Page 342 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MAN / 333 [1773]

rek mülk olarak 33 hisseye ayrılmıştır.
Ancak bunların oranlarının çok düşük
olduğu görülmektedir. Divani gelirinin
ise timara tahsis edildiği anlaşılmaktadır.
Bu tarihte köyde 10 Müslüman hanenin
yanında 192 gayrimüslim hane ikamet
etmekteydi.
1584 tarihinde ise aynı şekilde kaydedilen
köyde yine büyük çoğunlukla gayrimüs-
lim nüfus ikamet etmekteydi. Köyün
divani geliri 22.000 akçe, çeşitli hissele- Mancusun’da sokak (S. B. Akbaş)
re bölünmüş malikâne geliri ise 14.980
akçe idi. 1650 tarihli bir kayıtta, Mancu- Tahrir Defteri /1570, hzl. Mehmet İnbaşı, Kay-
sun köyü ahalisi ile Gesi* ahalisi arasında seri 2009; TK. KKA. TD. 136,vr. 5b-51a, 51a-
Salkuma Suyu denilen suyun kullanımı 52b; MAD 1208, S. 8-9; BOA. MAD. 7063, s.
konusunda bir anlaşmazlık çıkmış, eski- 43-45; MAD 3659, s. 26-28; MAD. 5856, S.
den beri olduğu üzere üç gün Gesi köyü- 32-33; 17. Yüzyıl Kayseri Avârız ve Cizye
nün, iki buçuk gün de Mancusun köyü- Defterleri, hzl. Mehmet İnbaşı, Kayseri 2011;
nün suyu kullanması hususunda kendile- Özen Tok, Kadı Sicillerine Göre XVII. Yüzyı-
rine hüccet verilmişti. Bu Salkuma Suyu lın İkinci Yarısında Kayseri Para Vakıfları,
ile köylülerin bahçe, bostan ve bağlarını Kayseri 2008, s. 143; Temettuât Defteri
suladıkları, şayet su verilmezse bütün (1250/1834 Tarihli), hzl. İsmet Demir, Kayseri
mahsulün yok olacağı bildirilmişti. 1998, s. 415-430; Hüseyin Cömert, Kayseri’de
İlk Nüfus Sayımı 1831, Kayseri 1993, Kayseri
1613 tarihli Cizye Defteri’ne göre köyde 2007, s. 82-87.
gayrimüslimlerden 138 cizye veren nüfus MEHMET İNBAŞI
ikamet etmekteydi.
1642 tarihli Avarız Defteri’ne göre köy- MANİ
deki Müslüman nüfusun sayısında önem- Anonim Türk halk şiiri nazım şekli.
li bir artış meydana gelmiş ve Müslüman Sevda konusu ağırlıkta olmak üzere
nüfusa suret verildiği kaydedilmiştir. Bu hemen her konuda söylenen maniler
tarihte köyde 22 hane Müslim nüfus genellikle 7 heceli tek dörtlükten oluş-
vardı. maktadır.
1695 tarihli Cizye Defteri’nde kayıtlı Maniler daha ziyade kadınlar tarafından
nüfusun sayısı 90 hane idi. 1831 tarihli söylenir. Mani söyleme işine Anadolu’-
Nüfus Defteri’ne göre Mancusun köyün- nun muhtelif yerlerinde “mani yakmak”,
de Yukarı Mahalle ve Orta Mahalle adı “mani düzmek”, “mani atmak” gibi adlar
ile iki mahalle tespit edilmiştir. Yukarı verilir.
Mahalle’de 76 hane, 169 nefer; Orta
Mahalle’de ise 63 hane ve 178 nefer
nüfus bulunmaktaydı.
1834 tarihli Temettuat kayıtlarına göre
Mancusun köyünde Yukarı, Orta ve
Aşağı Mahalle olmak üzere üç mahalle
kurulmuştur. Bu mahallelerde 167 hane
nüfus ikamet etmekteydi.
Melik Arslan Camii*’nin yer aldığı bu
mahallenin 2013 yılı ADNKS’ne göre
nüfusu 810’dur.
Kaynakça: BOA. MAD. 20, vr. 4ba-46b; TD.
387, s. 204; TD. 976, s. 34-35; MAD. 1208, s.
10-12; MAD 7063, s. 62-64; MAD 3659, s.
50-51; MAD. 5856, s. 33; İnbaşı, 16.YBKayseri,
s. 87; Kayseri Tapu-Tahrir Defteri /1500, hzl. Halı dokurken söylenen maniler işleri eğlenceli hâle
Mehmet İnbaşı, Kayseri 2009; Kayseri Tapu- getirmektedir (S. B. Akbaş)