Page 308 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

Constantinopolis konsili için kente geldiği zaman, halkın Aryanizme ilgisini
şöyle nakleder; “Bir bankere para değiştirmek için girseniz, adam hemen
sizinle ‘Oğul edinme veya edinmeme’ üzerine bir ilâhiyat tartışmasına
girişiyor; fırıncıya ekmeğin fiyatını sorsanız, verilen cevap ‘Baba Oğul’dan
daha büyüktür (Yuhanna 14: 28) şeklinde oluyor veya hamamın çok güzel
olduğunu söyleseniz muhatabınızın cevabı ‘Oğul yoktan varedilmiştir.’ diye
başlıyor.”
36
Hatta Eski tanrıların isimlerinden türetilmiş şahıs isimleri yaygın olarak
kullanılmakta idi. (mesela; Aziz Basil’in kız kardeşinin ismi Thekla idi), ateş-
gede ayinleri yapma, yıldız falına bakma alışkanlıkları ve domuz eti yasağına
uyuluyor olması bölgenin tamamen Hristiyanlaşmadığını göstermektedir.
Bu tarihlerde Aziz Basileios, geleneksel olarak Ermenistan patriklerini
takdis etme ayrıcalığına sahip olan Caesarea başpiskoposu olarak bulu-
nuyordu. Ermeni Kralı Bab’ın bu geleneğin dışına çıkarak Şahag’ı patrik
olarak atamasına itiraz etmesi ile Ermeni kilisesi ile Grek kilisesi arasındaki
ilk kopuş başlamış oldu .
37
Bu dönemde Caesarea’nın akademik yapısının sonucu olarak imparator
sarayında ve yüksek makamlarda birçok Caesarealı idareci nin rol aldığını
görmekteyiz. Bunlardan en tanınmışı olan Aburgius, MS 371 yılında İmpa-
rator Valens’in sarayında önce Quaestor (maliye bakanlıgı görevlisi) daha
sonra Praefactus Preatorio (İmparatorun hassa alayı komutanlığı) yapmıştır.

Yine Caesarealı Helladius MS 370–373 yıllarında Procuratorlukgörevinde,
Leontius MS 370–378 yılları arasında Nikaia (İznik)’da Procuratorluk
yapmıstır. Caesarealı Martinianus, MS 375 yılından sonra Roma şehri
Praefectliği (polis müdürlüğü), ayrıca Sicilya’da Consül, Afrika’da Vicarius
(Vali)’luk görevinde bulunmuştur.

Caesarea Baspiskoposu Basilius ve Nazianzoslu Gregorius’un yakın dostu
olan Sopranius da MS 365 de noter, MS 396’da Praefect, daha öncede
Magister Officiorum (personel şefi) idi.

36 Hanson R. P. C. The Search for the Christian Doctrine of God, Edinburgh 1988, S: 806
37 Grousset, s. 144

308