Page 306 - kayseri_mihraplari
P. 306
EYLEM YURD AK UL TUĞUTL U | K A YSERI MIHRAPLARI
Kölük Camii (Fotoğraf 27) mihrabının ikinci bordüründe larında rastlanır. Su bir hayat kaynağı ve temizlik vasıtası
bitkisel kompozisyon ile birlikte kullanılmış sülüs yazının olarak eski çağlardan beri nasıl kutsal sayılmış ise, vazoda
yanında (Bakara 255 ve Tevbe 18), köşelik tablasında grift suyu barındıran kap olarak, aynı şekilde, aynı inancın sem-
64
düğümlü küfi yazı şeridi (Besmele) yer alır. bolü halini almıştır. Bu suretle namaz kılarak günahlardan
arınılabileceği ima edilmek istenmektedir.
Derviş Ağa Camii (Al–i İmran 37) (Fotoğraf 159), Bünyan Ulu
Camii (Al–i İmran 37) (Fotoğraf 18), Melik Arslan Camii (Al–i
İmran 37–39) (Fotoğraf 34), Alaüddevle Camii (Ya Allah Ya TARIHLENDIRME
Muhammed ve Kelime–i Tevhid) (Fotoğraf 39), Yanıkoğlu Katalogda incelenen 70 adet mihraptan sadece 6 adet mihrapta
Camii (Al–i İmran 37) (Fotoğraf 62), Seyidgazi Camii (Al–i kitabe ve tarih mevcuttur. Diğer 62 adet mihrabın üzerinde
İmran 37) (Fotoğraf 143), Hasinli Camii (Besmele ve Al–i kitabeye rastlanmamaktadır. Kayseri’deki 29 adet mihrap
İmran 37) (Fotoğraf 79), Kurşunlu Camii (Al–i İmran 37) yapının inşa, 11 adet mihrap yapının onarım kitabesiyle
(Fotoğraf 48), Kalemkırdı Camii (Al–i İmran 37) (Fotoğraf 85), tarihlendirilmiştir. 25 adet mihrabın inşa ve onarım kitabesi
Fatih Camii (Al–i İmran 37) (Fotoğraf 35), Hatıroğlu Camii bulunmamaktadır. Bu yapılardan 12 adeti araştırmacıların
(Al–i İmran 37) (Fotoğraf 23), Danış Ali Camii Yazlık kısım benzer yapılarıyla yaptığı mukayeselerle tarihlendirilmektedir. 65
(Sahi behu Ali Bey bin Hüseyin) (Fotoğraf 44) ve Mütevelli
Camii (Kelime–i Tevhid ve Dua) (Fotoğraf 61) mihrabında 13 adet mihrap da bütün bilimsel kriterlerin kullanılmasına
kartuşların içerisinde sülüs yazı yer alır. rağmen tarihlendirilememiştir.
DİĞER MOTİFLER
Perde, vazo, kandil gibi motiflerden oluşan diğer motifler
306 genellikle mihrap nişinde görülmektedir.
Kayseri mihraplarında diğer motifler içinde en çok kullanılan
İlahi Nur’un simgeleri olan kandil motifleridir. Kandiller
63
zincirlere asılmış pozisyondadır.
Hacı Haydar Camii mihrabı (Fotoğraf 158), Methiye Köyü
Camii mihrabı (Fotoğraf 138), Hilmiye Köyü Camii mihrabı
(Fotoğraf 139), Tavlusun Camii mihrabı (Fotoğraf 119), Han
Camii mihrabı (Fotoğraf 126) ve Ali Hoca Camii (Fotoğraf
145) mihrabında nişin alt kısmında zincirlere asılmış kandil
motifine rastlanmaktadır.
Ayrıca Kayseri mihraplarında perde ve vazo motifleri kul-
lanılmaktadır. Tavlusun Camii (Fotoğraf 117), Battal Gazi
Camii (Fotoğraf 94) ve Han Camii (Fotoğraf 123) mihrabının
kavsaralarından aşağıya doğru sarkan perde motifi görül-
mektedir. Kalem işi tekniğinde yapılan bu mihraplarda Batı
etkileri görülmektedir.
Vazo motifine de Battal Gazi Camii (Fotoğraf 94), Hasinli
Camii - Harim ve Son Cemaat Yeri (Fotoğraf 78) mihrap-
63 Y. Özbek, Osmanlı Beyliği Mimarisinde Taş Süsleme, s. 568’den S. 64 A. Sağıroğlu Arslan, Kayseri Zamantı Çevresindeki Bezemeli Mezar Taşları,
Kalfazade, Ö. Ertuğrul, “Kandil ve Kandilin Motif Olarak Anadolu Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri, 2005.
Türk Sanatında Kullanımı Üzerine” Sanat Tarihi Araştırmaları Dergisi, 65 Bu konuda yapı adları ile ilgili detaylı bilgiler 3. 4. 3. Yazı bölümünde
1989, s. 23-34. verildiği için tekrara düşmemek adına yeniden verilmemiştir.