Page 162 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KAZ / 153 [1595]

Crawford ile birlikte Actors Studio’yu
kurdu (1947). Burada, aktörlerin kendi
duygusal tecrübelerine dayalı olarak eği-
tim ve prova sistemine dayanan yeni bir
metodun öncülüğünü yaptılar. Arthur
Miller’in All My Sons adlı oyununu
yönetti.
Film yönetmeye 1944’te başladı. Filmleri
çoğunlukla ilerici ve toplumsal açıdan
eleştirel temalar içeren konulardan olu-
şur. Akademi Ödüllerinde iki kez “En İyi
Yönetmen Oscarı”nı kazandı (1948 ve
1955). New York kentindeki Lincoln
Sahne Sanatları Merkezi Repertuvar
Tiyatrosu’nun yönetmenleri arasında yer
aldı (1960-1964).
Bir davada komünist partiye üye sanatçı
arkadaşlarını ihbar ettiği için yalnız kaldı.
Amerika’ya Karşı Etkinlikler Komitesin-
ce (HUAC) sorgulandı (1952). Buradaki
ifadesinden dolayı ağır eleştirilere uğradı.
Başta Rıhtımlar Üzerinde olmak üzere
çeşitli filmleri bu kovuşturmadaki tutu-
muyla ilgili izler taşır. 1960’ların ortala-
rında tiyatrodan uzaklaşmaya başladı.
Sinemayı da ikinci planda bırakarak
yazarlığa ağırlık verdi. 1999 yılında 71.
Akademi Ödülleri’nde “Yaşam Boyu
Onur Ödülü”nü HUAC sorgusu nede-
niyle protestolar arasında aldı. Elia Kazan’ın baba topraklarını ziyareti, Germir -1962
1970’lerden itibaren Türkiye’yi sık sık
ziyaret etti. 7. Uluslararası İstanbul Film ödülü bulunmaktadır.
Festivali’nde seçici kurul başkanlığı yaptı Filmografisi: A Tree Grows in Brooklyn
(1988). Zülfü Livaneli’nin Sis filminde (Bir Genç Kız Yetişiyor) (1945);
küçük bir rol aldı. Ailesinin ata yurdu Gentleman’s Agreement (Namus Sözü)
Germir’i ziyareti ihmal etmedi. Germir’in
yaşlıları ile tercümanlar vasıtasıyla soh- (1947); Pinky (Kara Damga) (1949); A
bet etmiş, geçmişi hakkında bilgi sahibi Streetcar Named Desire (İhtiras Tram-
olmuştur. Annesinin köyde doğduğu evi, vayı) (1951); Viva Zapata! (1952); Man on
babasının geçmişteki Kayseri Kapalı a Tightrope (1953); On the Watertfront
Çarşı’daki halıcı dükkânını da ziyaret etti. (Rıhtımlar Üzerinde) (1954); East of
Anthony Quinn ve Marlon Brando’yu Eden (Cennetin Doğusu) (1955); Baby
sinemaya kazandırdı. Üç evlilik yaptı. Doll (Taş Bebek) (1956); A Face in the
Yazdığı eserler: Amerika, Amerika Crowd (Kalabalıkta Bir Yüz) (1957);
(1962); The Arrangement (1967); The Splendor in the Grass (Aşk Bahçesi/
Assassins (1972); Understudy (1974) ve Gençlik Biterken) (1961); America, Ame-
otobiyografisi A Life (1988). rica (1962); The Arrangement (Uzlaş-
Ödülleri: Biri “Onur Ödülü” olmak üzere ma) (1969); The Visitors (1972); The Last
üç Oscar sahibiydi. Kazandığı ödüller Tycoon (Son Patron) (1976).
arasında Berlin’deki “Altın Ayı Onur Kaynakça: http://www.spartacus.schoolnet.
Ödülü”, Cannes’daki “Altın Palmiye”, co.uk/USAkazan.htm (çev. H.Tekin); http://
Venedik’teki bir “Gümüş Arslan” ve tr.wikipedia.org/wiki/Elia_Kazan Elia Kazan’ın 1954 yapımı
Rıhtımlar Üzerinde filminin
“Jüri Özel Ödülü” ile dört “Altın Küre” ALİM GERÇEL afişi