Page 21 - Halil Edhem
P. 21

14  8                        KAYSERø ùEHRø                              8


               Eratnao÷ullarÕ zamanÕnda, Emîr Hüsameddin Halil o÷lu Fahreddin øsmail tarafÕndan
               738 (1338)’de geniúletilen bu mescidin kitabesi  úimdiye  kadar yayÕmlanmamÕútÕr.
               Dikdörtgen  úeklinde, ahúap  örtülü, kesme taútan yapÕlmÕú bu camiin, batÕsÕnda
               terkedilmiú bir çeúme ve çeúmenin üzerinde mescidin Kayseri’ye has bir de, «kule
               minaresi» vardÕr. KapÕsÕ üzerinde dört satÕr halinde yazÕlÕ olan kitabesinin Türkçesi
               úöyledir: «Selman’a nisbet edilen bu  caminin geniúletilmesini yüce Emîr
                         19
               Hüsameddin  Halil (Dama?) o÷lu baúarÕlÕ ve yüce Emîr Fahreddin øsmail zilhicce
               738 (Haziran 1338) yÕlÕnda emretti». Metni aúa÷Õdaki gibidir:

                                                                          ΔόγϮΘΑ ήϣ (˺
                                                     ௌ   ΔϤΣέ ϥΎϤϠδΑ ΏϮδϨϤϟ΍ ϊϣΎΠϟ΍ΪΠδϤϟ΍ ΍άϫ (˻
                                     ϦϳΪ˰˰˰˰ϟ΍ ϡΎ˰˰˰˰δΧ ήϴ˰˰˰˰ϣϻ΍ Ϧ˰˰˰˰Α ϞϴϋΎϤ˰˰˰˰γ΍ ϦϳΪ˰˰˰˰ϟ΍ήΨϓ ϖϓϮϤϟ΍ήϴ˰˰˰˰ϣϻ΍ (˼
                                    Δ΋ΎϤόΒγ ϭ ϦϴΛϼΛ ϭ ϥΎϤΛ ΔϨγ ϪΠΤϟ΍ ϯΫ ΦϳέΎΗ ϰϓ ϦϴϤψόϣ (ˮΎϣ΍Ω) ϞϴϠΧ (̊

                  Görüldü÷ü gibi, eski bir mescidin geniúletilmesi söz konusudur. Üzerinde ayrÕca
               bir de tamir kitabesi vardÕr. Bu tarihlerde Kayseri, EratnalÕlarÕn elinde oldu÷una
               göre, Fahreddin øsmail, Eratna’nÕn emirlerinden biri olabilir.
                  Kayseri-YanÕko÷lu Mahallesi, Orhan Gâzi Caddesi üzerinde, bugün park içinde
               bulunan iki adet onarÕlmÕú taú yapÕ vardÕr. Bunlardan büyük olanÕ, adÕ geçen cadde
               tarafÕnda dikdörtgen úeklinde, iki katlÕ, tonos örtülü, sa÷lam bir yapÕdÕr, içinde Emîr
                    20
               ùahâb , eúi ve çocu÷una ait üç mezar yanyana bulunmaktadÕr. KapÕsÕ üzerinde iki
               satÕr halinde bulunan 728 (1327) tarihli kitabenin Türkçesi úöyledir: «Bu türbe 728
               safer  (1327 AralÕk)  de  ölen merhum, ma÷fur Emîr  ùahab’ÕndÕr. -Allah  kabrini
               nurlandÕrsÕn-». Metni aúa÷Õdaki gibidir:

                                                             ήϴϣϷ΍ έϮϔϐϤϟ΍ ϡϮΣήϤϟ΍ ΔΑήΗ ΍άϫ  (˺
                                                 Δ΋ΎϤόΒγ ϭ ϦϳήΜϋϭ ϥΎϤΛ  ήϔγ ϰϓ ϩήΒϗ ௌέϮϧ ΏΎϬη (˻

                  Bahçe içindeki yapÕlardan ikincisi: øçeriye do÷ru, bitiúi÷inde bir de türbe bulunan
               tek katlÕ, tonoslu, eyvan tipinde, giriúi tamamen açÕk, yan taraflarÕ kapalÕ bir yapÕdÕr.
               Giriúin karúÕsÕnda  bulunan pencerenin  üzerinde duvara yerleútirilmiú, 768 (1366)
               tarihli iki satÕr halinde yazÕlmÕú kitabenin Türkçesi úöyledir: “Bu mübarek binanÕn
               yapÕlmasÕnÕ, yüce sultan, milletlerin hâkimi To÷a Timur o÷lu HacÕ Babük -mülkü
               daim olsun- muharrem 768 (Eylül 1366)’de emretti”. Metni aúa÷Õdaki gibidir:

                                                     Ϣψϋ ϻ΍ ϚϠϤϟ΍ ϙέΎΒϤϟ΍ ϥΎϜϤϟ΍ ϩάϫ ΓέΎϤόΑ ήϣ΍ (˺
                       Δ΋ΎϤΒγ ϭ ϦϴΘγ ϭ ϥΎϤΛ ΔϨγ ϡήΤϣ ϰϓ ϪϜϠϣ (ௌ) ΪϠΣ έϮϤΗ ΎϐΗ ϦΑ ϚΑ ϕϮΑ ΎΑ ΝΎΤϟ΍ Ϣϣϻ΍ ΏΎϗέ (˻

                  Osman Ferid Sa÷lam, kitabede adÕ geçen To÷a Timur o÷lu Babük Bey’in kim
               oldu÷unu   araútÕrmÕútÕr.   ùikârî’nin  Karamano÷ullarÕ  Tarihi’nde  Mo÷ol
               komutanlarÕndan Babük Han adÕna rastlandÕ÷Õndan, bunlar arasÕnda münâsebet
                       21
               kurmuútur .

                  19 Bkz. Aziz b. Erdeúir Esterâbâdi, Bezm ü Rezm, østanbul 1928, s. 45 ve Mürsel Öztürk tercümesi
               Ankara 1990, s. 53-54’ de “KadÕ Hüsameddin” olarak geçer.
                  20 a.g.e., s. 435, 437, 442, 443’de sözü edilen emîr olabilir.
                  21 Ö. Ferid Sa÷lam, “ùimdiye Kadar YayÕmlanmamÕú BazÕ Kitabelerle  MeskûkâtÕn Millî  Tarihe
               Hizmetleri”, s. 160-163. Müellif, bu araútÕrmasÕnda anÕlan kitabeyi alÕrken kitabede bulunan «sittin: 60»
               sayÕsÕnÕ unutmuútur.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26