Page 23 - Halil Edhem
P. 23

16  10                       KAYSERø ùEHRø                             10


               do÷rulamaktadÕr. Bu türbenin, HacÕ  ùadgeldi’nin sa÷lÕ÷Õnda  ölen büyük kÕzÕ Ulu
               Hatun için yapÕldÕ÷Õ ve sonraki yÕllarda ölen o÷lu Emîr Mahmud ve küçük kÕzÕ Kiçi
                                                                   23
               Hatun’un da buraya gömüldükleri kitabelerinden bilinmektedir.
                  EratnalÕ Devleti’nin  Amasya Emîri olan HacÕ  ùadgeldi, EratnalÕ Naibi
               KÕlÕçarslan ve EratnalÕ Veziri KadÕ Burhaneddin Ahmed ile mücadele etmiú ve sonra
               Naib olan KadÕ Burhaneddin Ahmed tarafÕndan KasÕm  1381’de öldürülmüú ve
                                                    24
               kuvvetleri de periúan bir úekilde da÷ÕlmÕútÕr.
                  Bunlara ilave olarak,  Kayseri’de  bulunan Selçuklu, beylikler ve OsmanlÕlar
               devirlerine âit úu eserleri de sayabiliriz: Lala Mahallesi’nde Lâlâ Musluhiddin Paúa
               tarafÕndan yaptÕrÕlan Selçuklu devri, kitabesiz bir camii vardÕr. Camiin mihrap kÕsmÕ
               aslÕna  uygun bir  úekilde sonradan  yapÕlmÕútÕr.  Minberi a÷aç oyma  olup, üzerinde
               Âyete’l-Kürsî dolaúÕr. Minaresi sonradan yapÕlan camiin, do÷u tarafÕnda bîr kümbed
                                                   25
               ile kuzey tarafÕnda bir hamam bulunmaktadÕr .
                  Talas yolu üzerinde önce han iken, sonradan camiye çevrilen ve bu sebeple «Han
                                                                  26
               Camii» adÕyla anÕlan  minareli,  kitabesiz bir Selçuklu eseri   ve kÕblesinde bir
               kümbedi vardÕr.
                                                                     27
                  Yo÷unburç’ta Selçuklu devrinden  kalma «Alaca Kümbed»  ile YanÕko÷lu
               Mahallesi’nde nereye dayanarak söylediklerini bilemedi÷imiz Genç Osman’Õn
                                                              28
               annesinin türbesi dedikleri «Suya KanmÕú Hatun Türbesi»  sayÕlabilir.
                  Kayseri dÕúÕnda bulunan eserler arasÕnda ise, Kayseri-Sivas yolu üzerinde 50 km.
                                                29
               uzaklÕkta bulunan, kitabesiz Sultan HanÕ ; Kayseri’nin kuzeydo÷usunda úehre 4 km.
               uzaklÕkta Haydar Bey Köúkü; Erkilet Buca÷Õ’nÕn üzerindeki yÕ÷ma tepede bulunan
               HÕdÕrellez Köúkü;  Kayseri-Malatya yolu üzerinde,  Kayseri’ye 41  km. uzaklÕkta
               Karatay HanÕ; aynÕ yolun 84. km. sinde Pazarören yakÕnÕnda Melik Gazi Türbesi ve
               kalesi de sayÕlabilir.
                  Kayseri’deki OsmanlÕ devri eserlerine gelince; bu konu Halil Edhem’in de dedi÷i
               gibi, ayrÕ bir araútÕrma konusudur. Zaten bu konuda epeyi araútÕrmalar da yapÕlmÕú
               durumdadÕr. OsmanlÕ devri tarihî binalarÕ hakkÕnda en derin araútÕrmayÕ Mehmet
                               30
               ÇayÕrda÷ yapmÕútÕr . Özellikle  XV ve XVI.  yüzyÕllarÕ içine alan  bu araútÕrma
               ihtiyaca cevap verecek durumdadÕr. Kayseri’deki OsmanlÕ devri eserlerini baúlÕklar
               halinde úöyle sÕralayabiliriz: øç Kale’de Fatih Camii, Cumhuriyet Mahallesinde ùeyh
               Tennuri Türbesi ve camii, Kayseri KapalÕ ÇarúÕsÕ’nda  Bedesten, Gavremo÷lu
               Mahallesi’nde Gavremo÷lu Çeúmesi, Taceddin Mahallesi’nde ùeyh Taceddin Camii
               ve türbesi, Cami-i Kebir Mahallesi’nde  KadÕ HamamÕ, Kubaro÷lu Mahallesi’nde


                  23 O. Ferid Sa÷lam, a.g.m., s. 163-166; Göde, EratnalÕlar, s.155.
                  24 Bkz. Göde, EratnalÕlar, s. 127-139.
                  25 A. Gabriel, Kayseri Türk AnÕtlarÕ, s. 63-64.
                  26 Tahsin Özgüç, Mahmut Akok, “Üç Selçuklu Abidesi”, Belleten, 86, s. 251-260.
                  27 Mahmut Akok, “Kayseri’de TuzhisarÕ, SultanhanÕ, Köúk Medrese ve Alaca Kümbed diye tanÕnan
               üç Selçuklu mimarisi eserin rölövesi”, TAD, XVII/2, s. 14.
                  28 Kemaleddin Karamete, Erciyes Kayserisi, Kayseri 1934, s. 86.
                  29 A. Gabriel,  Kayseri Türk AnÕtlarÕ, s. 107-111; AyrÕca bkz. Osman Turan, “Selçuklu
               KervansaraylarÕ”, Belleten, X/9 (1946), s. 471-496.
                  30 Mehmet ÇayÕrda÷, “Kayseri’de Kitabelerinden XV. ve XVI.  yüzyÕllarda yapÕldÕ÷Õ anlaúÕlan ilk
               OsmanlÕ yapÕlarÕ”,  VD., S. XIII, adÕ geçen sayÕdan ayrÕ basÕm, Ankara  1981, s. 531-581. Selçuklu ve
               Beylikler döneminden sonra ilk OsmanlÕ döneminde yapÕlan eserleri içine alan bu araútÕrmaya fazla bilgi
               için bakÕlabilir.
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28