Page 114 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HAN / 105 [1065]

Han Camii

yapılmıştır. Bununla birlikte şehir içlerin- yesinde geçen han olduğunu, 1247’de
de ve bazen de şehirler arası yollardaki Karatay Han’ın inşasından az önce, Cela-
yerleşmeler içerisine de menzil hanlarının leddin Karatay* tarafından yapıldığını
inşa edildiğini görüyoruz. Şehir içlerine belirtir.
yapılan menzil hanlarından sadece Kayse- Han, şehir surunun hemen dışında yapıl-
ri Han Camii günümüze kadar gelmiştir. ması ve günümüze ulaşan tek şehir içi
Bununla birlikte gerek vakfiyelerden ge- han olması bakımından önemlidir. Plan
rekse tarihî kayıtlardan anlaşıldığına göre, bakımından da, güney cephenin revaklı
şehir içlerinde de kervansarayların oldu- olarak yapılması başka hanlarda görül-
ğunu biliyoruz. Yine Kayseri’de Hoca Ha- meyen bir özelliktir. Hanın ne zaman
san tarafından yaptırılmış bir hanın varlığı camiye dönüştürüldüğü belli değildir;
da bilinmektedir. Şehir içlerinde yapılan ancak, 1856 ve 1896 tarihlerinde iki kez
bu hanlarda elbette farklı bir mimari düze- onarılmıştır.
nin aranması beklenemezdi. Çünkü men- Başlangıçta bir şehir içi hanı olarak kulla-
zil kervansaraylarında uygulanan plan, ih- nılan yapı sonraki dönemlerde işlevini
tiyacı karşılaması bakımından yeterliydi. değiştirilmiştir. Ancak bu işlev değişikli-
Şehir içi hanları gerek ticaret yapılması, ğinin ne zaman gerçekleştiği konusunda
gerekse ticaret yapanların barınması bakı- kesin bir bilgi yoktur. Bununla birlikte,
mından iki işlevi bir arada yerine getiri- hanın barınak kısmına giriş bölümü ka-
yordu. Bu tür geniş boyutlu yapıların sur patılarak buraya bir mihrap yerleştiril-
içinde inşası düşünülemezdi. Kapladığı miştir. Mihrap üzerinde bulunan kitabe
alanın geniş olması ve ticaretin surların H 1373 (M 1953) tarihlidir. Bu tarih yapı-
dışında yapılması, yerleşimin de surların nın cami olarak kullanılmaya başlandığı
dışında olmasını zorunlu kılıyordu. Böyle- dönemi işaret eder.
ce akşamları belirli saatten sonra sur kapı- Yapını cami olarak kullanılmaya başlan-
larının kapatılması sebebiyle, geç kalan ması başka değişim ve ilaveleri de bera-
tüccarların açıkta kalmaları da önlenmiş berinde getirmiştir. Bunlardan biriside
oluyordu. kuzeybatı cephede bulunan minaresidir.
Yapının tarihi hakkında kesin bilgimiz Yapının taşıyıcı duvarlarına bitişik olarak
yoktur. Ancak Erdmann, yapının, plan yükselen minareye yapının içinde bulu-
şemasının 1230’lu yılların kervansarayla- nan bir merdiven ile ulaşılmaktadır. Mi-
rına benzediğini dikkate alarak, Karatay narenin gövdesi sekizgen planlıdır. Şere-
Kervansarayı* ile aynı tarihlerde yapıldı- feden sonraki bölüm daha sonraki ona-
ğını, hatta bu hanın Kervansaray’ın vakfi- rımlar sırasında tamamlanmıştır. Minare