Page 350 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 350
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MAT / 341 [1781]
lar önde ve içte taştan bir silmeyle hare-
ketlendirilmiştir. Başlıklar üzerinden
başlayan profilli kenar silmeleri dikdört-
gen alınlığı tamamen dolaşmaktadır. İki
kademeli saçağın üst kısmı düz bir silme
ile sonlanmakta olup bu düz silmenin
hemen altında dekoratif bir konsol dizisi
yer almaktadır. Sivri kemerin kilit taşının
hemen üzerinde üç katlı, on iki odalı bir
kuş köşkü dikkati çekmektedir. Kuş köş-
künün tepesinde izleri görülen minyatür
kubbeler zaman içerisinde tahrip olmuş-
tur. Kuş köşkünün kuzeyine ve güneyine
yaklaşık 0.32 m çapında birer adet kaba-
ra konularak cephede plastik bir etkinin
oluşması sağlanmıştır. Her iki kabaranın
merkezine altı kollu bir yıldız motifi işle- Matra Sokağı Çeşmesi
nerek etrafı da silme kuşakları ile hare-
ketlendirilmiştir. 0.92 m derinliğindeki dırmıştır. Çeşmede süsleme olarak ayna
çeşme nişinin duvarının ortasında, yan- taşının düzenlenişi, kuş köşkü ile bunun
larda hafif taşkın iki dikdörtgen sütunce her iki yanına simetrik olarak yerleştiri-
ve üstte “C” kıvrımı şeklindeki kemerden len kabaralar, dikdörtgen alınlığı çevrele-
oluşan çeşme biçimli bir ayna taşı yer yen profilli silme kuşaklar ve saçak kıs-
almaktadır. Sembolik çeşme biçimli ayna mının dekoratif konsol dizisiyle süslen-
taşının içerisinde bulunan iki delikten miş olması esere plastik bir hava katmış-
birisi iptal edilmiş olup diğerine musluk tır. Çeşme nişi içerisinde yer alan her iki
bağlanmıştır. Dıştaki büyük “C” kıvrımı- kitabenin de bu çeşmeye ait olup olmadı-
nın içerisinde ikinci küçük “C” kıvrımı- ğı hakkında kesin olarak bir şey söylemek
nın izleri güney yönde görülmektedir. mümkün değildir. Çünkü her iki kitabe
Devam etmekte olan içteki “C” kıvrımı, de bugün bulundukları yerlere sonradan
buraya sonradan konulduğu anlaşılan monte edilmiştir. Bahsi geçen kitabeler
onarım kitabesinin altında kalmıştır. bu çeşmeye ait olabilecekleri gibi, başka
Sonradan konulduğunu düşünülen bu bir yapıya da ait olabilirler. 2015 yılı ocak
kitabe, bulunduğu alana sığmadığı için ayında yapılan arazi çalışmasında ne
dıştaki büyük “C” kıvrımının üzeri tıraş- yazık ki çeşme üzerinde bu kitabelere
lanmıştır. Yine bu kitabenin kıvrılan sol rastlanmamıştır. Her iki kitabe de yerin-
alt köşesinin altında küçük “C” kıvrım de bulunmamaktadır. Tarihlendirme
görülmektedir. Bu da kitabenin kesin konusunda iki ihtimal bulunmaktadır:
olarak buraya sonradan konulduğunu 1) “C” kıvrımının üzerinde bulunan ve
göstermektedir. Bu kemer kavsi içerisin- muhtemelen inşa kitabesi olabileceğini
de bir ve kemerin üzerinde bir olmak düşünülen bu kitabenin büyük bir kısmı
üzere toplam iki mermer kitabe bulun- tahrip olmuştur. Altı satırlık kitabenin
maktadır. Büyük oranda tahrip olan üst- sadece son satırındaki Sultan Ahmed
teki yaklaşık 0.65 x 0.35 m ölçülerindeki 153 kelimeleri okunabilmektedir. Bura-
altı satırlık mermer kitabenin sadece en da okunan “153” rakamları 1153 olmalı-
alt satırından birkaç kelime okunabilmiş- dır. H 1153 tarihi de M 1740 tarihine
tir. Çeşmenin orijinal su yalağı ve sekileri tekabül etmektedir. 2) Matra Sokağı Çeş-
günümüze ulaşamamıştır. Bugün çeşme mesi’nin ayna taşının düzenlenişi Gevher
nişi içerisinde bulunan beton su yalağı ile Nesibe Çeşmesi* ile (XVII. yüzyıl) çok
sekiler esere, 1990’lı yıllarda yapılan büyük bir benzerlik arz etmektedir. Yine
onarım esnasında ilave edilmiştir. Kayse- bu çeşmenin kemeri üzerindeki kuş köş-
ri’deki diğer çeşmelerden farklı bir süsle- künün mimari kuruluşu ile Atpazarı
me tekniğinin bu çeşmede uygulanmış Sokağı Çeşmesi*’nin (XIX. yüzyılın ilk
olması esere zengin bir görünüş kazan- yarısı) kuş köşkünün düzenlenişi hemen Matra Sokağı Çeşme kitabesi