Page 293 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 293
[1244] 284 / İMA KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
surların geçtiği alanlar, idari yapılar gibi
fizikî yapı ile ilgili bütün bilgiler harita
üzerine işlenmiştir. Harita üzerinde
1/5.000 ölçekte çizildiği belirtilmesine
rağmen gerçekte 1/1.360 ölçektedir. Ha-
ritanın Kayseri şehri için önemi, XIX.
yüzyıldaki durumunu gösteren yol dü-
zenleme çalışmaları için hazırlanmış bir
hâlihazır harita niteliği taşımasıdır.
Vilayet ile ilçe arasında idari bir teşekkül
olan ve bir mutasarrıf tarafından idare e-
dilen bağımlı sancaklardan Kayseri San-
cağına 1909 Eylül ayında atanmış olan
Mutasarrıf Ahmed Muammer Bey*, Kay-
seri’nin fizikî gelişmesinde oldukça etkili
olan çalışmalara imza atmıştır. O’nun
zamanında seçimle işbaşına gelmiş ilk
belediye başkanı olan İmamzade Meh-
met Bey*’le birlikte, şehirde oldukça
önemli cadde ve sokak açma çalışmaları
gerçekleştirilmiştir. İstanbul Caddesi (bu-
günkü adı Osman Kavuncu Caddesi) ve
Sivas Caddesi’nin çevresinde bulunan
mezarlıkları kaldırıp yolları genişlettiler.
Albert Gabriel*’in 1927-1929 yılları ara-
sında çizdiği şehir planında günümüz
anlayışına uyan birkaç düzgün yol vardır.
Cumhuriyet Dönemi’nden itibaren önce
1882 yılında Osmanlı Devleti Nafia Nezareti tarafından yaptıran Kayseri kamu, sonra özel sektör gelişti ve şehir
şehrine ait ilk planlama haritası (çizim: Jean S. Euthychides) yeni ulaşım imkânları ile büyüdü. 1930’lu
yıllardan sonra kent dışında sanayi alan-
mezarlıkların bazılarının çevresinde du- ları, onların yakınında yeni konut alanları
var bile yoktu, üzerlerinden yollar geçi- belirmeye başladı. Şehirde kurulan ilk
yordu. Hatta çocukların oyun alanı ola- büyük sanayi kuruluşu, 1926’da kurulan
rak kullanılıp, hayvanların da otlak yeriy- Hava İkmal ve Bakım Merkezidir. Geniş
di. Hunat*, Kürtler*, Çorakçılar* Mahalle- bir alana yayılan bu kuruluş, kentin o
leri sonradan kurulduğu için bu mahalle- yönde gelişmesini engelleyen önemli bir
ler mezarlıklarla iç içe kurulmuştu eşik oldu. 1927 yılında şehrin kuzeyinden
Kayseri şehrine ait ilk planlama doküma- geçen ve doğu-batı yönünde uzanan de-
nı olarak kabul edilebilecek harita 1882 mir yolu, zaman içinde o bölgede değişi-
yılında yapıldı. Haritanın Galatasaray me yol açtı.
Köprüler ve Yollar Mühendisliğinden 1935 yılında demir yolunun kuzeyinde
diplomalı Jean S. Euthychides tarafından Sümer Bez Fabrikası* kuruldu. Bu kuru-
çizildiği Osmanlı İmparatorluğu Nafia luş, lojmanlar, sosyal tesisler ve eğitim
Nezareti tarafından yaptırıldığı ve Kayse- kurumları ile birlikte kentin kuzeyinde
ri yollarının düzeltilmesi projesi olduğu, bir semt oluşturdu.
harita üzerindeki bilgilerden anlaşılmak- Elimizdeki bilgilere göre 1935-36 yılla-
tadır. Harita üst paftasında şehrin iç kale rında Ankara’da planlama işleri yapan
surları, alt paftasında ise Yoğunburç* ve Kayserili Burhanettin Çaylak tarafından
şehrin güney tarafları bulunmaktadır. şehrin imar planları hazırlanmış, fakat
Şehrin sokak dokusu, ticari bölgeleri, tüm yapılaşmayı yok sayan bu planlama