Page 306 - kappadokia_kralligi
P. 306

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

                                                Bu dönemlerde Caesarea, Pagan
                                              Roma  İmparatorları’nın  amansız
                                              baskılarına rağmen Grek-Ermenistan
                                              coğrafyasında etkili bir Piskoposluk
                                              merkezi olma özelliğini devam ettiri-
                                              yordu. Burada Ermeni milletini paga-
                                              nizmden çevirerek Hristiyan yapan
                                              (MS 288-301) Krikor Lusavoriç’i
                                              yetiştirmiş ve Lusavoriç’ten sonra da
                                              Ermeni cemaatinin dinî reislerinin ata-
                                              masında daima söz sahibi olmuştu.
                                              Nitekim Lusavoriç’ten sonra onun
                                              oğulları I. Arisdages (MS 326-333) ve
                                              I. Vırtanes (MS 333-341) Vırtanes’in
                                              oğlu I. Husig (MS 341-347) ve yine
               Iulien’i öldürerek Hristiyanlığı kurtardığına   aynı soydan gelen Aziz Nerses (MS
                 inanılan Kappadokialı Aziz Merkürüs
                                              353-363) hep Caesarea’da ilahiyat
                                              tahsili yaptıktan sonra yine Caesa-
                                              rea başpiskoposunun onayı alınarak
            Ermeni gatoğigosu olmuşlardı .
                                        32


              37-Valentianus
               (MS 364-378)


              Önceki imparator Iulianus Apostata’nın çok tuttuğu eski kumandan
            Procopius, Kappadokia eyaletinde bulunan büyük çiftliğinde gizleniyordu.
            Iulianus’un ölümü üzerine Valentianus başa geçince onu çiftliğinde tevkif
            ettirmek istedi ise de Procopius buradan kaçarak İstanbul’a geldi. Sağda
            solda bir müddet gizlendi. Valentianus’in İran sınırındaki durumu yerinde
            incelemek üzere Suriye eyaletine gitmiş olduğu bir sırada, MS 365 yılı
            sonunda Procopius imparator olarak tanındı. Bu sırada Caesarea’da bulu-
            nan ve ayaklanmayı burada öğrenen Valentianus, canının korkusuna düşüp
            imparatorluğu bırakmaya niyetlendi ise de kumandanları buna mani oldular.
            Procopius’un kuvvetleri üzerine yürüyüp onları dağıttılar ve Procopius’u
            esir aldılar. Valentianus, Procopius’un başını kestirdi. (MS 366 yılı başı)


            32   Grousset Rene, Ermenilerin Tarihi, s. 131
            306
   301   302   303   304   305   306   307   308   309   310   311