Page 291 - kayseri-sehri

ݰ߶³±¼¶ Y±Ù¾
le dğer mevacblern zamanında ödemedklernden bahsle br “emrnâme– sâm”nn
gönderlmesn arz etmşlerdr. Kayser halkı da mültezmlerden şkâyetç olduklarını
ve cehr kantarye rüsumunun fazla alındığını bldrmş, aydan aya ödemekte oldukları
takstlerde zorlandıklarını fade ederek verglern ndrlmesn talep etmşlerdr. 97

Gayrimüslimlerden Alınan Cizye Vergisi’nde Meydana Gelen Şikâyetler
Osmanlı Devlet’nde Müslüman halktan verg alındığı gb Devlet– Alyye tebaa-
sından olan gayrmüslmlerden de czye ve sar vergler tahsl edlmştr. Ecneb tüc-
cardan Osmanlı vatandaşı gb vergler tahsl edlmemştr. Fakat Osmanlı tebaalı bazı
gayrmüslmler verg vermemek çn başka devletlern tabyetne grerek tcaretlern
sürdürmüşlerdr. Aşağıda vereceğmz belgede bu durum açıkça fade görülmektedr.

Ankara’da kamet etmekte olan esk Şrvan Bey’ Han’a, 23 Temmuz 1825 tarhnde
Ankara czye mallarının yanı sıra Kayser czye malından alınmak üzere k bn beş yüz
kuruş maaş bağlanmıştır. Bu durum, Kayser’de meskûn bulunan gayrmüslmlern
şehr ekonomsne katkılarını gösterrken, dğer taraftan bu gelrlern Kayser’nn bağlı
bulunduğu Ankara vlayetnn ekonomsne de katkı sağladığını göstermes açısından
önem arz etmektedr. 12 Şubat 1847’de Kayser ve Bozok Mutasarrıfı Mehmed Münb
98
Bey’n Sadâret’e arz ettğ yazıda, Rusya Devlet tebaasından olup Kayser’de kamet
etmekte olan Emîk oğlu Abraham adlı “tacr– müstemen” kendsnden Osmanlı teba-
99
ası gb verg alındığına dar şkâyette bulunmaktadır. Bunun üzerne adı geçen şahıs
Kayser’de Rus Konsolosu olmadığı çn İngltere Konsolosluğu’na gderek şkâyetn
bldrmşt. Ayrıca, yapılan bu haksızlığı şkâyet çn İstanbul’a gtmek stedğ, fakat
kendsne man olunduğu İngltere konsolosu tarafından da fade olunmuştur. Bu durum
Babıal’ye arz edlmş ve yernde nceleme yapılmak üzere Kayser Mecls’ne “emr–
âlî” gönderlmştr. Bunun üzerne Kayser Mecls, adı geçen şahıs hakkında detaylı
br nceleme başlatmıştır. Yapılan tahkkat sonucu Abraham’ın aslen Rum mlletnden
olduğu ve Kayser’de kamet ettğ, ayrıca, halk arasında İnbeyoğlu Abraham lakabıyla
anıldığı tespt edlmştr. Dolayısıyla Abraham adlı şahsın, verg vermemek çn beş sene
önce Rus tabyetne geçtğ anlaşılmıştır. Netcede, Abraham hakkında gerekl kanunî
şlemlern yapılması çn Kayser Mutasarrıfı Mehmed Münb Bey’e emr verlmştr. 100
9 Kasım 1847 tarhnde Kayser Sancağı’nın tahrr nüfusuna tayn edlen Mralay
Mehmed Remz Efend hazırlamış olduğu fezlekesnde, bundan önce Kayser Sancağı’nın

97 BOA. MVL. 104/91. [27 Zlkade 1267/23 Eylül 1851].
98 BOA. C. HR. (Cevdet Harcye) 98/4872. [7 Zlhcce 1240/23 Temmuz 1825].
99 Müste’men: Kendsne emân verlmş, başka br ecneb devletn vatandaşı olup o ülkede kamet edenler
çn kullanılan br termdr. (Develloğlu, 749)
100 BOA. MVL. 11/17. [25 Safer 1263/12 Şubat 1847].

291