Page 289 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 289

[760] 280 / EVE                    KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    din (H 881/ M 1475), kız torununa da Fat-  lında  ölümü  üzerine  yaptırmış  olduğu
                                    ma Hatun (H 845/M 1441) adlarını koy-  “Köşk Medrese”* ismi ile anılan tekke-
                                    muş olması ise bir tesadüf olmasa gerek-  dir.  Gerçekten  vakıf  kayıtlarında  bina-
                                    tir.                                 nın “Evhadi” dervişlerine tahsis edildiği
                                    Şeyh  Cemâlüddin  Muhammed  el-      belirtildiği  gibi  şimdi  kaybolmuş  bulu-
                                    Aksarayî’nin  790/1388’de  Evhadüddin   nan  giriş  kapısı  üzerindeki  kitabesinde
                                    el- Kirmanî’nin bazı rubaîlerini şerh etti-  de binadan buk’a (tekke) olarak bahse-
                                    ği  Nüzhetü’-Ervah  fi  Şerhi  Ebyati’ş-  dilmiştir.  Osmanlı  döneminde  şeyhler
                                    Şeyh Evhadüddin el-Kirmanî adlı bir e-  1657  yılında,  vakfiyesine  dayanarak
                                    ser yazması, onun zamanında Aksaray ve   hankâh ismi ile anılan binanın, medrese
                                    çevresinde  Evhadüddin’e  bağlılığın  ve   olarak  kullanılmasına  mahkemeye  iti-
                                    onun  eserlerine  ilginin  devam  ettiğini   razda bulunmuşlar ve bu doğrultuda ka-
                                    gösterir.                            rar  almışlardır.  Alaaddin  Eretna’nın  e-
                                    Kaynakça: Ahmet Yaşar Ocak, Osmanlı İmpa-  şinden  sonra  kendisi  ve  kendisinden
                                    ratorluğunda Marijinal Sûfîlik; Kalenderîler,   sonra sultan olan çocuklarının da med-
                                    Ankara  1992,  s.  80-82;  Mikâil  Bayram,  Şeyh   fun bulunduğu türbe - kümbetin bulun-
                                    Evhadü’d-din Hamid el- Kirmanî ve Evhadiy-  duğu bina şehrin Gültepe Mahallesi’nde
                                    ye Tarikatı, Konya 1993; M. Bayram, Bacıyân-ı   olup bugün vakıflarca aşevi olarak kul-
                                    Rum, Konya 1987, s. 17-18; Menâkıb-ı Evhadüd-
                                    din-i Kirmanî, s. 153-154; M. Bayram, Ahi Evren   lanılmaktadır. 1657 yılındaki Şeriyye si-
                                    Tasavvufî Düşüncenin Esasları, Ankara 1995;   cil kayıtlarına göre; binada bir mescid,
                                    DİA,  C.  XI,  s.  518-52;  Osman  Çetin,  Selçuk-  bir halvethâne (çilehâne) ve dervişlerin
                                    lu  Müesseseleri  ve  Anadolu’da  İslâmiyet’in   (sûfî) kaldığı dört hücre bulunmaktaydı.
                                    Yayılışı,  İstanbul  1981,  s.  136-137;  M.  Bayram,   Binanın  o  gün  elde  bulunan  ve  bugün
                                    “Baba  İshak  Harekatının  Gerçek  Sebebi  ve  A-  kaybolmuş vakfiyesine göre de; gelirler
                                    hi Evren ile İlgisi”, Diyanet  Dergisi, C. XVIII,
                                    Mart-Nisan 1979, S. 2.               tekke  (hangâh)  nin  şeyhine,  imamına,
                                                           RASİM DENİZ                                                                                       müezzinine,  bevvab  (kapıcı)  ve  farraş
                                   EVHADİYE TEKKELERİ                    (hizmetli) ına, on icrahana (derviş) tah-
                                    Evhadüddin-i Kirmanî*’nin kurmuş bu-  sis edilmiştir. Yine 1657 yılındaki kayıt-
                                    lunduğu ve daha sonra damadı olduğu i-  lara  göre  hangâhın  damı  ve  kemerleri
                                    leri sürülen Ahi Evren*’in mensup oldu-  halvethânenin  damları  ve  duvarlarının
                                    ğu  tarikatın  Kayseri’deki  tekkeleri,  Ev-  harap  olduğu,  acilen  onarıma  ihtiyaç
                                    hadiye Tarikatının Kayseri’de iki tekkesi   duyduğu, tamir olamaz ise tamamen yı-
                                    bulunmaktadır.  Bunlardan  birincisi  E-  kılabileceği belirtilmiştir.
                                    ratnalı  Devleti’nin*  kurucusu  Alaaddin   Kayseri’deki ikinci Evhadî Tekkesi, Gü-
                                    Eretna’nın*, karısı Süli Paşa’nın* 1349 yı-  lük Mahallesi’nde bulunan Emîr Davud
                                                                         Zaviyesi idi. Bina bugün tamamen yıkıl-
                                                                         mış olup yeri dahi belli değildir. Ancak e-
                                                                         limizde bulunan Osmanlı dönemi (XVI.
                                                                         yüzyıl)  vakıf  kayıtlarında  zaviyenin  faal
                                                                         olduğu, gelir kaynakları (akar) olarak Ha-
                                                                         cılar ve Alagöz Köyleri, Kuyucu Mezraa-
                                                                         sı, vaktiyle Erkilet yolu üzerinde bulunan
                                                                         Meşhedini Köyü’nde bir arazi ve Tomar-
                                                                         za  Köyü’nün  tahsis  edildiği,  ancak  To-
                                                                         marza işgal altında bulunduğundan bura-
                                                                         dan herhangi bir şey alınamadığı yazılı-
                                                                         dır. Gelirlerin zaviyede görevli dört hafı-
                                                                         za,  tekkeye  gelip  gidenlere,  Salı  ve  Per-
                                                                         şembe günleri fakirlere yemek dağıtımı-
                                                                         na harcanacağı, kalanının Hacı Emîr Da-
         Köşk medrese içi                                                vud evlâdından olan mütevellinin (vakıf
   284   285   286   287   288   289   290   291   292   293   294