Page 361 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 361

[832] 352 / GER                    KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    Panagia Kilisesi’ni  genelde  IV-VI. yüz-  tarih  boyunca  Kayseri’nin  su  ihtiyacını
                                    yıllar içinde değerlendirmemizi sağlar.  karşılamıştır.  Buradan  vakıflar  marifeti

                                    Kaynakça:  Hamilton,  W.  J.,  Researches  in   ile  yapılan  kanallarla  şehre  getirilen  su,
                                    Asia Minor, Pontus and Armenia; With Some   yine  birçoğu  vakıf  olan  çeşmelere  dağı-
                                    Account of Their Antiquities and Jeology II,   tılmış, ayrıca tarım alanlarının sulanma-
                                    London 1842, s. 281-282;Rott, H., Kleinasiatis-  sında kullanılmıştır. Nüfusun çok büyük
                                    hsche  Denkmaler  Aus  Pisidien,  Pamphylien,
                                    Kappadokien und  Lykien, Leipzig 1908, s.156-  bir  kısmını  Rumlar  (Karamanlı)  oluştu-
                                    170; Restle, M., Studien Zur Frühbyzantinisc-  ruyordu.  Ermeni  nüfus,  1760  yılından
                                    hen  Architectur  Kappadokien,  Wien  1979,  s.   sonra  muhtemelen  Cırlavuk  Köyü’nün
                                    42-44; Hild, F., Restle, M., Tabula İmperii By-  doğusunda  “Djirlakh”  denen  yerden  ve
                                    zantini (Kappadokien), Wien  1981, s. 215; Çora-  Tavlusun Vadisi’nden aşağıya inmişler ve
                                    ğan Karakaya “Gereme Panagia Kilisesi” XIII.   böylece Germir’e ilk konutlarını yapmış-
                                    Ortaçağ  ve  Türk  Dönemi  Kazıları  ve  Sanat
                                    Tarihi Araştırmaları Sempozyumu (Yayında).  lardı.  Bu  yıllarda  Germir’de  Tirem  Başı
                                               NİLAY ÇORAĞAN KARAKAYA    denen yerden aşağıya dereye kadar inen
                                                                         semtte “Poşa” denen elek ve tef üretimi
                                   GERMİR                                yapan insanlar bulunuyordu. Kayseri ve
                                    Germir,  Kapadokya  döneminin  önemli   çevresinde Poşalara sıkça rastlanıyordu.
                                    yerleşim yerlerinden Derevenk Vadisi’nin   1961  senesinde  Köyü’n  adı  “Konaklar”
                                    Sivas Caddesi’ne yakın kısmında ve vadi   olarak değiştirildi. Kayseri Valiliği, yapı-
                                    içerisinde  yer  alır.  Kayseri  şehrinin  do-  lan yanlışlığı telafi ederek 2000 yılında
                                    ğusunda ve merkeze 6 km mesafede eski   köye “Germir” adını geri verdi.
                                    bir köydü. Yabancı seyyahlar, Germir adı   1500  senesi  Tahrir’lerinde  Koramaz
                                    üzerinde çok durmuşlar, Ermenice “Kar-  Nahiyesi’ne  bağlı  olduğu,  malikânesi
                                    mir =Kırmızı” anlamına geldiğini savun-  vakfa, divanisi kale muhafızlarına tahsisli
                                    muştur. VIII. yüzyıl Karatay Hanı*’na ait   ve  halkının  %95’i  gayrimüslim  32  Geb-
                                    vakfiyede,  Kayseri  yakınında  bulunan   ran  (gayrimüslim),  2  Müslim  olarak  34
                                    iyi  arazi  (azbe)  Sultan  Çayırı,  yol  ve  iki   hane, 26 caba–3 fâni nüfus bulunuyordu.
                                    dağdan  birinde  taşçıların  çalıştığı  dağa   1520 senesi kayıtlarında Köy’de 79 hane
                                    bitişik  olup  yüz  mud  tohum  alan  yerin   Gebran,  4  hane  Müslim  nüfus  bulunu-
                                    tamamı,  dere  ve  ziraat  edilmeyen  (gâ-  yordu.  1500–1520  yılları  arasında  Ger-
                                    mir)  araziye  bitişik  başka  yerin  tamamı   mir’e  dışarıdan  çok  sayıda  gayrimüslim
                                    vakıftı. Vakfiyedeki gâmir = Arapça sıfat   nüfus  gelerek  yerleşmişti.  Bu  insanların
                                    olup  mamur  (bayındır)  olmayan  harap,   nerelerden  göç  ettikleri  malum  değildi,
                                    ıssız yer, terk edilmiş, ekilmemiş yer de-  yalnız  doğudan  geldikleri  biliniyor-
                                    mek  olup  Ermeniceyle  alakası  yoktur.   du.1831 yılı nüfus kayıtlarında Köy’de 105
                                    Germir  Altı  semtinden  kaynayan  sular   hane  ve  282  erkek  toplam  525  Müslü-

                                                                         man nüfus vardı. Germir’de Türk, Erme-
                                                                         ni (Gregoryen) ve Rum (Anadolu Türk’ü)
                                                                         insanlar bir arada otururlardı. 1875 sene-
                                                                         si  nüfus  sayımında  Köy’de  203  hane
                                                                         Türk,  405  hane  Ermeni  ve  606  hane
                                                                         Rum  toplam  1214  hane  ve  6070  nüfus
                                                                         vardı.  Köy’ün  toplam  arazi  genişliği  de
                                                                         8194  dönümdü.  Germirli  Hristiyanlar
                                                                         Türkçeden başka lisan bilmezlerdi. Ger-
                                                                         mirli fukaraların babası olan Ruşen Ağa
                                                                         1811  yılında  Venedik’te  Yunanca  basılan
                                                                         dinî bir eserin Türkçeye tercümesini ya-
                                                                         pacaklara (Pasios’a) “Kardaşım Aposto-
                                                                         los Türkçe yaz” diye ricada bulunmuş ve
          Germir’de bir sokak girişi                                     eserin  basımı  için  lazım  olan  masraflar
   356   357   358   359   360   361   362   363   364   365   366