Page 152 - kappadokia_kralligi
P. 152
HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ
“Yenilmez Güneş Tanrısı Mithras” sıfatını alarak Güneş ile birleşmişti . Bu
157
kült daha sonra MS II. ve III. yüzyıllarda özellikle Roma askerleri arasında
çok yaygınlaşacaktır.
Anahita Tapınakları’nın ilk kadınları Ermenistan’da bulunan Anaitis
Tapınağı ile Korent’te bulunan Aphrodite Tapınaklarında bulunan kölelerdi.
Babilli kadınlar yılda bir kez Anahita’nın Militta Tapınağında hizmet ediyor-
lardı. Hatta Küçük Asya’nın öteki halkları, kendi kızlarını evlilik öncesinde
aynı hizmete Anahitis Tapınağına gönderiyorlardı. Bir dini eylem olarak
kabul edilen bu hizmet, Aşk Tanrıçasının Tapınağında gerçekleştiriyordu
ve elde edilen para, önceleri tapınak hazinesine aktarılıyordu. Önceleri
kadınların tamamı için zorunlu olan bu hizmet, süreç içerisinde sadece
rahibeler tarafından uygulanır olmaya başlandı. Strabon, tanrıça MA’nın
Pontus’da ve Kappadokia Tapınak merkezlerindeki hizmet kültürü devam
ettiğini anlatmaktadır . Bu şekilde tanrıça Ma’nın, aşkın ve cinselliğin
158
tanrıçası da olduğu vurgulanmış oluyor.
Bulunan bazı kitâbelere göre, tapınağa borçlanan bir kişi, borçları karşılı-
ğında öz kızını tapınağa getirerek tanrıça adına hizmet yapması için bırak-
makta hatta bu kurala uymayan kişiler ceza olarak tanrıça Ma’ya dokuz adet
bakire genç kız ve dokuz adet de güzel genç erkek vermek zorundaydılar.
Bu türlü hizmet gelirleri ile çevre arazilerin işlenerek işletilmesinden elde
edilen gelirler, Tapınak devletinin başlıca kaynakları olup, bu devleti cazip
bir zenginliğe ulaştırıyordu.
Anahita; bol sulu ve berrak olan yeryüzündeki bütün ırmakların ve üret-
kenliklerin tamamının kaynağı, annelerin memelerinde bulunan sütlerin
temizleyicisi, güç, parlaklık, duruluk ve arılığın simgesi, selvi boylu, olağa-
nüstü güzelliği bulunan, özgür ve başında yıldızlarla donatılmış altın taç,
bedeninde altın elbiseler ve altından çok değerli gerdanlıklarla bezenmiş
bir tanrıça şeklinde nitelenir.
Anahita; ateş, su, hava ve toprak olmak üzere dört temel anasır içindeki
suyu koruyan ve ondan sorumlu olan meleğin adıdır. “Suyu bol ve temiz
nehir”, “gür ve duru su” anlamlarını taşımaktadır. Zerdüştçülüğün kutsal
kitabı Avestâ’da belirtildiği üzere bu su; cennet suları arasında yer almakta,
157 Stephenson Paul, Büyük Konstantin, çev. Gürkan Ergin, T. İş Bank. Yay. İst. 2016 s.
33-34
158 Strabon, Geographika, Antik Anadolu Coğrafyası, Arkeoloji ve Sanat Yay. İstanbul 2000, XII.
Kitap, böl; 3, s. 47
152