Page 350 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 350

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                          MAT / 341 [1781]


           lar önde ve içte taştan bir silmeyle hare-
           ketlendirilmiştir.  Başlıklar  üzerinden
           başlayan profilli kenar silmeleri dikdört-
           gen alınlığı tamamen dolaşmaktadır. İki
           kademeli saçağın üst kısmı düz bir silme
           ile  sonlanmakta  olup  bu  düz  silmenin
           hemen altında dekoratif bir konsol dizisi
           yer almaktadır. Sivri kemerin kilit taşının
           hemen üzerinde üç katlı, on iki odalı bir
           kuş köşkü dikkati çekmektedir. Kuş köş-
           künün tepesinde izleri görülen minyatür
           kubbeler zaman içerisinde tahrip olmuş-
           tur. Kuş köşkünün kuzeyine ve güneyine
           yaklaşık 0.32 m çapında birer adet kaba-
           ra konularak cephede plastik bir etkinin
           oluşması sağlanmıştır. Her iki kabaranın
           merkezine altı kollu bir yıldız motifi işle-  Matra Sokağı Çeşmesi
           nerek etrafı da silme kuşakları ile hare-
           ketlendirilmiştir.  0.92  m  derinliğindeki   dırmıştır. Çeşmede süsleme olarak ayna
           çeşme  nişinin  duvarının  ortasında,  yan-  taşının düzenlenişi, kuş köşkü ile bunun
           larda hafif taşkın iki dikdörtgen sütunce   her iki yanına simetrik olarak yerleştiri-
           ve üstte “C” kıvrımı şeklindeki kemerden   len kabaralar, dikdörtgen alınlığı çevrele-
           oluşan  çeşme  biçimli  bir  ayna  taşı  yer   yen profilli silme kuşaklar ve saçak kıs-
           almaktadır. Sembolik çeşme biçimli ayna   mının  dekoratif  konsol  dizisiyle  süslen-
           taşının  içerisinde  bulunan  iki  delikten   miş olması esere plastik bir hava katmış-
           birisi iptal edilmiş olup diğerine musluk   tır. Çeşme nişi içerisinde yer alan her iki
           bağlanmıştır. Dıştaki büyük “C” kıvrımı-  kitabenin de bu çeşmeye ait olup olmadı-
           nın içerisinde ikinci küçük “C” kıvrımı-  ğı hakkında kesin olarak bir şey söylemek
           nın  izleri  güney  yönde  görülmektedir.   mümkün  değildir.  Çünkü  her  iki  kitabe
           Devam etmekte olan içteki “C” kıvrımı,   de bugün bulundukları yerlere sonradan
           buraya  sonradan  konulduğu  anlaşılan   monte  edilmiştir.  Bahsi  geçen  kitabeler
           onarım  kitabesinin  altında  kalmıştır.   bu çeşmeye ait olabilecekleri gibi, başka
           Sonradan  konulduğunu  düşünülen  bu   bir yapıya da ait olabilirler. 2015 yılı ocak
           kitabe,  bulunduğu  alana  sığmadığı  için   ayında  yapılan  arazi  çalışmasında  ne
           dıştaki büyük “C” kıvrımının üzeri tıraş-  yazık  ki  çeşme  üzerinde  bu  kitabelere
           lanmıştır. Yine bu kitabenin kıvrılan sol   rastlanmamıştır. Her iki kitabe de yerin-
           alt  köşesinin  altında  küçük  “C”  kıvrım   de  bulunmamaktadır.    Tarihlendirme
           görülmektedir.    Bu  da  kitabenin  kesin   konusunda  iki  ihtimal  bulunmaktadır:
           olarak  buraya  sonradan  konulduğunu   1)  “C”  kıvrımının  üzerinde  bulunan  ve
           göstermektedir. Bu kemer kavsi içerisin-  muhtemelen  inşa  kitabesi  olabileceğini
           de  bir  ve  kemerin  üzerinde  bir  olmak   düşünülen bu kitabenin büyük bir kısmı
           üzere  toplam  iki  mermer  kitabe  bulun-  tahrip  olmuştur.  Altı  satırlık  kitabenin
           maktadır. Büyük oranda tahrip olan üst-  sadece  son  satırındaki  Sultan Ahmed
           teki yaklaşık 0.65 x 0.35 m ölçülerindeki   153  kelimeleri  okunabilmektedir.  Bura-
           altı satırlık mermer kitabenin sadece en   da  okunan  “153”  rakamları  1153  olmalı-
           alt satırından birkaç kelime okunabilmiş-  dır.  H  1153  tarihi  de  M  1740  tarihine
           tir. Çeşmenin orijinal su yalağı ve sekileri   tekabül etmektedir. 2) Matra Sokağı Çeş-
           günümüze ulaşamamıştır. Bugün çeşme   mesi’nin ayna taşının düzenlenişi Gevher
           nişi içerisinde bulunan beton su yalağı ile   Nesibe  Çeşmesi*  ile  (XVII.  yüzyıl)  çok
           sekiler  esere,  1990’lı  yıllarda  yapılan   büyük bir benzerlik arz etmektedir. Yine
           onarım esnasında ilave edilmiştir. Kayse-  bu çeşmenin kemeri üzerindeki kuş köş-
           ri’deki diğer çeşmelerden farklı bir süsle-  künün  mimari  kuruluşu  ile  Atpazarı
           me  tekniğinin  bu  çeşmede  uygulanmış   Sokağı  Çeşmesi*’nin  (XIX.  yüzyılın  ilk
           olması  esere  zengin  bir  görünüş  kazan-  yarısı) kuş köşkünün düzenlenişi hemen   Matra Sokağı Çeşme kitabesi
   345   346   347   348   349   350   351   352   353   354   355