Page 40 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
ederek Svas’ta kend adına hutbe okutup para bastırmıştır. 1389’da Osmanlı Padşahı
Murad Hüdavendgar’ın Kosova’da şeht düşmesn fırsat blen Kayser bölgesndek
Kara Tatarlar’ın res Mürüvvet Bey, Kırşehr’ zapt ederek şehr Kadı Burhaneddn’e
teslm etmştr. 1397 senesnde Karaman sefer sırasında Osmanlılar Konya le brlkte
Nğde, Devel Karahsar ve Kayser’y ele geçrnceye kadar şehr Kadı Burhaneddn’n
hâkmyetnde kalmıştır. 22

Memlûk Sultanı, Karamanoğlu’na rakp çıkarmak çn Kayser’y Dulkadrller’e
tevch ettğn bldrerek Mehmed Bey’ yapılacak br sefere katılmaya davet ett (1419).
Dulkadrl Nasreddn Bey fırsatı kaçırmadan Elbstan’dan geçen Memlûklu kuvvetlerne
katılarak Kayser’ye gtt. Kayser’nn Karaman Vals Şeyh Çeleb şehr tahlye ederek
Memlûklular’e teslm ett. Memlûklu kuvvetler komutanı İbrahm, babası Şeyh adına
hutbe okuttuktan sonra Kayser’y Dulkadrl Nasreddn Mehmed Bey’e teslm ett (16
Nsan 1419). 1435’te Dulkadrl Nasreddn Mehmed Bey Karamanlılar’a yenlnce Kayser,
Devel, Ürgüp, Karahsar ve Uçhsar’ı Karamanlılar’a terk etmek zorunda kaldı. 1437
senesnde Memlûklular ve Osmanlılar’ın yardımıyla yenlen Karamanlılar, Kayser’y
tekrardan Dulkadrller’e teslm etmek zorunda kaldılar. Karaman Beylğ’nn ortadan
kaldırılmasından sonra Kayser, Nğde ve Konya yöreler Osmanlı egemenlğne geçt
(1476). Drlk ve düzen sağlandıktan sonra aynı yıl lk tahrr yapıldı. 23
Fath Sultan Mehmed dönemnde Karamanoğulları le yapılan antlaşma sonucu
bölge Osmanlı Devlet hâkmyetne grerek (1464) Karaman Eyalet’ne bağlı br sancak
olarak dare edlmştr. 1500 tarhl Mufassal Tapu Tahrr Defter’nde Kayser, Karaman
24
Eyalet’ne bağlı br sancak merkez olarak görülmektedr. Bu deftern kanunnameler
25
Ömer Lütf Barkan tarafından neşredlmş ve Tayyb Gökblgn, Kayser’nn demogra-
fk yapısını ve sancağın o tarhtek coğraf sınırlarını tahrre dayandırarak ayrıntılı br
şeklde zah etmştr. Kayser’nn dört semte ayrıldığı ve otuz beş mahalleden müte-
şekkl büyük br yerleşm merkez olduğu tahrr defternde yer almaktadır. Karaman
26
Vlayet’ne bağlıyken (1520) Kayser’de 10 nahye, 86 köy, 276 mezra ve 121 cemaat
bulunmaktaydı. 16.06.1514 tarhnde Yavuz Sultan Selm’n Kayser’ye geldğ ve 4
27

22 Ynanç–Elbüyük, I, XLIII.
23 Ynanç–Elbüyük, I, XLVI.
24 İ. Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarh, TTK Yayınları, Ankara 1988, II, 89.
25 BOA. T. T. D. No: 32, 16.
26 Tayyb Gökblgn, XVI. Asır Başlarında Kayser Şehr ve Lvası, (60. Doğum Yılı Münasebetyle Zek Veld
Togan’a Armağan), İstanbul 1955, 93–99.
27 Cengz Özmen, 91/2 Numaralı Kayser Şer’yye Scl (H. 1094/1095–M. 1683–1684) Trankrpsyon ve
Değerlendrme, (Yayımlanmamış Yüksek Lsans Tez), Ercyes Ünverstes Sosyal Blnler Ensttüsü,
Kayser 2002, 185.

40