Page 303 - kayseri_mihraplari
P. 303
D E ĞERLENDIRMELER | S ÜSLEME
Ayaş Ulu Camii, Ermenek Ulu Camii, Konya Sahip Ata Hani- Yeri (Fotoğraf 82 - Fotoğraf 83) mihrabında da uygulanmıştır.
kahı, Akçaşehir Ulu Camii ve Yollarbaşı Ulu Camiinin her iki Ayrıca son cemaat yeri mihrabında zikzaklardan oluşmuş
mihrabında da birbirine örülen ince şeritlerden meydana geometrik bezemede bulunmaktadır.
gelen süsleme görülür. 50
Han Caminin (Fotoğraf 123) birinci bordüründe iç içe geçmiş
Kesişen ve ilmeklenen ince şeritler köşelerinden birbirine halkalardan oluşan geometrik bezeme, ikinci bordüründe
ilmeklenen küçük yıldızları şekillendirir. Her yıldızın ortasında, zencirek, üçüncü bordüründe inci dizisi şeklinde süsleme
zeminde altıgen şekiller oluşur. Sultan Han Köşk Mescidi yer alır. Molu Köyü Camii (Fotoğraf 72) mihrabında nişin
(Fotoğraf 4) mihrabında görülen bu geçmeye Sivasi Hatun alt kısmı kırmızı ve siyah renkli boya ile yapılmış üçgen ve
Camii (Fotoğraf 24) mihrabında da rastlanır. Her ikisinde de altıgenlerden oluşan geometrik süslemeyle bezelidir.
şeritlerin yüzeyi içbükey kavislidir. 51
Kesişen hatlarla, değişik merkezlerde şekillenen yıldızlar
Kayseri Hunat Hatun Camii (Fotoğraf 12) ve Hacı Kılıç Camii halka halka genişleyerek birbirine ilmeklenir ve yüzeyi hiç
(Fotoğraf 16) mihrabının kenar bordürlerinde ince şeritler boş yer bırakmaksızın kaplar. Hacı Kılıç Camii (Fotoğraf 16)
intizamsız aralıklarla kesişip, ilmeklenir ve belirli bir düzen mihrabında on kollu yıldızlardan meydana gelen bu yıldızlı
göstermeden dağılırlar. Aralarında çeşitli çok kenarlı şekiller örgü görülmektedir. Sultan Hanı (Fotoğraf 4) Köşk mescidi
ve yıldızlar meydana gelir. 52 mihrabında biraz farklı bir kompozisyon görülmektedir.
Esasını kaydırılmış eksenlerdeki yıldızlar teşkil ederse de
Üç şeridin alt üst geçmeler yapıp, çapraz eksenlerde oluştur- bordürün iki kenarındaki ince şeritler bunları ortalarından
duğu düğümlerden meydana gelen geometrik kompozisyon keserek kenarlara doğru yayılmalarına engel olurlar. 53
Germir Aşağı Mahalle Camii (Fotoğraf 132) mihrabının birinci
bordüründe görülmektedir. Aynı mihrabın ikinci bordüründe Yıldız örgülere bitkisel elemanların ilavesiyle oluşan süsleme
düz ve ters olarak üçgenlerden oluşmuş bezeme yer almaktadır. mihraplarda göze çarpmaktadır. Sultan Hanı (Fotoğraf 6) Köşk
Germir Aşağı Mahalle Camii mihrabının köşeliği birbiriyle Mescidi mihrabında yarım dizilen yıldızların her koluna birer 303
saç örgüsü şeklinde geçmeler yapan ve yüzeyleri yivlenerek tam palmet eklenir. Kölük Camii (Fotoğraf 27) mihrabının
hareketlendirilmiş sap benzeri şekillerin meydana getirdiği bordüründen on kollu yıldızlar bordürün ortasına birer tam
grift bezemeyle süslenmiştir. yıldız gelecek şekilde sıralanır ve her yıldızın sivri kolu birer
tam palmetle nihayetlenir. 54
Kopçullu Camii (Fotoğraf 31 - Fotoğraf 32) mihrabı birinci
bordüründe ince şeritlerin alttan üsten birbirinin içine geç- Yıldızların üst üste sıralamasından meydana gelen örgü,
mesiyle oluşan grift bir örgü, ikinci bordüründe yarım yıldız- bugün mevcut olmayan ama Bünyan Ulu Camii mihrabının
ların tek sıra halinde uzanmasıyla oluşan geometrik süsleme eski Fotoğrafoğraflarında nişin alt kısmında görülür. 55
bulunur. Yarım yıldızların üç köşesi de sivridir. Aynı bezeme Ayrıca Yazır Köyü Camii (Fotoğraf 22) mihrabındaki sekiz
kavsaranın çevresinde de görülmektedir. Yarım yıldızlardan ve dört kollu yıldız bileşimli bordür gerek Kayseri’de gerekse
oluşan geometrik bezeme Yazır Köyü Camii (Fotoğraf 19) diğer merkezlerdeki Selçuklu yapılarında bire bir örneğinin
mihrabının birinci bordüründe de uygulanmıştır.
bulunmamasıyla ünik bir süslemedir. 56
Hasinli Camii - Harim (Fotoğraf 78) mihrabının birinci Seyidgazi Camii’nin (Fotoğraf 144) birinci bordüründe inci
bordüründe birbiriyle kesişerek geçmeler yapan altıgenlerin dizileri, Han Camii (Fotoğraf 125) Mihrabının birinci bor-
meydana getirdiği geometrik kompozisyon, üçüncü bordü- düründe halkaların iç içe geçmesiyle oluşan bezeme, ikinci
ründe yüzeyleri yivli olan üçgenlerin ters ve düz olarak tek
sıra halinde sıralanmasıyla oluşmuş geometrik bezeme yer bordüründe ise zencirekten oluşan süsleme yer almaktadır.
alır. Üçüncü bordürdeki bezeme Hasinli Camii Son Cemaat
53 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 93.
50 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 88. 54 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 94.
51 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 91. 55 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 92.
52 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 91. 56 Y. Özbek. a.g.m., s. 151.