Page 310 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

yardımcı oldular. Bu tarihlerde Kapadokya da Hristiyanlık için önemli
anıtlar, kiliseler ve manastırlar yaptırıldı.
V. yüzyıl başlarından itibaren Kappadokia bölgesi de, bölünmeden önce
doğru inanç olarak belirlenmiş olan ve Ortodoksluğu devletin resmi dini
kabul etmiş bulunan Bizans’ın yedi piskoposluğundan biri olarak varlığını
sürdürdü. Bu düzenlemelerden sonra Hristiyanlık kurumsallaştı ve devlet
1
dini haline geldi. Ama bu sefer de uzun yüzyıllar boyunca eziyet gören
mağdur ve mazlum Hristiyanlar ise zalimleştiler ve önceki pagan (çok tanrılı)
dinlerin bütün izlerini yok etmek üzere tapınaklarını yaktılar, yıktılar veya
kiliseye çevirdiler. Bu arada Kapadokya krallığı ve Roma Dönemleri’nde
daima metropolit (dini merkez= büyük şehir) olan Kayseri’deki büyük
tapınaklar tamamen yok edildi.
Ayrıca bir kale-şehir yapısına bürünen Kayseri şehri, çok önemli ticari ve
askerî yollar üzerinde bulunması sebebi ile önemli bir toplanma merkeziydi.
İmparatorlar Doğu seferlerinde ordugâhlarını burada kuruyorlardı. Bu
seferlerde asker toplama, ordunun yiyecek ve su ihtiyacını karşılama gibi
önemli lojistik desteklerin sağlandığı yerdi.

Bizans Dönemi’nde idari yönetim olarak başlangıçta İmparatorluk Dio-
cese adı verilen eyaletlere ayrılmıştı. Daha sonra VIII. yüzyılda askerî ve
mülki yönetimin bir elde toplandığı ‘tehema’lara bölündü. Thema siste-
minde esas olan mantık kendi kendine yetebilmesiydi. Thema askerleri
savaş zamanında asker barış zamanında ise işçidirler. Başlarında bulunan
“Strategos” ise yarı sivil bir validir. Bu çerçevede themaların Roma Döne-
mi’ndeki sınır bölgelerine yerleştirilmiş “Limitahei” (Limes) toprağa bağlı
askerlik sistemiyle benzerlik göstermektedir. Herakleios’un kurduğu themalar
şunlardı; Opsikion: Kuzey Batı Anadolu’da, Armenikon: Doğu Anadolu’da,
Anatolikon: Batı Anadolu’dan başlayarak Orta Anadolu’yu da kapsayan
bölgede, Karabision (Kybration): Antalya civarında olan deniz themasıdır .
2
Kapadokya, Diocese Dönemi’nde; I. Kapadokya (Kayseri, Nissa, Therma,
Reğepodandos) ve II. Kapadokya (Tiana, Fafstinupolis, Kivistra, Nanzi-
anzos, Sasima, Parnasos, Reyedoara) olarak iki eyalete ayrılmıştı. Coğrafi
konumu sebebiyle de Bizans İmparatorluğu’na doğudan gelen seferlere

1 M. V. Levtchenko, Bizans, çev. Erdoğan Berktay, İst. 1979, s. 13
2 Güçlüay, Sezgin, “Bizans İmparatorluğunda Toprak Sistemi İçerisinde Themalar (IV-VII. Yy. lar)”,
Fırat Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Merkezi, Ortadoğu Araştırmaları Dergisi,
Ocak, 2011, c. IX, s. 1, Elazığ, 2013. s. 83

310