Page 304 - kayseri_mihraplari
P. 304

EYLEM YURD AK UL TUĞUTL U | K A YSERI MIHRAPLARI



               Kurşunlu Camii (Fotoğraf 47) mihrabında kabara yüzeyle-  Hatun Camii (Fotoğraf 25) mihrabın kemer silmesinin üst
               rinde sırtları içbükey kavisli ince şeritlerin yatay ve çapraz  kısmında ajur tekniği ile oyularak, zeminde tamamen ayrılan
               yönde kesişmesiyle, aralarda oluşan altıgenler ve altı kollu  ayakta duran bir friz meydana getirilmiştir. Sultan Hanı Köşk
               yıldızlardan meydana gelen süsleme yer alır.        Mescidi (Fotoğraf 2) mihrabında zemine kadar devam eden
                                                                   alınlık üzerinde palmet ve kıvrım dallar yer alır.
               Gürpınar Camii (Fotoğraf 104) mihrap tepeliğinde mukar-
               nas dizisi bulunmaktadır. Üstten iki sırası bademle kanat  Sivasi Hatun Camii (Fotoğraf 25) ve Everek Camii Kebir
               formlarından, en alt sıra ise kanatlar arasındaki yüzeysel  (Fotoğraf 101) mihrabında mukarnas yuvalarının yüzeyinde
               nişciklerden oluşur. İkinci sıradan aşağıya püsküller sarkmak-  ve mukarnasların en alt sırasında sağır nişlerin içinde bitkisel
               tadır. Hasinli Camii Son Cemaat Yeri (Fotoğraf 82 - Fotoğraf  örgüler yer alır.
               83) mihraplarında kenar bordürleri mukarnas püsküllerinin   Fatih Camiinin (Fotoğraf 37) tepeliğinde palmet, lale ve
               tek sıra halinde yer almasıyla meydana gelen bezemeden   dallardan oluşan bezemenin içerisinde düğüm motifi yer-
               oluşmaktadır. Ayrıca Hacı Kılıç Camii (Fotoğraf 16) sütunce   leştirilmiştir.
               başlıklarında da mukarnaslar kullanılmıştır.
                                                                   Molu Köyü Camii’nin (Fotoğraf 73) mihrap tepeliğinde ince

               BİTKİSEL SÜSLEME                                    yaprak ve saplardan oluşan grift bir kompozisyon uygulanmıştır.
               Bitkisel süslemeler Kayseri mihraplarında hakim olan ana  Seyidgazi Camii mihrap tepeliğinde mazgal şeklinde tek tek
               unsurdur. Kenar bordürü, tepelik, kemer, alınlık, kabara,  palmetlerden oluşan ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii
               sütunce başlık ve kaideleri bitkisel süsleme ile bezenmiştir.  (Fotoğraf 67) tepeliğinde mazgal şeklinde tek tek sıralanan
                                                                   lale motifleri kullanılmıştır. Ankara mihraplarından Ahi
               Bitkisel süslemeler rûmîli veya palmetli kıvrımdallar, akantus,   Elvan Camii, Hacı İvaz Mescidi, Örtmeli Mescit ve Karanlık
               lotus, servi, karanfil, lale, kenger ve stilize edilmiş çiçek motif-
        304    lerinden oluşur. Zaman zaman tek bir motifin kullanıldığı   Mescidi mihrap tepeliklerinde mazgal şeklinde tek tek palmet
               örneklere de rastlanır.                             dizisinden meydana gelen tepelik görülmektedir.
                                                                   Kurşunlu Camii’nin (Fotoğraf 46) mihrap tepeliğinde dilimli
               Zikzak hatlarla uzayan ince bir kıvrımdalla dilimli yarım   rûmîlerin çerçevelediği yüzeylere işlenmiş şakayıka benzer
               palmetlerin, ince saplarla, eklenmesiyle meydana gelen süs-  palmetlerden meydana gelen bitkisel bezeme bulunmakta-
                   57
               leme  Sivasi Hatun Camii (Fotoğraf 24) ve Everek Camii   dır. Yeni Camiinin tepeliğinin yüzeyi de sivri kemerlerle ve
               Kebir (Fotoğraf 101) mihraplarında görülür.
                                                                   kemerlerin aralarına yerleştirilmiş lale motifiyle bezenmiştir.
               Hacı Kılıç Camii (Fotoğraf 16) mihrabında penci kemeri   Kalemkırdı Camii (Fotoğraf 85) mihrabında kalem işi süsleme
               meydana getiren düz silme üzerinde palmetli iki kıvrımdal da
               palmet uçlarının uzayıp incelerek; birbiriyle kesişme ve yahut   tekniği ile yapılmış bordürde birbiriyle dikey eksende düğüm
                                                                   oluşturan ve birer palmetle sonuçlanan dilimli rûmîlerin
               da birbirine dolanan iki kıvrımdala dilimli yarım palmetlerin   meydana getirdiği süsleme yer alır. Bordürün yukarısında
               eklenmesiyle meydana gelen süsleme yer alır.  Bu süslemenin   yedi yapraklı iki çiçeğe, yatay ve dikey eksenlerde rûmîler
                                                   58
               en erken örneğine Dunaysır  Ulu Camii mihrabında, yarım   eklenmiştir. Aralarda minik kırmızı çiçeklerde yer almaktadır.
               daire planlı mihrap hücresi içindeki ince şerite ve kenar
               bordüründeki dar oluk silmede görmekteyiz. 59       Hasinli Camii - Harim (Fotoğraf 79) mihrabının köşeliği
                                                                   bir vazodan çıkan uzun dallara sahip lalelerle bezenmiştir.
               Everek Camii Kebir (Fotoğraf 101) mihrabında palmet ve lotus   Hasinli Camii Son Cemaat Yeri (Fotoğraf 82 - Fotoğraf 83)
               dizisi arasına ayrıca kıvrımdal ve yarım palmetlerin ilavesiyle   mihrabının köşeliklerinde vazodan çıkan uzun dallara sahip
               oluşan kompozisyona rastlanır. Aynı kompozisyon Sivasi
                                                                   lale ve karanfil motifleri bulunmaktadır. Lalenin soğandan




               57   Ö. Bakırer a.g.e., s. 96.
               58   Ö. Bakırer a.g.e., s. 96.
               59   Ö. Bakırer a.g.e., s. 96.
   299   300   301   302   303   304   305   306   307   308   309