Page 348 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 348

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                           GEL / 339 [819]


           nur. Oyun, kızların çalgı eşliğinde oyna-
           masıyla  başlar.  Külhanbeyi  bağırarak
           alana girer, davul-zurna susar. Külhanbe-
           yi,  kızlara:  “Sahibiniz  kim?”  diye  sorar.
           Onlar da esirciyi gösterir. Esirci, onu gö-
           rünce  korkar.  Külhanbeyi  kimden  izin
           aldığını  sorunca  esirci  muhtarı  gösterir.
           Külhanbeyi,  muhtara  aldırış  etmeden
           kızlarla davul-zurna eşliğinde oynamaya
           başlar. Oyun böylece son bulur.
           Arı  (Vız)  Oyunu:  Üç  kişi  ile  oynanan  bir
           oyundur.  Oyunda  bir  kişi  ebedir.  Diğer
           oyuncular ebenin sağında ve solunda yer
                                              Yahyalı Avlağa Köyü’nde oynanan arı vız oyunu (H. Yüksel)
           alırlar.  Oyuncuların  hepsi  de  ayaktadır.
           Ebenin sağında ve solunda yer alan oyun-
           cular, elleri bacakları yapışık olarak hazır   deriden  bir  kuyruk  uydurulur.  Tümü  o
           ol vaziyette beklerler ve yerlerinden hare-  hayvanları  canlandırmaya  çalışır.  “Çıp-
           ket etmezler. Ebenin başında bir kasket   lakları başınıza yağdıracağım” dendiğin-
           vardır. Ebe, iki elinin parmaklarını bur-  de  hayvanlar  üstlerindekini  atar,  birer
           nunun iki yanına götürerek orada birleş-  kısa  don  giyerler.  Kara  ve  ak  yünden
           tirir. Kapalı olan burnu ile arının çıkart-  uzun sakalları vardır. Başlarına sivri kü-
                                               lah takarlar. Palaskalarında bıçakları, el-
           mış olduğu “vııızzz” sesini çıkartarak öne   lerinde bir çuvaldız ve ucu düğümlü kalın
           doğru  eğilip  arının  uçuşu  gibi  belinden   ipler  bulunur.  Kasabın  buyruğu  üzerine
           bükülüp daireler çizer ve aniden yanında   seyircilerin  üzerine  saldırırlar.  Onlar  da
           bulunan  oyunculardan  birinin  ensesine   korkup kaçarlar.
           veya  yanağına  bir  tokat  patlatır.  Tekrar   Su Oyunu: Bu oyunu altı kişi oynar. Oyun-
           elini burnuna götürür ve aynı hareketleri   culardan  biri  ebe  olur.  Oyuna  katılan
           tekrarlar.  Yanında  bulunan  oyuncular-  herkese ebe de dahil olmak üzere kolay
           dan biri, ebe vuracağı anda ondan önce   akla  gelmeyecek  bir  meyve  adı  verilir.
           davranıp ebenin kasketine vurup kasketi   Herkes namaz kılar gibi dizlerini altlarına
           düşürebilirse bu kez kasketi düşüren ebe   alarak oturur. Ebe: “Elma yattı kalktı ar-
           olur. Oyun bu şekilde uzun bir süre de-  mut” der. Armut kimin adıysa o kişi başı-
           vam eder.                           nı ortada bulunan yastığa koyup kaldıra-
           Et Kesme Oyunu: Erkilet’e bağlı Kemer Kö-  rak: “Armut yattı kalktı kiraz” der. Armut
           yü’nde oynanmaktadır. Oyunda, kasabın   adını alan bu kişinin söylediği ad, oyunu
           kestiği  inekten  herkes  istediği  parçayı   oynayan kişilerin arasında yoksa bu kişi-
           para  vermeden  alıp  gider.  Giderken  de   ye  ceza  olarak,  bir  bardak  su  içirilir.
           deftere  yazmasını  söylerler.  Kimse  bor-  Oyun bu şekilde devam eder. Oyuncular-
           cunu ödemeye yanaşmaz. Kasap, borcu-  dan  biri  aldığı  cezalardan  dolayı  suyu
           nu ödemeyenlere kapılarında itleri uluta-  içemeyecek duruma gelince bu sefer bar-
           cağını, katırları tepiştireceğini, çıplakları   dakta  bulunan  su,  oyuncunun  üzerine
           başlarına yağdıracağını söyler ve dedikle-  dökülür.
           rini de yapar. Burada oyuncuların kimisi   Keloğlan: Kayseri’nin tüm ilçe ve köylerin-
           hayvan kılığına girer. İnek olanın sırtına   de kadınlarca oynanır. Kızlardan biri er-
           bir kilim konur, kuşaktan bir çift kulak ve   kek  kılığına  girer.  Kendisine  is  ile  bıyık
           bir  yular,  aynadan  göz,  ipekten  kuyruk   yapar.  Elinde  sigara  ve  değnek  vardır.
           yapılır. Köpek olana katlanmış bez par-  Karşısına güzel bir kız geçer. Arkasında
           çalarından  kulak  takılır,  tel  üzerine  bez   da yaşlı kadın kılığına girmiş bir kız dur-
           sarılıp, üzerine tüy konularak kuyruk ya-  maktadır. Güzel kız, bir türküyle Keloğ-
           pılır.  Eşek  olanın  sırtına  semer  vurulur,   lan’a söz atar:
   343   344   345   346   347   348   349   350   351   352   353