Page 344 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 344

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                           GEL / 335 [815]


          GEDAYÎ                               fı olarak tekrar göreve başladı (1920). Bu-
           Halk şairi (XIX. yüzyıl). Doğum ve ölüm   rada  Millî  Hükümetin  emrine  girdi.
           tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte   Antalya’dan sonra Kütahya Mutasarrıf-lı-
           XIX.  yüzyılda  yaşadığı  ve  aynı  yüzyılın   ğına  nakledildiyse  de  göreve  gitmediği
           sonunda öldüğü belirtilen ozan, halk şiiri   için  müstafi  (istifa  eden)  sayıldı  (1920).
           geleneğine  bağlı  ‘şehir  ortam  ozanları’   Niğde  ve  ikinci  defa  Kayseri  Valisi  oldu
           arasında  yer  alır.  Sözlü  geleneğe  bağlı   (1921). Birinci Sınıf Mülkiye Müfettişliğine
           olarak adı aynı yüzyılda yaşayan Tokatlı   yükseldi. Mülkiye Müfettişliği sırasında iki
           Gedayî  ile  karıştırılmıştır.  Fakat  XIX.   defa Bursa Vali Vekilliği, daha sonra Bur-
           yüzyılda  yazılmış  cönklerde  şiirlerine   sa Valiliği yaptı (1924). Daha sonra Başve-
           rastlanan  Kayserili  Gedayî,  Sünnî  halk   kalet  Müsteşarlığına  (1926)  ve  Cumhur-
           şairleri  arasında  gösterilmiştir.  ‘Gedayî   başkanlığı  Genel  Kâtipliğine  getirildi
           olgusu’  içerisinde  değerlendirebileceği-  (1939). Bu görevden yaş haddi sebebiyle
           miz  ozandan  günümüze  çok  az  sayıda   emekli  olduktan  sonra  Ankara’da  vefat
           şiir ulaşmıştır. Daha çok koşma tarzında   etti. Evli ve iki çocuk babasıydı.
           olan bu şiirlerde, halk şiirinin başlıca te-  Kaynakça: Mücellidoğlu   Mülkiyeliler, C. III,
           maları  olan  aşk  ve  gurbet  işlenmiştir.   s. 963.
           Koşmalarında Arapça ve Farsça kelime-                     YAYIN KURULU  Hasan Kemaleddin Gedeleç
           lere çokça yer vermesi, hece ölçüsünün   GELENEKSEL OYUNLAR
           yanında  aruz  ölçüsünü  de  kullanması,   Kayseri’de mahallî özellik taşıyan ve teh-
           onun şehir çevresinde yetişmiş olduğunu   likeli  bulunduğu  için  yasaklanan  “Taş
           ve  klasik  edebiyata  yakın  bir  halk  şairi   Dövüşü” oyunu oynanırdı. Bununla bir-
           olduğunu göstermektedir.            likte eğlence hayatımıza giren yeni araç-
           Kaynakça: Rasim Deniz, “Kayserili Halk Şairle-  lar  nedeniyle  unutulmaya  yüz  tutan  ve
           ri ve Dadaloğlu”, Erciyes, C. X, S. 115 (Temmuz   düğün, bayram, asker uğurlaması, şenlik
           1987), s. 23; Murat Uraz, Halk Edebiyatı Şiir ve   gibi etkinlik ve eğlencelerde birtakım ge-
           Dil  Örnekleri,  Suhûlet  Kütüphanesi,  İstanbul
           1993, s. 186; Murat Uraz, Türk Edip ve Şairle-  leneksel  oyunlar    oynanmaktadır.  Bu
           ri-1,  Tefeyyüz  Kitabevi,  İstanbul  1939,  s.  113;   oyunların bir kısmı bugün özellikle köy-
           Erhan  Çapraz,  Fahri  Bilge  Defterleri  Işığında   lerde (köy seyirlik oyunları) ve düğünler-
           Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri, Laçin Yayınları,   de  oynanmaya  devam  etmektedir.    Bu
           Kayseri 2008, s. 83,                geleneksel  oyunlardan  bazılarını  şöyle
                                ERHAN ÇAPRAZ   sıralayabiliriz:
                                               Taş Dövüşü: Bu oyun, mahallelerin birbirle-
          GEDELEÇ, HASAN KEMALEDİN             rine üstünlük sağlama amacından doğan,
           Kayseri Mutasarrıfı (İstanbul, 1878–Anka-  erkekler tarafından oynanan ve iyi nişan
           ra, 16 Şubat 1962). Ayasofya Merkez Rüş-
           tiyesinde orta, İstanbul İdadisinde lise öğ-
           renimini  tamamladı.  Mülkiye’nin  yüksek
           kısmından “Karibülalâ” (iyiye yakın) dere-
           cede mezun oldu (1902). Denizli Livası’na
           maiyet memuru olarak tayin edildi (1902).
           Denizli  İdadisi  tarih  öğretmenliğinden
           sonra  kaymakamlığa  terfi  etti.  Behisni,
           Çemişkezek, Siverek, Kartal, Keskin, Di-
           yarbakir,  Mutki,  Söke,  Edremit  Kayma-
           kamlıklarına atandı (1904–1915). Balıkesir
           (1916), Kırklareli (1916), Kayseri Sancakla-
           rı  Mutasarrıflıklarına  getirildi  (1918).  II.
           Damat  Ferit  Kabinesince  Kayseri  Muta-
           sarrıflığından azledildi (1919). Bu olaydan
           bir süre sonra Antalya müstakil mutasarrı-  Sapan çeşitleri
   339   340   341   342   343   344   345   346   347   348   349