Page 344 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MAN / 335 [1775]

dondurarak kışa saklamaktadırlar. İşte Halı dokur elleri
bütün bunları yaparken kadınlar bir yan- Model bakar gözleri
dan da maniler söyleyip karşılıklı atışa- Gönül bekler yârini
rak işlerini eğlence içerisinde bitirirler. Şu Bünyan’ın kızları

Elbise giydim uzun Erciyes Dağı’nın kışı
Cebine koydum üzüm Yetmiyor halı başı
Yârimi gurbette sevdim Küçük iken oturdum
İnşallah gelir güzün Durmaz gözümün yaşı

Camilerden “Hu!” gelir Yollar taştır geçilmez
Mermer taştan su gelir Halım güzel seçilmez
Çekerim ayrılığı Halıların içinde
Elimizden ne gelir Yahyalıdan geçilmez

Su bağladım karpuza Yine Kayseri’de düğünlerde kızlarla
Akıyor sıza sıza erkeklerin karşılıklı söyledikleri manilere
Küçük yaşta vuruldum şu örnekler verilebilir:
Gül yanaklı bir kıza
Kız:
Kayseri’de özellikle Bünyan ve Yahyalı Kalenin bedenleri
ilçelerinde halı dokumacılığı önemli bir Dönderin gidenleri
geçim kaynağıdır. İşte ev hanımları,
gelinler ve genç kızlar halı dokurken Vurun vurun öldürün
maniler söyleyerek hem işlerini eğlenceli Yârin terk edenleri
hâle getirmekte hem de içlerindeki dert Erkek:
ve sıkıntılarını dışa vurarak bir anlamda
rahatlamaktadırlar. Halı dokurken söyle- Hendeği hopladın mı?
nen manilere şu örnekler verilebilir: Fistanı topladın mı?
Oğlan diyor bir öpüş
Kız diyor, çatladın mı?
Anam sarar halıyı
Babam sayar parayı
Kısmetimiz bağlandı Kız:
Halı dokumayalı Keten köynek kıvırcık
Dala konar sığırcık
Eller ne derse desin
Ben bir pembe gül idim
Halı dibinde soldum Benim yârim biricik
Evin yana halıcı
Gül iken bak ne oldum Erkek:
Keten köynek dizdedir
Elim ilmeğe attım Sevdam ala gözdedir
Babam gözüne battım Dediler yârin geldi
Kaç entari giydim ki İşte sana müjdedir
Ben de küçükken gittim
Kaynakça: Niyazi Eset, Mukayeseli ve Neşre-
Erkilet’in kızları dilmemiş Maniler, Ankara Halkevi Yayınları,
Güzel olur kaşları Ankara 1944; Niyazi Eset, Maniler Kılavuzu,
Halı da dokumasa Ankara Halkevi Yay., Ankara 1947; Şükrü Elçin,
Türkiye Türkçesinde Maniler, TKAE, Ankara
Çekilmiyor nazları
1990; L. Sami Akalın, Türk Manilerinden Seç-
meler, Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı Yayınla-
Bu köylüyü sel keser
rı, Ankara 1972; Şerif Oktürk, Türk Manileri
Bünyan’da hep yel eser Antolojisi-Güldeste, İstanbul 1985; Şükrü
Kayseri’nin kızları Elçin, Halk Edebiyatına Giriş, Ankara 1993;
Ayda bir halı keser Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Halk