Page 291 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1242] 282 / İMA KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

İMAMZADE MEHMET BEY İmamzade Mehmet Bey Dönemi’nde Za-
Belediye Başkanı (Kayseri, 1856 – Kayse- mantı Suyu’nun Kayseri’den geçirilmesi
ri, 1928). Babasının adı Yunus, annesinin planlaması yapıldı. Bu maksatla Amasya-
adı Hatice’dir. 1909-1914 yıllarında Bele- Merzifon’un içme suyu işini yapan Virt
diye Başkanlığı yaptı. İmamzade Mehmet isimli bir mühendise proje hazırlatıldı.
Bey, Kayseri’de seçilerek belediye baş- Ayrıca İzzet Paşa*, güzergâh haritasının
kanlığına gelen ilk başkan olma özelliği alınmasını sağladı. Ancak, ekonomik
taşımaktadır. Cumhuriyet Meydanı’na şartların elverişsizliği yüzünden bu proje
konulan seçim sandığına, bu meydandan tatbikat sahasına konulamadı. Kayse-
geçmekte olan vatandaşların oy atması ri’de, 1900’lü yıllarda ekonomik faaliyet-
neticesinde seçildi. Belediye Başkanlığı ler konusunda Türklerin yeterli olduğunu
sırasında Kayseri’ye dışarıdan gelenlerin söylemek zordu. Ermenilerin ekonomik

İmamzade Mehmet Bey hemen fark ettiği geniş yollar ve ferah alanda oldukça etkin olduğu şehirde, 1911
sokaklar geleneğini başlatan başkanlar- yılında “İslam Suhulet Şirketi” kurularak
dandır. Dönemin Kayseri mutasarrıfı Ermeniler ile rekabet başlatıldı. Millî
olan Ahmed Muammer Bey* ile el ele Türk Ekonomisi’nin kuruluşu için çok
verip İstanbul Caddesi (bugünkü adı Os- ciddi adımlardan birisi atıldı.
man Kavuncu Caddesi) ve Sivas Cadde- Kayseri’deki zabıta ya da o günkü adıyla
si’nin çevresinde bulunan mezarlıkları “çarşı ağalarının” sayısı arttırılmıştı. Baş-
kaldırıp yolları genişlettiler. Bugün Kay- kan, zaman zaman bu çarşı ağalarını, ya-
seri’nin en işlek caddeleri olan bu cadde- nına alarak çarşıyı ve esnafı teftişe çıkar,
ler, Kayseri’nin önemli ana yolları olma özellikle fırınları denetlerdi. Çarşı ağala-
hüviyetini İmamzade Mehmet Bey döne- rından birinin boynunda taşıdığı sarı zin-
minde kazandı. Bu dönemde sosyal alan- cirli terazi ile ekmeklerin gramajını tar-
da, eğitim, sağlık ve mimari alanlarında tar, ağırlık açısından eksik gelen ekmek-
önemli adımlar atıldı. Yapımına daha leri toplatıp fakirlere dağıttırırdı. Bu dö-
önce Feyzizade Feyzullah Efendi* zama- nemde Kayseri’de iki tür ekmek imal edi-
nında başlanılan Gültepe Parkı* tamam- lip; “fukara ekmeği” denilen lapa ekmeği-
lanıp hizmete açıldı. Kayseri Lisesi*’nin nin yanında bir de zenginlerin tüketebil-
inşası tamamlanarak eğitim-öğretime diği “has ekmek” vardı.
başlandı. Talas Yolu ağaçlandırıldı. Yo- Kaynakça: Çalışkan, Kayseri Belediyesi, s. 52-
ğunburç* civarında bulunan ve halkın 55; Satoğlu, Ansiklopedi, s. 182, Erkiletlioğlu,
sağlığını tehdit eden tabakhaneler (deri Geniş Kayseri, s. 612; Kalaç, Kitabım, s. 59-61;
işleme atölyeleri) bulundukları yerden Ali Aktan, Özen Tok, (Kayseri’nin 1910’lu yıl-
kaldırıldı. Savaşlar nedeniyle azalan er- larda yayınlanan İlk Gazetesi) Erciyes, Kay-
kek nüfusu şehrin temizlik işleri için ye- seri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları,
terli gelmediğinden, “onbaşı” adı verilen Kayseri 2009, s. 2-4; Önder, KBT, s. 15-17; Şük-
rü Öztürk, “Tek Parti Dönemi Kayseri Belediye-
bir kadının başkanlığında, kadınlardan si ve Belediye Başkanları (1923-1946)”, Erciyes
oluşan temizlik ekibi kuruldu ve kadın Üniversitesi, (Basılmamış Yüksek Lisans tezi),s.
işçiler çalıştırıldı. O’nun döneminde, 29; İbnülemin, SATŞ, C II, s. 764.
Mutasarrıf Ahmed Muammer Bey’in giri- ŞÜKRÜ ÖZTÜRK
şimleriyle Erciyes Gazetesi* yayımlandı.
Nakşibendi Tarikatı’na bağlı hayırsever İMAMZADE ÖMER MÜMTAZ BEY
bir insandı. Nitekim, O’nun başkanlığı Kayseri mebusu (Kayseri, 1880 – Kayse-
zamanında fakir fukaraya yardım ama- ri, 1934). Kayseri’nin ileri gelenlerinden
cıyla “Muini Fukara Cemiyeti” kuruldu İmamzade Yunus Bey’in oğludur. İlkoku-
ve cemiyetin başkanlığını da yaptı. Cemi- lu “Hususi” okulda okudu. Ticaretle uğ-
yet, zenginlerden topladığı paralarla yok- raştı. Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda İt-
sullara erzak alıp dağıtıyordu. Eğer, para tihat ve Terakki Fırkası Kayseri Sancağı
artarsa cehri (meyve, kök ve kabukların- Ankara Mebusluğu yaptı (15 Kasım

İmamzade Ömer Mümtaz dan kırmızı boya elde edilen bitki) alınıp 1908). III. Dönem’de de mebusluk göre-
Bey satılırdı. vini sürdürdü. Sivas Kongresi’ne (4 Eylül