Page 352 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 352
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ GEL / 343 [823]
Yüzük Oyunu: İki grup oluşturularak bir masını istedi ama bu atanma sonuçsuz
tepsi üstüne üç adet kahve fincanı koyu- kaldı. Bundan sonra Şam, Bağdat, Erzu-
lurdu. Gruplardan birisi kahve fincanla- rum, Sivas Defterdarlıklarında; Amasya,
rından birinin altına bir yüzük saklayarak Kayseri Sancak Beyliklerinde bulundu.
diğer gruptan birinin bu yüzüğün hangi Cidde Mutasarrıfı iken 1600’de burada
fincanın altında olduğunu bulmasını is- vefat etti. Ölünceye değin Osmanlı genel
terdi. Bulamayan taraf, yüzüğü saklayan- tarihlerinin en önemlisi olan Künhü’l-
lar tarafından ellerindeki kıvrılmış poşu Ahbâr’ı yazdı, Türklerin İslamiyet’in ya-
ve kayış palaskalarla kıyasıya dövülürler- yılmasında oynadıkları rolü göstermek
di. Yüzük saklama işi bu seferde karşı için eserinin üçüncü kısmına “Türk ve
tarafa geçerek türkü ve manilerle bir za- Tatar Faslı” adını koydu. Âli, padişahların
man sürüp giderdi. bazı işlerini kınayacak, gayrimüslimler-
den de hayırla bahsedecek kadar hakikat
Kaynakça: Cumhuriyetin 75. Yılında Kayseri,
Kayseri Valiliği Kültür, Sanat ve Turizm Vakfı âşığı ve medeni cesaret sahibidir.
Yay. 4, Kayseri 1998; Çınar, Mustafa, Eserleri: Tarih: Nevadü’l-Hikem, Tarîh-i
Karadağ’dan Mimarsinan’a Kimliğimiz, Kayse- Engürüs, Selimname, El-Halatü’l-Ka-
ri Yayınları, Kayseri 2002, s. 259-265; Erkiletli- hire Mine’l-Adat-ı Zahire fi Beyân-i
oğlu, Halit, Kayseri Yakın Tarihinden Notlar, İcmal-i Ahvâl-i Mısru’l-Kahire, Ken-
Kayseri Ticaret Odası Yayınları, Kayseri 1998; zü’l-Ahbâr ve Lahiku’l-Efkâr, Zübte-
Kayseri 1973 İl Yıllığı, s. 122-123; Oben, Alaad- tü’l-Tevarüh, Mirkâtü’l-Cihâd, Nadi-
din, “Develi’de Eski Düğün Adetleri ve Taş rü’l-Muharib, Heft Meclîs, Miratü’l-
Kavgası”, Bütün Yönleriyle I. Develi Bilgi Şöleni Avalim, Nusretname, Künhü’l-Ahbâr.
(26-28 Ekim 2002), Develi Belediyesi Kültür Münşeat (nesir yazılar): Menşeü’l-İnşâ,
Yay. 1, Develi 2003, s. 199-207; Subaşı, Muhsin Münşeatü’l-İnşâ. Şiir: Varidatü’l-Eni-
İlyas, Dünden Bugüne Kayseri, Seda Selçuklu ka, Layihatü’l-Hakika, Sadef-i Sad-
Yayın Dağıtım, Kayseri 1991, s. 88-90; Yurt
Ansiklopedisi, “Kayseri” maddesi, C. VII, Ana- güher, Tarîhü’l-Meta’i, Hulasa-i Ah-
dolu Yayıncılık AŞ , İstanbul 1982-1983, s. vâl, Menâkıb-i Halil Paşa, Mihr u
4768-4769; Yüksel Hasan, “Develi Köylerinde Vefâ, Farsça Divan, Gül-i Sadberk,
Düğün ve Düğünlerde Çıkartılan Seyirlik Oyun- Subhatü’l-Ebdal. Güzel Yazı: Menâ-
lar” Bütün Yönleriyle I. Develi Bilgi Şöleni (26- kıb-i Hünerveran. Sünnet törenleri:
28 Ekim 2002), Develi Belediyesi Kültür Yay. 1, Camiü’l-Hubur. Tefsir: İzzetü’l-Asr fi
Develi 2003, s. 199-207; Elif TV., Hayatımızın tefsir-i suret-i Nasr. Siyasetname: Fu-
Kıyısından, Belgesel Yapım (1998). sul-i Hal u Akd ve Usul-i Harac u
RECEP TEK Nakd. Hadis: Subhatü’l-Uşşak, Kırk
Hadis. Nasihatname: Tuhfetu’l-Suleha,
GELİBOLULU MUSTAFA ÂLİ EFENDİ Tuhfetu’l-Uşşak, Nasihatü’l-Selatîn,
Kayseri Sancak Beyi, âlim, yazar ve Os- Bahr-i Nesayih Na’t ve Kaside: Mihr u
manlı bürokratı (Gelibolu, 1541-Cidde, Mah Ahlak ve Tasavvuf: Riyazu’s-Sa-
1600). Türklük şuuruna sahip, Türkçeci likîn, Enisu’l-Kulub, Sadkıssa, Sadhis-
düşünürlerin önde gelenlerinden biridir. se, Ravzatü’l-Letâif, Hilyetü’l-Ricâl,
Hayatı hakkında bilinenler, eserlerinden Kavaidü’l-Mecâlis ve Âdabü’l-Mecâ-
lis, Mehasinü’l-Edeb, Devhatü’l-Bos-
edinilen bilgilerden ibarettir. Kanuni Sul- tanü’l-Ârifîn, Dürer-i Mensure, Raha-
tan Süleyman devri dahil dört Osmanlı tü’n-Nufüs, Nushetü’l-Mecâlis, Ravza-i
sultanının saltanatlarını idrak etmiştir. İrfân, Meayibü’l-Erazil.
Başlangıçta ilmiyeye bilahare kalemiyeye Kaynakça: Âli K. Süssheim, İslam Ansiklope-
intisap etti. Kıbrıs Fatihi Lala Mustafa Pa- disi, I. 304-306; Bursalı Mehmed Tahir, Os-
şa’nın divan kâtibi oldu, onunla Kıbrıs’a, manlı Müellifleri, III. 86-94; Mehmet Şeker,
Mısır’a Kafkasya’ya gitti, oradan gönderi- “Gelibolulu Mustafa Âli’nin Hayatı ve Eserleri”,
len yazıları kaleme aldı. 1586’dan sonra Kunhu’l-Ahbar, 2. Baskı, Erciyes Üniversitesi
yeniçeri kâtibi bilahare defter emini tayin Yayınları, Kayseri 2006, s. Xİİ-XVİİ; Cornell,
H. Fleischer, Tarihçi Mustafa Âli Bir Osmanlı
edildi. Sultan III. Mehmed’den eserini en Aydın ve Bürokratı, Tarih Vakfı Yayınları, İs-
büyük kitap pazarı olan Kahire’de yaza- tanbul 2008.
bilmesi için Mısır Defterdarlığına atan- MUSTAFA KESKİN