Page 377 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 377

[848] 368 / GES                    KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                                                         dar olan kısmı mozayikle sıvanmıştır. Sı-
                                                                         caklık bölümünün güney duvarına açılan
                                                                         düz lentolu kapıdan 3,30 x 1,75 m ölçüle-
                                                                         rindeki  tuvalet  ve  traşlığın  bulunduğu
                                                                         mekâna  girilir.  Bu  mekânın  üzeri  düz
                                                                         damdır.  Bu  bölümün  doğusundaki
                                                                         mekân  tuvalet,  batısındaki  mekân  ise
                                                                         traşlık  olarak  kullanılmaktadır.  Kuzey
                                                                         doğu yönde yer alan külhanın üzeri düz
         Gesi Hamamı kesiti ve güney
         cephe (çizim: M. Tuncel)                                        dam,  su  deposunun  üzeri  beşik  tonozla
                                                                         örtülüdür.  İçerisi  tamamen  çöple  dolu
                                                                         olan  külhana  girilememiştir.  Hamamda
                                                                         kullanılan  su,  600–700  m  güneydoğu
                                                                         yönde bulunan Üç Havuzlar Pınarı’ndan
                                                                         künklerle getirilmiştir. Eserde hiçbir süs
                                                                         unsuru bulunmamaktadır. Küçük bir taş-
                                                                         ra hamamı olan eserde halvet ve eyvanla-
                                                                         rın bulunmayışı ile girişteki ön mekânın
                                                                         düzenleniş biçimi ilk olarak bu hamam-
                                                                         da karşımıza çıkmaktadır. Yine bu hama-
                                   Gesi Hamamı sıcaklık mekânında seki ve   mın  soyunmalığının  güney  cephesinin
                                   kurnalar (M. Denktaş)                 dış duvarında bulunan payandalar da ilk
                                                                         defa bu hamamda görülen bir uygulama-
                                    niş bulunmaktadır. Kapı açıklıkları hariç   dır.  Kanaatimize  göre,  bu  payandalar
                                    soyunma mekânı 0,50 m yükseklikte ve   hamamın bu cephesindeki meyilden do-
         Gesi Hamamı planı          1,25 m genişliğinde sekilerle çevrilidir. Bu   layı,  statik  amaçla  konulmuş  olmalıdır.
         (çizim: M. Tuncel)         sekilerin üzeri ahşapla kaplıdır.    Hamamın  inşa  tarihi  bilinmemektedir.
                                    Sıcaklığa,  soyunmalık  kısmının  doğu   Ancak  soyunmalığın  üzerini  örten  kub-
                                    cephesinin ortasına açılan ahşap bir ön   benin yüksek bir kasnağa oturuyor olma-
                                    kapıdan geçilerek girilmektedir. Sıcaklık   sı ve bu kasnağın güney cephesine açılan
                                    bölümü  doğu-batı  yönünde  atılan  basık   dikdörtgen  pencere,  bu  eserin  geç  dö-
                                    bir kemerle üst bölümde ikiye ayrılmıştır.   nemde  yapılmış  olabileceği  ihtimalini
                                    Sıcaklık  bölümünün  üzeri  farklı  büyük-  güçlendirmektedir. Ayrıca hamama girişi
                                    lükteki iki kubbeyle örtülmüştür. Bu kub-  sağlayan kapının yuvarlak kemerli olarak
                                    belerden  kuzeyde  olanı  güneydekinden   yapılması ile girişteki ön mekânın üzeri-
                                    daha  büyüktür.  Her  iki  kubbeye  geçiş   nin ahşap direklerin taşıdığı düz bir dam-
                                    pandantiflerle sağlanmıştır. Sıcaklığın ay-  la  örtülü  olması  da  Kayseri’deki  XIX.
                                    dınlatılması  her  iki  kubbenin  tepesine   yüzyılda inşa edilen taşradaki küçük ha-
                                    açılan  yuvarlak  formlu  beşer  adet  ışık   mamların soyunma bölümlerinde karşı-
                                    gözleriyle  sağlanmıştır.  Kuzeydeki  kub-  mıza çıkan bir uygulamadır. Muhtemelen
                                    beli mekânın batı duvarına açılan 0,40 m   Gesi  Hamamı  da  yukarıda  bahsedilen
                                    genişliğindeki açıklıkla su deposu irtibat-  özelliklerden dolayı XIX. yüzyılın ilk ya-
                                    landırılmıştır. Güneydeki kubbenin otur-  rısı içinde inşa edilmiş olmalıdır.
                                    duğu doğu cephedeki duvar 0,50 m de-  Kaynakça: Denktaş, Su Yapıları, s. 208-211.
                                    rinliğinde,  2,10  m  genişliğindeki  bir  ke-         MUSTAFA DENKTAŞ
                                    merle  genişletilmiştir.  Kapı  açıklıkları
                                    hariç  sıcaklık  mekânının  içerisi  0,12  m   GESİ İLKÖĞRETİM OKULU
                                    yükseklikte ve 0,65 m genişliğindeki se-  Gesi* Orta Mahalle’de yer alan yapı genel
                                    kilerle çevrilidir. Bu sekiler üzerinde üç   olarak  kuzey-güney  doğrultuda  dikdört-
                                    adet kurna bulunmakta olup, kurnaların   gen plânda bodrum üzerine iki katlı ola-
                                    önlerinde ayna taşı yoktur. Sıcaklığın ze-  rak inşa edilmiştir. Eserin orijinal kitabe-
                                    mini ile duvarlarının yaklaşık 1,00 m ka-  si yoktur ancak giriş revağı üzerinde gü-
   372   373   374   375   376   377   378   379   380   381   382