Page 341 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 341

[812] 332 / GEÇ                    KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    tir. III. Tiglatplaser yıllıklarından tanıdığı-  tanrı kabartmalı ortostadın nasıl bir mi-
                                    mız Tuatte, Kikki ve Puhamme hiyerog-  mariyi süslediği bilinmemektedir. Göllü-
                                    lifli anıt bırakmamıştır. Anadolu’da  hiye-  dağ’dakiler  ise  sarayın  girişini  bezeyen
                                    roglifli eserlerin corpusunu hazırlayan D.   kapı aslanları ve bitirilmemiş sütun kai-
                                    Hawkins, bu yazıtlı Tabal anıtları ile Asur   delerine ait tasvirlerdir. İvriz’de ve yazıt-
                                    yıllıklarında adı geçen Tabal ve Asur kral-  sız benzeri Ambarderesi kaya kabartma-
                                    larının senkronize listesini yayınlamıştır.  larında, tanrı Tarhunsas karşısında tapan
                                                                         kral Warpalawas tasviri vardır. Bor stelin-
            Tabal Anıtları             Asur Kaynakları
                                                                         de de benzer kompozisyon şeması içinde
            Wasusarmas (Sultanhan,     Wasusarme (Tiglatplazer           aynı figürler bulunmaktadır.
            Kayseri Tapada)            III. MÖ 738-730)                  Geç Hitit/Demir Devri Eserleri
            Kiyakias (Aksaray)         Kiakki (Sargon II: MÖ 718)        Kayseri ili sınırları içinde bulunan hiye-
                                                                         roglifli yazıtlarla, Kültepe, Sultanhan hö-
            Kurtis (Bohça)             Kurti ? (Sargon II. MÖ 718-713 )
                                                                         yüklerinde  ve  Kululu  Kaletepe’de  yürü-
            Warpalawas (İvriz 1, Bor,   Urballa  (Tiglatplazer,          tülen arkeolojik kazılar, onun Geç Hitit

            Bulgarmadan)               Sargon MÖ 738-709)                Döneminde Tabal Krallığı idaresinde bu-
                                                                         lunduğunu göstermektedir.
                                    Sargon*  II.’nin  MÖ  705’de  Tabal’daki   Kaya Anıtları
                                    ölümünden  sonra,  Senharip,  Esarhad-  Karapınar Kaya Anıtı: Kayseri’nin 23 km kuze-
                                    don  ve  Asurbanipal’in  Tabal’la  ilişkisi,   yinde 1480 m yükseklikte kayalık bir pla-
                                    Kral  Mugallu  ile  gerçekleşir.  Mugallu   todadır. 1989 yılında keşfedilmiştir. Müze
                                    gönüllü  olarak  yıllık  vergisini  at  olarak   Müdürlüğü aracılığıyla, Tahsin Özgüç ta-
                                    öder  ve  kızını  da  gelin  olarak  verir.   rafından bilim dünyasına duyurulmuştur.
                                    Melid’in  Tabal’la  birleşmiş  olması  ile   Anıtta dik ve düzgün kaya yüzeyinde sağa
                                    açıklanır. MÖ 651’e kadar vergi ödeme-
                                    leri sürer. Onun oğlu da bu yükümlüğü   dönük  bir  erkek  figürü  ve  üç  hiyeroglif
                                    sürdürse de artık Tabal Asur’un ilgi alanı   işareti yer almıştır. Derinliği az çizgi tekni-
                                    dışında kalır. Tabal’de Geç Hitit Çağı sa-  ğinde hazırlanan sahne, çekiç darbeleri ile
                                    natını  yansıtan  tasvirli  eseler  Kültepe,   tahrip edilmiştir. Tahsin Özgüç*, klasikleş-
                                    Kululu, Göllüdağ, Keşlik Yaylası, İvriz ve   miş  “ben(im)”  duruşu  nedeniyle  haklı
                                    Karapınar kökenlidir. En çeşitli örnekler   olarak 62 cm yüksekliğindeki figürü, kral
                                    Kululu’dandır. Bunlar çok tahrip edilmiş,   tasviri  olarak  yorumlamıştır.  Yanındaki
                                    parçalanmış durumda, kral, sfenks, aslan   yazıtın Pa başlangıcına dayanarak, Kululu
                                    heykellerinin  parçalarıdır.  Kültepe’de   stellerinden tanınan, Kral Panunis’in ismi-
                                                                         nin   hatıra   geldiğini   belirtmiştir.
                                                                         Karapınar’dan  10  km  uzaklıktaki  Erkilet
                                                                         yazıtlarının  kırık  oluşu  nedeniyle  kimin
                                                                         tarafından yazıldıkları bilinmemekle bera-
                                                                         ber Karapınar’daki kral tarafından yazdı-
                                                                         rıldıkları  düşünülmüştür.  Karapınar’daki
                                                                         ikinci kaya anıtı pınarın 600 m kuzeydo-
                                                                         ğusundadır.  İki  sahneli  kompozisyon  şe-
                                                                         masında, solda mızrakla aslan avlayan bir
                                                                         erkek  figürü  görülmektedir.  Diğer  kaya
                                                                         anıtıyla karşılaştırıldığında farklı bir üslup-
                                                                         la işlendiği, çöpten adam tekniğiyle yapıl-
                                                                         dığı görülmektedir. Sol sahne ise iki insan
                                                                         ve bir aslanla şematik olarak gerçekleşti-
                                                                         rilmiştir.
                                                                         Arkeolojik Kazılar
                                                                         Kültepe: Kocasinan İlçesi sınırındaki Kül-
                                   Geç Hitit Dönemine ait Kayseri Merkez’de
                                   bulunmuş stell (T. Bilgin)            tepe Höyüğü’nde Tahsin Özgüç başkan-
   336   337   338   339   340   341   342   343   344   345   346