Page 236 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 236
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ERK / 227 [707]
ERKUYUMCU, GARİP “Sıvacı Kalust” veya “Dedeyan” olarak
Boks hakemi, boksör (Kayseri, 1939- ). da bilinen Bektaşi âşıklardandır.
İlk ve ortaokulu Kayseri’de bitirdi. Tar- Kul Elfâzî (Bedros) (Kayseri, 1813-1863)
sus Amerikan Kolejinden mezun oldu. Âşık Lisânî (Kayseri, ?-1876): Adı Gara-
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesine gir- bet Kalfayan’dır. İstanbul’a gitmiş ve bir
diyse de ikinci sınıftan terk etti. Spora müddet II. Mahmud’un sarayında bulun-
küçük yaşta başladı. Öğrenciliği sırasın- muştur.
da boks, voleybol, basketbol ve kayak Âşık İzânî (1817-1889): Adı Mıgırdıç
sporu yaptı. En çok etkinlikte bulundu- Kasbaryan’dır. Garip Erkuyumcu
ğu boks dalında 1956–1963 tarihleri Âşık Luftî (1833-1898): Adı Hovhannes
arasında 63,5 kg.da Bölge Birincisi, Balıkçıyan’dır. Kalem şuarâsındandır.
1959’da Altın Bilezik Boks Birincisi, Âşık Peprone Çamurcıyan (1844-1926).
1960’da Hürriyet Kupası Birinciliği, Âşık Maklûbî (?-1899): Dervîş Ohannes
1960–1962 Orta Anadolu Grup Birinci- olarak tanınan şiirlerini genelde Türkçe
liği, 1961 Türkiye Kulüpler Birinciliği söylemiştir.
derecelerini kazandı. Bölge Boks antre- Âşık Ziynetî (Krikor) (?-1889).
Âşık Nâdirî (1845-1902/1904): Adı Naza-
nörlüğü, boks ajanlığı, boks hakemliği ret Bohçalıyan’dır. Türkçe, Farsça ve Er-
yaptı. Boks Hakemliğinde millî olduktan menice şiirleri vardır.
sonra, Uluslararası Boks Hakemliğine Âşık Cedîdî (1845- 1922): Asıl adı Hacı
yükseldi. Küba’da yapılan Gençler Dün- Karabet Takesyan’dır. Kalem şuarâsın-
ya Boks Şampiyonası’nda final müsaba- dandır.
kası yöneterek, Dünya Şampiyonası fi- Âşık İlmî (1860-?): Adı Hacı Tüfekciyan’-
nalinde müsabaka yöneten ilk Türk ha- dır. Şiirlerini Türkçe söylemiştir.
kemi unvanını kazandı. Beden Terbiyesi Âşık Cemâlî: 19. yüzyılda yaşamıştır. E-
Bölge Müdürlüğünde çalışmaya başladı lem Beyân destanı vardır. Köroğlu Des-
(1961). Bu teşkilatta uzun yıllar çeşitli tanı varyantlarından bir kısmını Ermeni-
görevlerde bulunduktan sonra şube mü- ceye kazandırmıştır.
dürü olarak emekli oldu. Boks Federas- Âşık Fakîrî: Asıl adı Hagop Halacoğlu’dur.
yonunun çeşitli kurullarında görev yap- Âşık Ziynetî: Hacı Parsel olarak da tanı-
maktadır. nan şair, Âşık Cemâlî’nin oğludur. Şiirle-
HALİL SEVERCAN rini genellikle Türkçe söylemiştir.
Âşık Meydânî: Adı Hacı İstepan Merdin-
ERMENİ AŞUĞLAR yan’dır. Bazı Ermenice şiirleri Türkçeye
Anadolu coğrafyasının etnoğrafik yapı- çevrilen şairin doğum ve ölüm tarihleri
sından kaynaklanan kültürel zenginliğin kesin olarak bilinmemekle beraber 1880-
tabiî sonucu olarak sanat ve edebiyat 1900 yılları arasında şöhret kazandığı ri-
mahsullerinin de çeşitlilik kazandığı gö- vayet edilir.
rülmektedir. Kayseri ve civarında teşek- Âşık Mahcûbî: Adı Hacı Boğos Bohçalı-
kül eden aşuğluk geleneği de bu renklili- yan olan şair, Büyük Mahcûbî olarak da
ğin bir parçasıdır. Kayserili Ermeni asıllı bilinir. Sadece Türkçe şiirler söylemiştir.
âşıkların çoğu XVIII. ve XIX. yüzyıllarda Âşık Tâlibî (Garabet).
yaşamışlardır. Klasik kaynaklardan ve
cönklerden yirmiye yakın aşuğ tespit edi- Kaynakça: Bayrak, Mehmet; Alevi-Bektaşi E-
debiyatında Ermeni Âşıkları (Aşuğlar), Öz-
lebilmiştir. Cönklerde bu aşuğların Arap Ge Yayınları, Ankara 2005; Elçin, Şükrü, Halk
harfli ve Ermeni harfli şiir metinlerine Edebiyatına Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara;
rastlanmaktadır. Tespit edilen aşuğlar Ergun, Sadettin Nüzhet; Türk Şairleri, İstanbul
şunlardır: 1935; Kocatürk, Vasfi Mahir, Saz Şiiri Antoloji-
Âşık Ganî (Germir, 1762-?): Âşık Ganî- si, 1963; Türkmen, Fikret, “Türk Halk Edebiyatı-
nın Ermeni Kültürüne Tesiri”, Yeni Türkiye, S.
oğlu olarak da bilinir. 38, Ankara 2001.
Âşık Kalust Dedeyan (Talas, 1810-1910): ATABEY KILIÇ