Page 24 - Halil Edhem

10 KAYSERø ùEHRø 10 KAYSERø ùEHRø 17 11 11

do÷rulamaktadÕr. Bu türbenin, HacÕ ùadgeldi’nin sa÷lÕ÷Õnda ölen büyük kÕzÕ Ulu Göllü Çeúme, Tahira÷a Mahallesi’nde øsa Kümbed Camii, Kubaro÷lu Mahallesi’nde
Hatun için yapÕldÕ÷Õ ve sonraki yÕllarda ölen o÷lu Emîr Mahmud ve küçük kÕzÕ Kiçi Kubaro÷lu Kümbed Mescidi, Kayseri, Sivas, Malatya yolu üzerinde Barsama Camii,
23
Hatun’un da buraya gömüldükleri kitabelerinden bilinmektedir. Kubaro÷lu Mahallesi’nde Oduncu Çeúmesi ve klasik OsmanlÕ mimarisi tarzÕnda tek
31
kubbeli, bir minareli, olarak Mimar Sinan tarafÕndan yapÕlan Kurúunlu Camii .
EratnalÕ Devleti’nin Amasya Emîri olan HacÕ ùadgeldi, EratnalÕ Naibi Bunlardan baúka, burada adlarÕnÕ anamadÕ÷ÕmÕz Kayseri’de tescilli eski eserlerden,
KÕlÕçarslan ve EratnalÕ Veziri KadÕ Burhaneddin Ahmed ile mücadele etmiú ve sonra hanlar, hamamlar, çeúmeler, türbeler ve evlerin de bulundu÷unu ifade edebiliriz .
32
Naib olan KadÕ Burhaneddin Ahmed tarafÕndan KasÕm 1381’de öldürülmüú ve
24
kuvvetleri de periúan bir úekilde da÷ÕlmÕútÕr.
Bunlara ilave olarak, Kayseri’de bulunan Selçuklu, beylikler ve OsmanlÕlar
devirlerine âit úu eserleri de sayabiliriz: Lala Mahallesi’nde Lâlâ Musluhiddin Paúa
tarafÕndan yaptÕrÕlan Selçuklu devri, kitabesiz bir camii vardÕr. Camiin mihrap kÕsmÕ
aslÕna uygun bir úekilde sonradan yapÕlmÕútÕr. Minberi a÷aç oyma olup, üzerinde
Âyete’l-Kürsî dolaúÕr. Minaresi sonradan yapÕlan camiin, do÷u tarafÕnda bîr kümbed
25
ile kuzey tarafÕnda bir hamam bulunmaktadÕr .
Talas yolu üzerinde önce han iken, sonradan camiye çevrilen ve bu sebeple «Han
26
Camii» adÕyla anÕlan minareli, kitabesiz bir Selçuklu eseri ve kÕblesinde bir
kümbedi vardÕr.
27
Yo÷unburç’ta Selçuklu devrinden kalma «Alaca Kümbed» ile YanÕko÷lu
Mahallesi’nde nereye dayanarak söylediklerini bilemedi÷imiz Genç Osman’Õn
28
annesinin türbesi dedikleri «Suya KanmÕú Hatun Türbesi» sayÕlabilir.

Kayseri dÕúÕnda bulunan eserler arasÕnda ise, Kayseri-Sivas yolu üzerinde 50 km.
29
uzaklÕkta bulunan, kitabesiz Sultan HanÕ ; Kayseri’nin kuzeydo÷usunda úehre 4 km.
uzaklÕkta Haydar Bey Köúkü; Erkilet Buca÷Õ’nÕn üzerindeki yÕ÷ma tepede bulunan
HÕdÕrellez Köúkü; Kayseri-Malatya yolu üzerinde, Kayseri’ye 41 km. uzaklÕkta
Karatay HanÕ; aynÕ yolun 84. km. sinde Pazarören yakÕnÕnda Melik Gazi Türbesi ve
kalesi de sayÕlabilir.
Kayseri’deki OsmanlÕ devri eserlerine gelince; bu konu Halil Edhem’in de dedi÷i
gibi, ayrÕ bir araútÕrma konusudur. Zaten bu konuda epeyi araútÕrmalar da yapÕlmÕú
durumdadÕr. OsmanlÕ devri tarihî binalarÕ hakkÕnda en derin araútÕrmayÕ Mehmet
30
ÇayÕrda÷ yapmÕútÕr . Özellikle XV ve XVI. yüzyÕllarÕ içine alan bu araútÕrma
ihtiyaca cevap verecek durumdadÕr. Kayseri’deki OsmanlÕ devri eserlerini baúlÕklar
halinde úöyle sÕralayabiliriz: øç Kale’de Fatih Camii, Cumhuriyet Mahallesinde ùeyh
Tennuri Türbesi ve camii, Kayseri KapalÕ ÇarúÕsÕ’nda Bedesten, Gavremo÷lu
Mahallesi’nde Gavremo÷lu Çeúmesi, Taceddin Mahallesi’nde ùeyh Taceddin Camii
ve türbesi, Cami-i Kebir Mahallesi’nde KadÕ HamamÕ, Kubaro÷lu Mahallesi’nde

23 O. Ferid Sa÷lam, a.g.m., s. 163-166; Göde, EratnalÕlar, s.155.
24 Bkz. Göde, EratnalÕlar, s. 127-139.
25 A. Gabriel, Kayseri Türk AnÕtlarÕ, s. 63-64.
26 Tahsin Özgüç, Mahmut Akok, “Üç Selçuklu Abidesi”, Belleten, 86, s. 251-260.
27 Mahmut Akok, “Kayseri’de TuzhisarÕ, SultanhanÕ, Köúk Medrese ve Alaca Kümbed diye tanÕnan
üç Selçuklu mimarisi eserin rölövesi”, TAD, XVII/2, s. 14.
28 Kemaleddin Karamete, Erciyes Kayserisi, Kayseri 1934, s. 86.
29 A. Gabriel, Kayseri Türk AnÕtlarÕ, s. 107-111; AyrÕca bkz. Osman Turan, “Selçuklu 31 Mehmet ÇayÕrda÷, a.g.m., s. 543-557. ÇayÕrda÷ bu geniú araútÕrmasÕnda, vakfiyelerde adÕ geçen
KervansaraylarÕ”, Belleten, X/9 (1946), s. 471-496. eserleri de dile getirmiútir.
30 Mehmet ÇayÕrda÷, “Kayseri’de Kitabelerinden XV. ve XVI. yüzyÕllarda yapÕldÕ÷Õ anlaúÕlan ilk 32 Kayseri Müzesi, Kayseri øl Merkezinde Tescilli Eski Eserler Listesi’ne bakÕnÕz. AyrÕca bakÕnÕz:
OsmanlÕ yapÕlarÕ”, VD., S. XIII, adÕ geçen sayÕdan ayrÕ basÕm, Ankara 1981, s. 531-581. Selçuklu ve Mehmet ÇayÕrda÷, Kayseri Tarihi AraútÕrmalarÕ, Kayseri 2001, s. 1-436. ÇayÕrda÷, Kayseri ile ilgili
Beylikler döneminden sonra ilk OsmanlÕ döneminde yapÕlan eserleri içine alan bu araútÕrmaya fazla bilgi çalÕúmalarÕnÕ hemen hemen bu eserinde toplamÕútÕr. Halit Erkiletlio÷lu, Geniú Kayseri Tarihi, Kayseri
için bakÕlabilir. 2006, s. 45-796. AynÕ úekilde Erkiletlio÷lu da Kayseri ile ilgili çalÕúmalarÕnÕ bir araya getirmiútir.