Page 428 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 428
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KAL / 419 [1379]
Bu arada 1 Ekim 1970’te memurluktan e- Camii’dir*. Bu camii hakkında bilgiyi ilk
mekliye ayrıldı. Evli ve üç çocuk babasıdır. defa neşreden sanat tarihi uzmanı, kita-
Kaynakça: Çoker, TPT (1961-1964), s. 325- beyi tam olarak okuyup caminin yapılış
326. tarihini ve yaptıranın tarihi şahsiyetini
YAYIN KURULU anlayamadığından, mimar ismine baka-
rak Kaluyan’ı Anadolu Selçuklu mimarı
KALUYAN “Kaluyan” zannetmiş ve Camii bu şekil-
Mimar. XIV. yüzyılda Kayseri’de üç yapı de tarihleyerek Selçuklu Kaluyan’ın yap-
yapmış İlhanlı mimarı. Kitabelerde “Ka- tığı eserlerin arasına sokmuştur ve litera-
luyan”, “Kaluyun”, “Kalyon” gibi yazılan türe de böyle geçmiştir. Hâlbuki kitabe-
mimarın babasının ismi de “Kara Bula”, lerde her iki mimarın baba isimleri fark-
“Kara Bolu” ve “Kara Buda” olarak o- lıdır.
kunmaktadır. “Kaluyan” belki de Anado- Cami İlhanlıların* Anadolu valilerinden
lu Selçukluları’nın meşhur mimarı Kalu- Tacıkızıl (Esen Kutluğ) oğlu Emir Zahi-
yan’ın ismini almıştır. reddin Mahmud tarafından H 734 senesi
Kaluyan’ın Kayseri’de ilk yapmış olduğu Muharrem ayının başında (M 1333 Eylül
bina şehir merkezinde Yanıkoğlu Parkın-
da bulunan türbelerden birisi olan Emir ortası) yaptırılmıştır. Mimarın ismi ana
kitabenin sağ ucunda Kara Bula (Bolı)
Şahap Türbesi’dir.* Türbenin kitabesin-
de: oğlu Kaluyan olarak yazılmıştır. Cami üç
Bu türbe merhum mağfur Emir nefli, orijinal mihraplı ve geometrik ve
Şahab’ındır. Allah kabrini nurlandır- bitkisel motiflerle süslü taç kapılıdır. Yi-
sın. Yedi yüz yirmi sekiz yılı Safer’inde, ne taç kapıda bir bordür camilerde pek
Mimar kitabesinde ise Kara Buda (Bu- rastlanmayacak şekilde motif içinde sağa
va) oğlu Kalyun yaptı yazılıdır. Üst üste sola yönlendirilmiş grifon (mitolojik yır-
iki sivri kemerli tonozdan ibaret olan tıcı kuş-halk dilinde kurt başı denmekte)
türbenin tek tezyinatlı bölümü çift merdi- başları dizisinden oluşmuştur. Yine por-
venle çıkılan kuzeydeki üst kat taç kapısı- taldaki kitabe kuşağı çok dikkat çekicidir.
dır. Kitabeler bu kapı üzerindedir. Camiye sonradan minare ilave edilmiş
Türbe içerisinde lahit tarzında üç mezar olup caminin orijinal minaresi yoktur
taşı bulunmaktadır. Bunlardan birisi E- veya yıkılmıştır. Halk, camii yakın za-
mir Şahab’a, diğeri de H 733 (M 1332/33) manda onarıp minare ilave eden Salih
yılında vefat eden hanımı Kutluğ Tekin Bey’in ismini vermiştir.
Hatun*’a aittir. Aynı zamanda vakıf sahibi Kaluyan’ın Kayseri’deki üçüncü eseri ise
olan hatunun meşhur İlhanlı veziri Emir
Çoban’ın torunu olduğu vakıf kayıtların-
dan anlaşılmaktadır. Burada şeceresi, E-
mir Çoban’ın oğlu, Demirtaş’ın oğlu
Şeyh Hasan Büzürg’ün oğlu Emir Bay-
ramşah’ın kızı Kutluğ Tekin Hatun olarak
verilmiştir. Devlet mimarı Kaluyan’ın ne-
den Emir Şahab’a türbe yapmış olduğu
hanımının şeceresinden ortaya çıkmak-
tadır. Türbedeki üçüncü mezartaşı çok
silinmiş veya özellikle tahrip edilmiştir.
Türbe onarıldığından bugün sağlam vazi-
yettedir. Ancak kapı üzerinde kitabe ya-
nındaki tezyinatlı yarım küre şeklindeki
iki mermer kabara buradan sökülerek
çalınmıştır.
Kaluyan’ın Kayseri’de yapmış olduğu i-
kinci yapı Bünyan* (eski Sarımsaklı) Ulu Kaluyan’ın yaptığı Emir Şahab Türbesi (A. Aydın)