Page 179 - kayseri-medeniyetlerin-besigi

tariHi eserler | Develi Gereme HaraBeleri 179
hIstorIcal artIfacts | develI Gereme ruIns

DEVELI GEREME HARABELERI
Gereme (Karama, Gedeme), Erciyes Dağı’nın güney eteğinde yer
alır ve eski adı “Spistra” olan Bizans yerleşim yeridir. Gereme’nin Deve-
li’ye yakın olmasından dolayı, ortak bir tarihi geçmişe sahip oldukları
düşünülmektedir.
Develi ve çevresinin ilk iskân tarihi tam olarak tespit edilemese de,
çevresinde oldukça eski dönemlere ait yerleşim yeri izlerine rastlan-
maktadır. Tahsin Özgüç başkanlığındaki Ankara Üniversitesi’nden bir
heyet, 1947 yılında bu bölgede kazılar yapmıştır. Fraktin’e 2 km mesa-
fedeki höyüklerde, Develi ve çevresinin Bakır Çağı’nda (2500–2000)
önemli bir iskan yeri olduğu belirlenmiştir. Develi’de bulunan Fraktin,
Taşçı, Hanyeri, Karadağ abideleri Hitit Kralı III. Hattuşili döneminden
günümüze ulaşan eserlerdir. Bu eserler, Develi ve çevresinin Hititler
Dönemi'nde önemli bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.
Hititlerden sonra Frigler, Kimmerler, Persler bölgeye hâkim olmuş-
lardır. Darius, İç Anadolu Bölgesi’ne “Kapadokya” adını vererek burayı
ikiye ayırır. Birine Kapadokya, diğerine Pont–Kapadokya adı verilen
bölgede, Develi ve çevresi Büyük Kapadokya Krallığı içinde kalmış,
“Gabadonya” adıyla anılagelmiştir. Perslerden sonra Roma’nın bir ili
olan Kapadokya, Roma İmparatorluğu’nun ikiye bölünmesiyle, Bizans’ın
yedi psikoposluğundan biri olarak mevcudiyetini sürdürür.
Roma Dönemi'nde Develi önemli bir yerleşim yeridir ve Hristiyanlığın
yayılmasıyla birlikte, önemi de artar. Bizanslılar Hristiyanlığı yaymak
için, Erciyes’in güney eteklerindeki Gereme’yi dini bir merkez haline
getirirler. III. Basileos döneminde (1021), Van’ın Vaspuragan bölgesin-

DEVELI GEREME RUINS

Gereme (Karama, Gedeme) is located on the southern edge of Mount
Erciyes and is a Byzantine settlement, formerly called “Spistra”. Due to
the close proximity to Develi, they are considered to have a common
historical background.
Although the first settlement date of Develi and its environs can not
be determined precisely, there are traces of the old settlements around
them. The delegation of Ankara University, headed by Tahsin Özgüç,
excavated in 1947 in this area. In the mounds 2 km far from Fraktin, it was
determined that the Develi and its surroundings occupied an important
place in the Copper Age (2500–2000). Fraktin Tasci, Hanyeri, Karadağ
monuments, which are in Develi, are works that arrive to our day from
the Hattushili period of the Hittite King III. These artifacts indicate that
the Develi and its surroundings are important settlements during the
Hittite period.