Page 351 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 351

[822] 342 / GEL                    KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    Ebenin işaret ettiği kişi çok sıkı bir şekil-  ker. Davul-zurnanın eşliğinde büyük bir
                                    de  yerde  yatan  adama  elindeki  tura  ile   kalabalık  ile  önce  damadın  yakınların-
                                    yapıştırır.                          dan başlanarak, türküler eşliğinde, deve
                                    Daha  sonra  ebe,  yatan  kişinin  kafasını   çökertilir.  Burada  müzik  eşliğinde  gelin
                                    açar ve parmağı ile çevresindekileri gös-  ve Arap oynamaya başlar. Bahşiş alının-
                                    tererek şu dörtlüğü söyler.          caya  kadar  deve  buradan  kaldırılmaz.
                                                                         Bahşiş  alındıktan  sonra  damadın  diğer
                                           Gülebiye yatan oğlan          yakınları da birer birer dolaşılır. Bu arada
                                           Uykulara batan oğlan          deve veya deveciye takılan olursa, deve-
                                           Sana bir tura vurdu           nin başını idare eden kimse devenin başı-
                                           İlle şu ille şu ille şu.      nı öne eğerek, deveye sataşan kişiye ağ-
                                                                         zındaki  iğneyi  batırır.  Deve,  damadın
                                    der  ve  kendisine  vuran  kişiyi  bilmesini   bütün akrabalarını dolaşıp, bahşişini al-
                                    ister.  Yerde  yatan  kişi  kendisine  vuran   dıktan  sonra,  oyun  bitirilir.  Oyuncular,
                                    kişiyi bilirse yerde yatmaktan kurtulur ve   topladıkları bahşişleri aralarında bölüşür
                                    yerine  kendisine  vuran  kişi  geçer.  Eğer   veya davul zurnacıya verirler.
                                    bilemezse bilinceye kadar tura ile dayak   Asker Oyunu: Toplumsal uygulamaları konu
                                    yemeye devam eder.                   alan bu oyun 7 ya da 8 kişi ile oynanır.
                                    Deve Oyunu: Daha çok kına gecelerinde oy-  Oyunda  amaç  ortaya  çıkan  oyunculara
                                    nanan  bir  oyundur.  Oyunda  dört  ya  da   dayak  atmaktır.  Oyunculardan  bir  kişi
                                    altı  kişi  yer  alır.  Oyunu  oynayacak  olan   komutan,  bir  kişi  köy  muhtarı,  bir  kişi
                                    kişiler kendi aralarında önce bir deve ma-  çavuş ve diğerleri de erat olur. Oyun ön-
                                    keti hazırlarlar. İçerisine iki kişinin girebi-  ce komutan ve muhtarın konuşmalarıyla
                                    leceği bu ağaç maketin üzerine örtü, kilim   başlar. Komutan muhtarın yanına doğru
                                    ve  çul  gibi  şeyler  örtülür.  Devenin  başı   yaklaşarak,  muhtara:  “Seferberlik  ilan
                                    için sap kullanılır. Göz yerlerine iri bon-  edildi, ordumuza asker lazım. Sen bura-
                                    cuklar, ağız kısmına da bir iğne yerleştiri-  da  ne  kadar  eli  silah  tutacak  kişi  varsa
                                    lir. Devenin başı oynayacak şekilde yapı-  topla ve onları eğitmeye başla. Ben daha
                                    lır. Boyun kısmına da öndeki kişinin önü-  sonra gelerek bunları kontrol edeceğim.”
                                    nü  görebileceği  bir  delik  açılır.  Oyuncu-
                                    lardan biri yüzünü boyayarak Arap kılığı-  der. Komutan gittikten sonra muhtar gü-
                                                                         vabaşına gelmiş olanların arasından 5-6
                                    na, diğeri ise gelin kılığına girer.
                                    Tüm hazırlıklar yapıldıktan sonra make-  kişi seçerek ortaya çıkartır. Onlardan bi-
                                    tin altına iki kişi girer. Öndeki kişi deve-  rini  çavuş  yaparak  askerleri  eğitmesini
                                    nin  başını  sağa  sola,  öne  geriye  doğru   ister.  Muhtar  da  gittikten  sonra  çavuş,
                                    oynatır.  Devenin  üzerine  de  bir  çocuk   askerleri elinde bulunan sopa ile döverek
                                    oturtulur.  Oyunculardan  biri  deveyi  çe-  eğitmeye başlar. Bir süre sonra komutan
                                                                         çıkıp gelir ve çavuşa: “Şu askerlere birkaç
                                                                         komut ver de göreyim iyi eğitilmişler mi”
                                                                         der. Çavuş askerlere birkaç komut vere-
                                                                         rek onlardan göstermiş olduğu hareketle-
                                                                         ri yapmalarını bekler. Askerler de çavuşu
                                                                         dövdürmek  için  bilerek  her  seferinde
                                                                         değişik hareketler yaparlar. Bunun üzeri-
                                                                         ne  komutan  hiddetli  bir  şekilde  çavuşa
                                                                         dönerek: “Bunları iyi eğitememişsin” di-
                                                                         yerek  bir  kaç  tokat  patlatır  ve  “Bunları
                                                                         eğitmeye  devam  et  yeniden  geleceğim”
                                                                         diyerek  çekip  gider.  Bu  sefer  çavuş,  as-
                                                                         kerlere dönerek elinde bulunan sopa ile
                                                                         onları  döver  ve  eğitime  devam  eder.
          Mimarsinan Kasabası’nda oynanan deve oyunu (H. Yüksel)         Oyun bu şekilde devam edip gider.
   346   347   348   349   350   351   352   353   354   355   356