                Değşürme           Gölük             Kamu
               Bayram             Donlamak           Görgü             Kar
               Beğ                Doyu               Göyünme           Karanu
               Belek              Dölenmek           Gözgü             Kayıkma


            42
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47