Page 58 - kayseri-sehri
P. 58
Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
stemşlerdr. MutasarrıËar ve sadâret arasında yapılan yazışmalar netcesnde Devel
13
Kazasının Kayser Sancağına bağlı kalmasına karar verlmştr. 14
İncelen dönemde Kayser Sancağı’nın dar durumunun sürekl değştğ görül-
mektedr. XVI. yüzyılın başlarından XIX. yüzyılın başlarına kadar Karaman Eyalet’ne
bağlı olan Kayser Sancağı’nın, 28 Hazran 1839 tarhnde Çankırı, Yozgat ve Kastamonu
sancaklarıyla brlkte Ankara vlayetne bağlandığı yönünde dönemn padşahı Sultan
II. Abdülmecd tarafından ferman yayınlanmıştır. 27 Ocak 1843 tarhnde Malye Neza-
15
ret’ne yazılan br tahrratta; daha önce Ankara vlayetne bağlanan Bozok ve Kayser
sancaklarının Ankara’dan ayrılarak brer müstakl sancak halne getrldkler ve umuru
malyelernn yapılması talep edlmştr. 1839’da Tanzmat Fermanı’nın lanından sonra
16
mülkye teşklatında yapılan yen düzenlemeyle 1846 yılında Bozok (Yozgat) Eyalet’ne
lhak edlen Kayser 1924 yılında da müstakl vlayete dönüştürülmüştür. 17
Şehrin İdari Birimleri ve İdarecilerin Görevleri
Kentlern belrgn özellklernden brs hç şüphesz aynı zamanda brer yönetm
merkezler olmalarıdır. XIX. yüzyıl Anadolu kentlernn önde gelenler ya eyalet ya da
sancak merkezlerdr. Blndğ gb klask Osmanlı düzen denlen yönetm bçmnde
mparatorluk genş br takım eyaletlere bölünmüştü. Eyaletler brkaç sancağın br
araya getrlmesyle oluşturulmuştu. Eyalet yönetm “beylerbey” denlen üst düzeyde
yönetcye bırakılmıştı. Sancaklar se “sancakbey” denetmnde d.
XVII. yüzyıla gelndğnde, hem merkez darenn hem de eyalet ve sancak yönet-
mnn klask şeklnden tamamen ayrılmış olduğunu görüyoruz. Bu yüzyıldan tbaren
ülke yönetmnn temel brm sayılan sancaklarda öneml değşklkler görülmeye
başlanmıştır. Tımar sstemnn bozulup yern ltzamla yönetme bırakması yanı sıra
vezr rütbesn almış kmselern çoğalması, bunlar çn unvanlarına uygun görevlern
bulunmamasına yol açmıştı. Bu durumda tayn bekleyen vallere boşta kalan eyalet
13 BOA. A. MKT. UM. (Sadâret Mektûb Kalem Umûm Vlayet Evrakı) 181/84. [23 Cemazeylevvel 1271/11
Şubat 1855].
14 BOA. A. MKT. UM. 197/96. [23 Ramazan 1271/19 Hazran 1855].
15 BOA. MŞH. ŞSC. d. 6017, 80/119. [15 Rabulahr 1255/28 Hazran 1839].
16 BOA. C. ML. 225/9354. [25 Zlhcce 1258/27 Ocak 1843].
17 Tahr Sezen, Osmanlı Yer Adları, Basbakanlık Devlet Arşvler Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara 2006,
302.
58