Page 22 - kayseri_mihraplari
P. 22
EYLEM YURD AK UL TUĞUTL U | K A YSERI MIHRAPLARI
orijinal mihraplar tespit edilmiştir. Toplam 70 adet mihrap ilgili olarak bir değerlendirme yapma şansını araştırmacılara
kataloga alınıp, incelenmiştir. vermemektedir.
Tüm mihrapların fotoğrafları çekilerek, ölçüleri alınmıştır. Şehrin siyasi tarihi ile birlikte mevcut yapılar ve bunların
Arazi çalışması sırasında hem yapının hem de mihrapların kitabeleri hakkında bilgiler sunan yayınların başında Ahmed
tanımları da yerlerinde yapılmıştır. Mihrapların alınan Nazif , Halil Edhem Eldem, Albert Gabriel, Mehmet Çayır-
5
6
4
ölçülerine bağlı kalınarak ölçekli plan ve görünüş çizimleri dağ ve Halit Erkiletlioğlu’nun çalışmaları gelmektedir. İlhan
7
8
titizlikle yapılmıştır. Daha önce çizilmiş 12 mihraba ait Özkeçeci, Tarihi Kayseri Cami ve Mescidleri adlı eserinde
9
çizimler kontrol edilerek kullanılmıştır. Türkiye’deki çeşitli Kayseri’deki cami ve mescitleri anlatırken daha çok adı geçen
kütüphanelerden konumuzla ilgili olarak yayınlanmış makale yapıların mimarisi üzerinde durmuş, birkaç cümle ile de mih-
ve kitaplar temin edilmiştir. raplara da değinmiştir. Alev Kuru Çakmakoğlu’nun Fetih’ten
Osmanlı Dönemi’ne Kadar Kayseri’deki Türk Devri Mimarisi
Ayrıca bu çalışmada mihraplarda görülen ayet, hadis ve dualar adlı eseri ve Nazım Şanlı’nın Kayseri’deki Mescidler adlı
10
okunmuştur. Kayseri mihraplarını malzeme ve şekil yönün- yüksek lisans tezi yapılar hakkında bilgi vermesi bakımından
11
den ayrıntılı olarak ele alan bir tablo hazırlanarak çalışmanın yararlandığımız yayınlar arasında sayılabilir.
sonuna eklenmiştir.
Ömür Bakırer 13. ve 14. Yüzyıllarda Anadolu Mihrabları adlı
12
eserinde Sultan Hanı Köşk Mescidi, Hunat Hatun (Huand)
KONUYLA ILGILI YAPILAN ÇALIŞMALAR Camii, Hacı Kılıç Camii, Bünyan Ulu Camii, Kölük Camii ve
Sivasi Hatun Camii mihraplarını çizim ve fotoğraflalarıyla
Anadolu Türk Sanatı ve İslam Sanatında mihraplarla ilgili birlikte ayrıntılı tanımlarını yaparak incelemiştir.
22 yerli ve yabancı pek çok araştırmacı tarafından kitap ve
2
3
makaleler yayınlanmıştır. Bu yayınlardan daha çok mihrabın Bekir Eskici’nin Ankara Mihrabları ve Mehmet Top’un Erken
13
gelişimi ile ilgili bölümde istifade edilmiştir. Dönem Osmanlı Mihrabları (XIV.-XV. Yüzyıl) adlı doktora
14
tezi terminoloji ve yöntem konusunda en çok yararlandığımız
Konumuzla ilgili olarak yayınlanmış makale ve kitap yoktur. yayınların başında gelmektedir.
Sadece Remzi Aydın tarafından hazırlanan Kayseri Mihrabları
adlı yüksek lisans tezinde il merkezindeki cami, mescit ve
türbelerdeki mihraplar ele alınmıştır. Bu çalışmanın sadece il 4 Ahmet Nazif, Mirat-ı Kayseriyye, Çev. Mehmet Palamutoğlu, Kayseri
merkezindeki mihraplarla sınırlı kalması, Kayseri’nin geneliyle
Özel İdare Müdürlüğü ve Belediyesi Yayınları, Kayseri, 1987.
5 H. E. Eldem, Kayseri Şehri, (Sadeleştiren: K. Göde), Ankara, 1939.
6 A. Gabriel, Kayseri Türk Anıtları, (Çev. M. A. Tütenk), Ankara, 1954.
2 Y., Demiriz, Osmanlı Mimarisinde Süsleme I Erken Devir (1300-1453), 7 M. Çayırdağ, Kayseri Tarihi Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi
İstanbul, 1979; Y. Özbek, Osmanlı Beyliği Mimarisinde Taş Süsleme (1300- Yayınları, Kayseri, 2001.
1453), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002; M. Top, “Ortaçağ Türk 8 H. Erkiletlioğlu, Kayseri Kitabeleri, Kayseri Büyükşehir Belediyesi
Mimarisinde Mihrap”, Türkler Ansiklopedisi, C. 6, Ankara, 2002, s. 87- 98; Yayınları, Kayseri, 2001.
T. Erzincan, “Mihrap” T.D.V.İ.A., C. 30, İstanbul, 2005, s. 30- 37. 9 İ. Özkeçeci, Tarihi Kayseri Cami ve Mescidleri, Kayseri Büyükşehir Bele-
3 Par M. Georges Marçais, “Le mihrap Maghrebin De Tozeur”, Memorial diyesi Yayınları, Kayseri, 1997.
Henri Basset, Nouvelles Etudes North Africaines Et Orientales, Librairie 10 A. Kuru Çakmakoğlu, Fetih’ten Osmanlı Dönemi’ne Kadar Kayseri’deki
Orientaliste Paul Geuthner, Paris, 1928; George C., Miles, “Mihrab and Türk Devri Mimarisi, Ankara, 1998.
Anazah: A Study in Early Islamic Iconography”, Archaeologica Orientalia 11 N. Şanlı, Kayseri’deki Mescidler, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler
in Memorian Ernst Herzfeld, J. J. Augustin Publisher, Locust Valley, New Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 1999.
York, 1952; E.,Diez, “Mihrab” İslam Ansiklopedisi, C. VIII, İstanbul, 1960, 12 Ö. Bakırer, XIII. ve XIV. Yüzyıllarda Anadolu Mihrabları, T.T.K.B.,
s. 295- 301; Alexandre Papadopoulo, Le Mihrap Dans L’architecture et Ankara, 2000.
la Religion Musulmanes, Actes du collog voe international tenu a Paris 13 B. Eskici, Ankara Mihrabları, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2001.
en mai 1980, E. J. Brill, Leiden, New York, Kopenhaun (1988); Rosen- 14 M. Top, Erken Dönem Osmanlı Mihrabları (XIV.-XV. Yüzyıl), Yüzüncü Yıl
Ayalon, Myriam, “A Neglected Group of Mihrabs in Palestine”, Studies Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Anabilim
in Islamic History and Civilization, Cana, Jerusalem. Dalı, Sanat Tarihi Bilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Van, 1997.