Page 306 - kappadokia_kralligi
P. 306
HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ
Bu dönemlerde Caesarea, Pagan
Roma İmparatorları’nın amansız
baskılarına rağmen Grek-Ermenistan
coğrafyasında etkili bir Piskoposluk
merkezi olma özelliğini devam ettiri-
yordu. Burada Ermeni milletini paga-
nizmden çevirerek Hristiyan yapan
(MS 288-301) Krikor Lusavoriç’i
yetiştirmiş ve Lusavoriç’ten sonra da
Ermeni cemaatinin dinî reislerinin ata-
masında daima söz sahibi olmuştu.
Nitekim Lusavoriç’ten sonra onun
oğulları I. Arisdages (MS 326-333) ve
I. Vırtanes (MS 333-341) Vırtanes’in
oğlu I. Husig (MS 341-347) ve yine
Iulien’i öldürerek Hristiyanlığı kurtardığına aynı soydan gelen Aziz Nerses (MS
inanılan Kappadokialı Aziz Merkürüs
353-363) hep Caesarea’da ilahiyat
tahsili yaptıktan sonra yine Caesa-
rea başpiskoposunun onayı alınarak
Ermeni gatoğigosu olmuşlardı .
32
37-Valentianus
(MS 364-378)
Önceki imparator Iulianus Apostata’nın çok tuttuğu eski kumandan
Procopius, Kappadokia eyaletinde bulunan büyük çiftliğinde gizleniyordu.
Iulianus’un ölümü üzerine Valentianus başa geçince onu çiftliğinde tevkif
ettirmek istedi ise de Procopius buradan kaçarak İstanbul’a geldi. Sağda
solda bir müddet gizlendi. Valentianus’in İran sınırındaki durumu yerinde
incelemek üzere Suriye eyaletine gitmiş olduğu bir sırada, MS 365 yılı
sonunda Procopius imparator olarak tanındı. Bu sırada Caesarea’da bulu-
nan ve ayaklanmayı burada öğrenen Valentianus, canının korkusuna düşüp
imparatorluğu bırakmaya niyetlendi ise de kumandanları buna mani oldular.
Procopius’un kuvvetleri üzerine yürüyüp onları dağıttılar ve Procopius’u
esir aldılar. Valentianus, Procopius’un başını kestirdi. (MS 366 yılı başı)
32 Grousset Rene, Ermenilerin Tarihi, s. 131
306