Page 289 - kayseri-sehri

ݰ߶³±¼¶ Y±Ù¾
etmektedr. 6 Mayıs 1851 yılında sadır olan “râde– senyye” üzerne bazı rüsumlar
88
aÐedlmş ve bazıları da lağvedldğ halde adı geçen mültezm tarafından bu vergler
tahsl edlmektedr. Kayser Mecls’ne defalarca maruzatımızı bldrdğmz halde
bugün–yarın dyerek talebmz ertelemekte ve mültezm tarafından el konulan malla-
rımız yağmur ve güneş altında çürüyüp gtmekte ve Kayser esnafı mağdur olmaktadır. 89

Urgan Tüccarından İhtisâb Vergisi’nin Alınmaması
Kastamonu Sancağı’nda mal edlp Kayser Sancağı’nda satılmak üzere 25 Temmuz
1850 tarhnde gönderlen urgandan beher yükünden htsâb namıyla daha önce alın-
makta olan altı kuruş rüsum, daha sonra lağvedlmştr. Bu verg lağvedlmesne rağmen,
Kayser ve Osmancık htsâb memuru tarafından cebren tahsl edlmştr. Urgan tücca-
rından, “bu malın tezkres yoktur” dyerek her yükten kşer ve üçer kuruş htsâb resm
adıyla para alınmıştır. Urgan tüccarı, hükümete yazdıkları dlekçede, Amasya mutasarrıfı
ve Ankara valsne htsâb resmnn alınmaması ve daha önce tahsl edlen paranın ken-
dlerne ade edlmes çn “emrnâme– sâm” çıkarılması talebnde bulunmuşlardır. 90

İhtisap Vergisinden Muafiyet
Kayser’de zaman zaman bazı sebeplerden ötürü esnafın şlernn kötüye gttğ ve
verglern ödeyemedkler durumların olduğu veskalardan anlaşılmaktadır. 27 Mayıs
1838’de Kayser Sancağı ve çevresnde halk arasında muhtelf cnslerde altın ve gümüş
madenler, bell rayç bedel üzernden alınıp–satılmaktaydı. Altın ve gümüş üzernden
tcaret yapan Kayser esnafından se htsâb vergs adı altında bell mktar para kesl-
mekteyd. Bununla beraber, halk arasında kullanılmayan altın ve gümüş kapların alım
ve satımları büyük br tcar meta halne gelmş ve brçok esnaf bu şe hmmetn teksf
ederek halkın ellernde bulunan altın ve gümüş kapları toplamaya başlamıştı. Bunu
gören htsap memurları bu şle uğraşanlardan htsap vergsn talep etmştr. Kayser
esnafı da yapılan bu talep üzerne Sultan Abdülmecd’e br arzuhal yazarak htsap ver-
gsnn alınmasından şkâyette bulunmuşlardır. SarraËar, toplamış oldukları altın ve
gümüş kapları Darphane– Amre’ye gönderp aynı zamanda ülke ekonomsne katkı
sağlamaktaydı. Bu durumdan haberdar olan padşah, ülke ekonomsne büyük katkı-
ları olan Kayser esnafına br kolaylık sağlayarak halk arasında kullanılmayan altın ve
gümüş kapların alım ve satımından htsap vergsnn tahsl edlmemes hususunda
Kayser sancak beyne br hüküm göndermştr. 25 Kasım 1847 tarhl br veskada se
91

88 BOA. MVL. 100/41–1. [19 Cemazeylahr 1267/21 Nsan 1851].
89 BOA. MVL. 101/57. [5 Receb 1267/6 Mayıs 1851].
90 BOA. A. MKT. DV. 28/26–1–2. [15 Ramazan 1266/25 Temmuz 1850].
91 BOA. MŞH. ŞSC. d. 6016, 7/12. [3 Rabulevvel 1254/27 Mayıs 1838].

289