Page 288 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
Ücretler
Sadece fyatların tablolar halnde sunulması, ekonomk durumun halkı ve ücretller
nasıl etkledğn ortaya koyması açısından yetersz kalacağı blnmektedr. Bundan
dolayı fyatların ücretlerle mukayesesnn yapılması gerekmektedr. Bu amaçla usta,
amele, kalfa ve çırak gb flen çalışan ücretllern gündelklernn tespt, ücretlern
fyatlar karşısındak alım gücünü ortaya koyacaktır. Çalışmanın yapıldığı dönemde
Orta Anadolu’da fyatlar ve ücretler aşağı yukarı uyum arz etmektedr.

İncelenen dönemde en çok yevmye artışının usta yevmyesnde olduğu tespt edl-
mştr. 1831 yılında günlüğü 3 kuruş olan ustanın yevmyes 1839 ve 1842’de 7 kuruş,
1851 ve 1854’te 8 kuruş ve 1861 senesnde de 15 kuruş olarak değşmştr. 1831’de günlük
2 kuruş le çalışan amelenn yevmyes 1839 yılında 3 kuruş, 1842’de 3,5 kuruş, 1851 ve
1854’te 3 kuruş ve 1861’de de 4 kuruş olmuştur. Amele le yevmyes brbrne yakın olan
kalfanın günlüğü se 1831 yılında 2 kuruş, 1839 ve 1842’de 3,5 kuruş, 1851 ve 1854’te 3
kuruş ve 1861’de se 4 kuruş olarak değşmştr. En düşük yevmye le çalışan çırak se
1831 senesnde günlük 1 kuruş, 1839’da 1,50 kuruş, 1842’de 1,75 kuruş, 1851 ve 1854’te 1,5
kuruş karşılığında çalışmaktaydı. Usta yevmyesnn 5 kat arttığı bu dönemde amele
ve kalfanın yevmyes 2 kat, çırağın yevmyes se 1,5 kat artmıştır. 86

Vergi ile İlgili Bazı Düzenlemeler

İplik ve Bakır İmalatından Vergi Alınmaması
İncelenen dönemde Kayser’dek tüccarların kanunen yasaklanmasına rağmen
mültezmler tarafından kendlernden alınan verglerden dolayı şkâyetç oldukları
anlaşılmaktadır. 21 Nsan 1851 tarhnde İp ve nuhas (bakır) malatında bulunan esnaf
aynı zamanda şkâyetlern Mecls– Vâlâ’ya arz ederek hukuk ve nzama aykırı olarak
kendlernden tahsl edlen verglerden muaf tutulmalarını beyan etmşlerdr. Bunun
üzerne, Hazne tarafından Malye’ye gerekl teblgat verlmş ve yürürlükte olamayan
rüsumdan esnafın muaf tutulmasına dar çıkan padşah emr ve kararını letmştr. 8
87
Mart 1851’de Kayser esnafının padşaha göndermş olduğu arzuhale göre, Kayser kazası
Rüsumat mültezm 1850 senesnden ber kanun ve nzama aykırı olarak Kastamonu’da
mal edlen dokuma pnden ve bakırdan baç adı altında kuruştan br para verg mahsup
etmekte ve yürürlüğe konulmayan brçok vergler yenden hdas ederek esnafı rencde

86 Öztürk, 289.
87 BOA. MVL. 100/41–2. [19 Cemazeylahr 1267/21 Nsan 1851].

288