Page 309 - kappadokia_kralligi

B-BİZANS DÖNEMİ (DOĞU ROMA) MS 395-1453

B-BİZANS DÖNEMİ (DOĞU ROMA) MS 395-1453

MS 395 yılında İmparator I. Teodos’un ölürken Batı İmparatorluğu’nu bir
oğlu Honorius’a, Doğu İmparatorluğu’nu diğer oğlu Arkadius’a bırakınca,
Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu fiilen doğmuş oldu.

Başlangıçta putperestliği yani çoktanrıcılığı devlet dinî haline getirmiş
bulunan Doğu Roma İmparatorluğu’nda Hz. İsa’nın on iki havarisinden biri
olan Aziz Pavlus, Suriye, Kilikya, Anadolu, Efes, Kayseri, Filibe, Selanik ve
Pire’ye giderek bu bölgelerde Hristiyanlığın ilk tohumlarını atması ve Aziz
Paul ile Tarsus’ta yaşamış olan Barnabas gibi Hıristiyan öncülerinin MS
41 yılında Hristiyanlığı yaymak için Konya ve Kapadokya’yı dolaşmaları
bu yayılmada önemli bir rol oynadı. Hristiyanlık, önceleri devletin sürekli
mücadele ettiği ağır baskılar uyguladığı ve zulmettiği, onların kiliselerini
yıktığı bir tehdit olarak görüldüğü halde onun benimsenmesi asla önlenemedi.
Bu baskılara karşı Anadolu’da ilk Hristiyanların bir kısmı, büyük şehir-
lerden köylere ve gizli vadilere göç etmeye başladılar. Kayseri ve çevresinin
önemli bir din merkezi haline geldiği IV. yüzyılda Kayalık, Göreme ve
çevresini keşfeden Hristiyanlar, Kayseri piskoposu da olan Aziz Basil’in
inançlarını benimseyerek kayalar içinde manastır hayatını başlattılar. Yine
Hristiyanlığın Kapadokya ve Konya’da yayılması sırasında bu yeni dini kabul
edenlerin takibe uğraması, inanmayanlar tarafından öldürülme korkusu,
Hz. İsa’ya inananları dağlık bölgelerde mağaralarda kaya oyuklarında
ibadete zorlamıştır.

Bölgede günümüze kadar gelen ve kayaların oyularak içlerinin Hristiyan-
lığın kutsal olaylarının resmedildiği tablolarla süslendiği Soğanlı, Ürgüp,
Göreme ve Ihlara’daki alanlar, Bizans İmparatorluğu’nun zulmünden kaçan
pek çok Hristiyan için hem mabet, hem de barınılan yaşama ortamları
olmuştur.

Bizans yıllarında, Hristiyanlara karşı işkenceler son buldu ve tüm Bizans
İmparatorluğu’nda dini özgürlükler genişledi. Bu ortamda Kapadokya’da
Hristiyanlığın temel kurallarını koyan önemli din adamları ön plana çıktı.
Aziz Büyük Vasilios (Kayseri piskoposu), Nissalı Aziz Grigorios (Nissa pis-
koposu), Aziz İlahiyatçı Grigorios (Konstantinupolis Başpiskoposu), Aziz
Konyalı Amfilohios (Konya episkoposu) gibi. Kilisenin bu kural koyucu
pederleri, Hristiyan halka barış ve adalet yolundan ayrılmamaları, çeşitli
sapkınlıklara meyletmemeleri, eğitim ve ahlaka yönelmeleri gibi konularda

309