Page 425 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1856] 416 / MİH KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

MİHRAN EFENDİ Sabah adını aldı. Başyazarlığı üstlenen
Gazeteci (Kayseri, 1850-Fransa/Nice, Ali Kemal’in Millî Mücadele’ye karşı
1944). Babası Karabet Nakkaşyan’dır. tutumunu benimsedi. İzmir’in kurtuluşu
Küçük yaşta İstanbul’a giderek Sanayi haberi gelince Peyam’dan ayrıldı, tekrar
Mektebine girdi, matbaacılık ve müret- Sabah adıyla çıkmaya başladı (12 Eylül
tiplik sanatını öğrendi. 1922). Bir müddet sonra basımevini satıp
25 Şubat 1877-Kasım 1922 arasında Avrupa’ya kaçtı, gazete de kapandı.
yayınlanmış olan Sabah adlı günlük siya- İstanbul’da çok sayıda mülk edinen, satın
si gazetenin kurucuları arasında yer aldı. aldığı ‘Sabah’ ve ‘Kayseri’ adlı vapurlarla
Başyazar Şemseddin Sami’nin ayrılma- deniz ticareti yapan Mihran Efendi,
sıyla gazete etkisini yitirdi. Yönetimin bütün mülkünü satıp Fransa’nın Nice
Mihran Efendi’ye geçmesiyle (1882) şehrine yerleşti. Türkiye’den sürülen
ülkenin ve İstanbul’un en etkili gazeteleri ‘Yüzellilikler’e çok yardımda bulundu ve
arasına girdi. Babıâli’den ödenek aldığı burada vefat etti.
için, yönetiminde azınlık mensupları Cihan Kütüphanesi’nin de sahibi olan
bulunmasına rağmen tam bir Osmanlı Mihran Efendi Türkiye’de ilk Türkçe
gazetesi niteliği taşıdı. Başyazarlığında Kur’an tercümesini basmış, bu hususta
Diran Kelekyan*, Mahmut Sadık ve da öncü olmuştur.
Ahmet Rasim; yazı işlerinde Hasan Bed- Kaynakça: Orhan Koloğlu, Osmanlılar Ansik-
reddin, Selanikli Tevfik ve Abdullah lopedisi, C. II, s. 211; Kalkan-Birol-Yerlikan,
Zühti gibi dönemin en usta kalemlerinin Meşhurlar, s. 47.
bulunması sebebiyle bir gazeteci okulu SELMA GÜNAYDIN
niteliğini taşıdı. II. Meşrutiyet’in ilanıyla
birlikte ılımlı bir yol izledi, İttihatçı karşı- MİLLET GAZETESİ
tı akıma katılmadı. Hüseyin Cahit (Yal- Yayın hayatına 1973 tarihinde başladı.
çın), Cavid Bey, A. Adnan (Adıvar), Meh- Millet, Hasan Sami Bolak*’ın imtiyaz
met Ata, Arif Cemil, Enis Tahsin (Til) gibi sahipliği ve yönetiminde, Kayseri’nin ofset
kalemler gazeteye katkıda bulundular. I. baskı sistemi ile yayımlanan ilk günlük
Dünya Savaşı sırasında Refik Halit siyasi gazetesi oldu. Gazete, içeriğinde
(Karay), Ahmet Emin (Yalman), Yahya yerel ağırlıklı siyasal, sosyal ve kültürel
Kemal’in (Beyatlı) yazılarıyla en önde haberlere yer verdi. Başyazarlığını da
gelen haber ve yorum gazetesi olma nite- Hasan Sami Bolak’ın üstlendiği Millet,
liğini korudu. Mütareke Dönemi’nde 2007 yılında yayın hayatına son verdi.
YAYIN KURULU
Peyam gazetesi ile birleşip Peyam-ı
MİLLET MEKTEPLERİ
Tarihçe
1 Kasım 1928’de kabul edilen 1353 sayılı
Kanun ile resmî olarak kullanılmaya baş-
lanılan yeni harflerin halka öğretilmesi ve
okuryazar oranının kısa sürede arttırıl-
ması için çeşitli tedbirler alındı. Bu ted-
birler içinde yer alan en önemli konular-
dan biri de “Millet Mektepleri”dir.
Millet Mektepleri, Bakanlar Kurulunun
11 Kasım 1928’de kabul ettiği Millet Mek-
tepleri Teşkilatı Talimatnamesi ile
kuruldu. Millet Mekteplerinin 1 Ocak
1929’da çalışmaya başlaması kararlaştı-
rıldı ve bu tarih “Maarif Bayramı” olarak
ilan edildi. Bu talimatnamede, yaklaşık
bir yıl sonra eksikliklerinin giderilmesi
Mihran Efendi’nin imtiyaz sahibi olduğu günlük siyasi gazete, Sabah-1912 için bazı değişiklikler yapıldı ve yeni tali-